ثواب هجده برابری قرض دادن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا این حدیث سندیت دارد: «ثواب قرض ۱۸ برابر صدقه است»؟
آیا حدیثی که ثواب قرض را ۱۸ برابر دانسته صحیح است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{جعبه اطلاعات حدیث
{{جعبه اطلاعات حدیث
خط ۱۱: خط ۱۰:
  | نام‌های دیگر =
  | نام‌های دیگر =
  | موضوع  =
  | موضوع  =
  | به نقل از  = [[امام صادق(ع) ]]و [[پیامبر(ص)]]
  | به نقل از  = [[امام صادق(ع)]] و [[پیامبر(ص)]]
  | روایات مشابه =
  | روایات مشابه =
  | راوی اصلی = اسحاق بن عمار، سکونی
  | راوی اصلی = اسحاق بن عمار، سکونی
خط ۲۲: خط ۲۱:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


روایاتی در اهمیت قرض دادن در کتاب‌های معتبر روایی وجود دارد؛ از جمله آنها این روایت است که «صدقه ده پاداش دارد اما ثواب قرض دادن ۱۸ برابر است». برخی از این روایات از نظر سند معتبر و مستند هستند و روایات ضعیف السند نیز به عنوان موید قابل استناد می‌باشند.
'''ثواب هجده برابری قرض دادن''' مضمون احادیثی است که در کتاب‌های [[الکافی (کتاب)|الکافی]] و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]] آمده است. یکی از این روایات که از [[امام صادق(ع)]] نقل شده، از نظر سندی [[حدیث معتبر|معتبر]] است. بر اساس این روایت، ثواب [[صدقه]] ده برابر و ثواب [[قرض]] هجده برابر است.
 
== حدیث اول ==
{{عربی|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع): مَكْتُوبٌ عَلى بَابِ الْجَنَّةِ: الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ، وَ الْقَرْضُ بِثَمَانِيَةَ عَشَرَ|ترجمه= «بر در بهشت نوشته شده است: پاداش صدقه ده برابر و پاداش قرض هجده برابر است».}}<ref name=":0">کلینی، محمد، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب القرض، ص۳۳.</ref>


== حدیث اول در کافی ==
{{عربی|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع): مَكْتُوبٌ عَلى‏ بَابِ الْجَنَّةِ: الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ، وَ الْقَرْضُ بِثَمَانِيَةَ عَشَرَ. وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرى‏ بِخَمْسَةَ عَشَر|ترجمه=«بر در بهشت نوشته شده است: پاداش صدقه ده برابر و پاداش قرض هجده برابر است». در روایت دیگری آمده است: «[پاداش قرض] پانزده برابر است.}}<ref name=":0">کلینی، محمد، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب القرض، ص۳۳.</ref>
=== بررسی سند ===
=== بررسی سند ===
این روایت را شیخ کلینی در کتاب الکافی، از امام صادق(ع) نقل کرده است.<ref name=":0" /> راویان این حدیث، علی بن ابراهیم، پدرش، ابن ابی عمیر، منصور بن یونس و اسحاق بن عمار هستند.<ref name=":0" />  
این روایت را [[محمد بن یعقوب کلینی|شیخ کلینی]] در کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، از [[امام صادق(ع)]] نقل کرده است.<ref name=":0"/> راویان این حدیث، علی بن ابراهیم، پدرش، ابن ابی‌عمیر، منصور بن یونس و اسحاق بن عمار هستند.<ref name=":0"/>


[[علامه مجلسی]] در کتاب [[مرآة العقول (کتاب)|مرآة العقول]] سند حدیث را [[حدیث حسن|حَسَن]] یا [[حدیث موثق|مُوَثّق]] دانسته است.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ج۱۶، ص۱۶۲.</ref> به گفته شیخ طوسی رجال‌شناس شیعه، منصور بن یونس یکی از راویان این حدیث،‌ از نظر مذهب واقفی است،<ref>طوسی، رجال الطوسی، به تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۷۳ش، ص۳۴۳.</ref> ولی ثقه و مورد اعتماد شمرده شده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، به تحقیق موسی شبیری زنجانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۶۵ش، ص۴۱۲.</ref> بنابراین این روایت موثق و [[حدیث معتبر|معتبر]] است.
[[علامه مجلسی]] در کتاب [[مرآة العقول (کتاب)|مرآة العقول]] سند حدیث را [[حدیث حسن|حَسَن]] یا [[حدیث موثق|مُوَثّق]] دانسته است.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ج۱۶، ص۱۶۲.</ref> به گفته [[شیخ طوسی]] رجال‌شناس شیعه، منصور بن یونس یکی از راویان این حدیث، از نظر مذهب [[واقفیه|واقفی]] است،<ref>طوسی، رجال الطوسی، به تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۷۳ش، ص۳۴۳.</ref> ولی [[وثاقت|ثقه]] و مورد اعتماد شمرده شده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، به تحقیق موسی شبیری زنجانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۶۵ش، ص۴۱۲.</ref> بنابراین این روایت موثق و [[حدیث معتبر|معتبر]] است.


این روایت را شیخ صدوق نیز، در کتاب من لایحضره الفقیه، نقل کرده است.<ref>ابن بابویه، محمد، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۲، باب ثواب القرض، ص۵۸، حدیث ۱۶۹۷ و ج۲، باب فضل الصدقه، ص۶۷، حدیث ۱۷۳۸.</ref>
این روایت را شیخ صدوق نیز، در کتاب من لایحضره الفقیه، نقل کرده است.<ref>ابن بابویه، محمد، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۲، باب ثواب القرض، ص۵۸، حدیث ۱۶۹۷ و ج۲، باب فضل الصدقه، ص۶۷، حدیث ۱۷۳۸.</ref>


== حدیث دوم در کافی ==
== حدیث دوم ==
{{عربی|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع)، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ، وَ الْقَرْضُ بِثَمَانِيَةَ عَشَر...|ترجمه=امام صادق(ع) از پیامبر(ص) نقل کرده است: «پاداش صدقه ده برابر و پاداش قرض هجده برابر است...}}.<ref name=":1">کلینی، محمد، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب الصدقه علی القرابه، ص۱۰.</ref>
{{عربی|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع)، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ، وَ الْقَرْضُ بِثَمَانِيَةَ عَشَر…|ترجمه=امام صادق(ع) از پیامبر(ص) نقل کرده است: «پاداش صدقه ده برابر و پاداش قرض هجده برابر است…}}.<ref name=":1">کلینی، محمد، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب الصدقه علی القرابه، ص۱۰.</ref>
 
=== بررسی سندی ===
=== بررسی سندی ===
این روایت را شیخ کلینی در کتاب الکافی، از امام صادق(ع) و او از پیامبر(ص) نقل کرده است.<ref name=":1" /> علامه مجلسی در کتاب مرآه العقول<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ج۱۶، ص۱۳۵.</ref> و ملاذ الاخیار<ref>مجلسی، محمد باقر، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ اول، ج۶، ص۲۷۸.</ref> این حدیث را از نظر سندی ضعیف دانسته است.
این روایت را شیخ کلینی در کتاب الکافی، از امام صادق(ع) و او از [[پیامبر(ص)]] نقل کرده است.<ref name=":1"/>
 
برخی نوفلی یکی از راویان این حدیث را ثقه نمی‌دانند. سکونی دیگر راوی نیز از اهل سنت است؛ هر چند