جریان سقیفه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ ژوئن ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''جریان سقیفه بنی‌ساعده''' پس از رحلت پیامبر اسلام و برای جانشینی او شکل گرفت. گروهی از مهاجرین و انصار در غیاب امام علی(ع) و صحابه سرشناس، در سقیفه بنی‌ساعده جمع شدند و پس از بحث و جدل های فراوان، ابوبکر را به خلافت برگزیدند. آنها بلافاصله با روش‌های گوناگون از دیگران بیعت گرفته و خلافت ابوبکر را تثبیت کردند.  
'''جریان سقیفه بنی‌ساعده''' پس از رحلت پیامبر اسلام و برای جانشینی او شکل گرفت. گروهی از [[مهاجرین]] و [[انصار]] در غیاب [[امام علی(ع)]] و [[صحابه]] سرشناس، در سقیفه بنی‌ساعده جمع شدند و پس از بحث و جدل های فراوان، [[ابوبکر]] را به [[خلافت]] برگزیدند. آنها بلافاصله با روش‌های گوناگون از دیگران [[بیعت]] گرفته و خلافت ابوبکر را تثبیت کردند.  
==موقعیت مکانی و کارایی سقیفه==
==موقعیت مکانی و کارایی سقیفه==
سقیفه بنی‌ساعده در شمال غربی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] قرار داشت. این سایبان جمعیتی کمتر از صد نفر را در خود جای می‌داد. آنجا محل اجتماع انصار (مردم مدینه از جمله اوس و خزرج) بود.<ref>حسنی، علی اکبر، تاریخ تحلیلی و سیاسی اسلام از جاهلیت تا عصر اموی، نشر فرهنگ، اول، ۱۳۷۳، ص۳۱۹.</ref> سقیفه در لغت به معنای ایوانچه سقف‌دار (سایبان دار) دانسته شده است.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۱.</ref>
سقیفه بنی‌ساعده در شمال غربی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] قرار داشت. این سایبان جمعیتی کمتر از صد نفر را در خود جای می‌داد. آنجا محل اجتماع [[انصار]] (مردم مدینه از جمله اوس و خزرج) بود.<ref>حسنی، علی اکبر، تاریخ تحلیلی و سیاسی اسلام از جاهلیت تا عصر اموی، نشر فرهنگ، اول، ۱۳۷۳، ص۳۱۹.</ref> سقیفه در لغت به معنای ایوانچه سقف‌دار (سایبان دار) دانسته شده است.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۱.</ref>


==گردهمایی برای جانشینی پیامبر(ص) در سقیفه==
==گردهمایی برای جانشینی پیامبر(ص) در سقیفه==
پس از وفات پیامبر اسلام(ص) در حالی که امام علی(ع) و بنی‌هاشم مشغول غسل و تدفین پیامبر(ص) بودند، گروهی از انصار و تعدادی از مهاجرین، برای تعیین جانشین در سقیفه بنی‌ساعده جمع شدند.
پس از وفات [[پیامبر اسلام(ص)]] در حالی که [[امام علی(ع)]] و [[بنی‌هاشم]] مشغول غسل و تدفین پیامبر(ص) بودند، گروهی از [[انصار]] و تعدادی از [[مهاجرین]]، برای تعیین جانشین در سقیفه بنی‌ساعده جمع شدند.


حاضرین در سقیفه گروه خود را لایق‌تر از دیگری می‌پنداشتند. انصار، ایمان آوردن و یاری کردن پیامبر(ص) را دلیل بر اولویت خود در جانشینی پیامبر دانستند. مهاجران نیز با استناد به سبقت داشتن در اسلام و خویشاندی پیامبر(ص) خود را مقدم در جانشینی پیامبر(ص) ذکر کردند.  
حاضرین در سقیفه گروه خود را لایق‌تر از دیگری می‌پنداشتند. انصار، [[ایمان کامل به خدا و ترس از مردم|ایمان]] آوردن و یاری کردن پیامبر(ص) را دلیل بر اولویت خود در جانشینی پیامبر دانستند. مهاجران نیز با استناد به سبقت داشتن در اسلام و خویشاندی پیامبر(ص) خود را مقدم در جانشینی پیامبر(ص) ذکر کردند.  


انصار پس از شنیدن سخنان مهاجرین، نظریه یک امیر از ما و یک امیر از مهاجرین را مطرح کردند؛ اما ابوبکر با استناد به حدیثی از پیامبر مبنی بر جانشینی قریش این رأی را نپذیرفت.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۲.</ref>
انصار پس از شنیدن سخنان مهاجرین، نظریه یک امیر از ما و یک امیر از مهاجرین را مطرح کردند؛ اما [[ابوبکر]] با استناد به حدیثی از پیامبر مبنی بر جانشینی قریش این رأی را نپذیرفت.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۲.</ref>


انصار که به دنبال ریاست سعد ابن عباده بودند، شکست خوردند و درنهایت با پیشنهاد عمر مبنی بر خلافت ابوبکر موافقت کرده و بلافاصله با او بیعت کردند و بیشتر حاضران نیز از آنان پیروی نمودند. برخی معتقدند که دشمنی دیرینه اوس و خزرج نیز در پیشبرد نظر مهاجران مؤثر واقع شد.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۲.</ref>
انصار که به دنبال ریاست [[سعد ابن عباده]] بودند، شکست خوردند و درنهایت با پیشنهاد عمر مبنی بر خلافت ابوبکر موافقت کرده و بلافاصله با او [[بیعت]] کردند و بیشتر حاضران نیز از آنان پیروی نمودند. برخی معتقدند که دشمنی دیرینه [[اوس و خزرج]] نیز در پیشبرد نظر مهاجران مؤثر واقع شد.<ref>شهیدی، سید جعفر، تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم، ۶۳، ص۹۲.</ref>


==بیعت گرفتن از مردم==
==بیعت گرفتن از مردم==
آنها پس از خروج از سقیفه با شیوه‌های مختلف، از دیگران بیعت گرفتند و تلاش‌های امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) و برخی از اصحاب پیامبر(ص) در برابر آنها راه به جایی نبرد و حکومت ابوبکر تثبیت شد.  
آنها پس از خروج از سقیفه با شیوه‌های مختلف، از دیگران بیعت گرفتند و تلاش‌های [[امام علی(ع)]] و [[حضرت زهرا(س)]] و برخی از اصحاب پیامبر(ص) در برابر آنها راه به جایی نبرد و حکومت ابوبکر تثبیت شد.  


عده‌ای به بهانه اینکه با جماعت مسلمین نباید مخالفت کرد، مجبور به بیعت شدند و غاصبان با مغالطه، موعظه، تطمیع، تهدید، قتل، ترور و جعل حدیث، بیعت اکثریت را در مدت کوتاهی به دست آوردند که بیعت‌کنندگان برخی از روی رغبت و برخی با بی‌میلی و اجبار با ابوبکر بیعت کردند.<ref>رشاد، علی اکبر، دانشنامه امام علی(ع)، تهران، فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۰، ج۸، صصص ۴۰۵ و ۴۵۵.</ref>
عده‌ای به بهانه اینکه با جماعت مسلمین نباید مخالفت کرد، مجبور به بیعت شدند و غاصبان با مغالطه، موعظه، تطمیع، تهدید، قتل، ترور و جعل حدیث، بیعت اکثریت را در مدت کوتاهی به دست آوردند که بیعت‌کنندگان برخی از روی رغبت و برخی با بی‌میلی و اجبار با ابوبکر بیعت کردند.<ref>رشاد، علی اکبر، دانشنامه امام علی(ع)، تهران، فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۰، ج۸، صصص ۴۰۵ و ۴۵۵.</ref>


در این انتخاب امام علی(ع) و خاندان بنی‌هاشم و برخی از سران مهاجران و انصار و نخبگان با سابقه از جمله عباس بن عبدالمطلب، عموی پیامبر، سلمان، مقداد، عمار، ابوذر و… حضور نداشتند.
در این انتخاب امام علی(ع) و خاندان [[بنی‌هاشم]] و برخی از سران مهاجران و انصار و نخبگان با سابقه از جمله [[عباس بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر، [[سلمان]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[ابوذر]] و… حضور نداشتند.


حضرت فاطمه(س) با خشم و غضب از انحراف خلافت، در پاسخ زنان قریش فرمودند:
حضرت فاطمه(س) با خشم و غضب از انحراف خلافت، در پاسخ زنان قریش فرمودند:


«از دنیای شما بیزارم و از فراق شما خوشحال، چون حق مرا حفظ نکردید و پیمان و عهد پیامبر صلّی الله علیه و آله مراعات نشد و وصیت او پذیرفته نگشت و…»
«از دنیای شما بیزارم و از فراق شما خوشحال، چون حق مرا حفظ نکردید و پیمان و عهد پیامبر(ص) مراعات نشد و وصیت او پذیرفته نگشت و…»


برخی معتقدند با غصب خلافت توسط ابوبکر و عمر، مردم از اهل بیت پیامبر(ص) دورتر شدند و آثار نامطلوب آن پدیدار گشت؛ اما موضع‌گیری و اندیشه‌های علی(ع) و ائمه اطهار(ع) مانع از انحراف کلی اسلام شد.<ref>حسنی، علی اکبر، تاریخ تحلیلی سیاسی اسلام، نشر فرهنگ، اول، ۱۳۷۳، ص۳۲۱.</ref>
برخی معتقدند با [[غصب خلافت]] توسط ابوبکر و عمر، مردم از اهل بیت پیامبر(ص) دورتر شدند و آثار نامطلوب آن پدیدار گشت؛ اما موضع‌گیری و اندیشه‌های علی(ع) و ائمه اطهار(ع) مانع از انحراف کلی [[اسلام]] شد.<ref>حسنی، علی اکبر، تاریخ تحلیلی سیاسی اسلام، نشر فرهنگ، اول، ۱۳۷۳، ص۳۲۱.</ref>
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}
۶۰۲

ویرایش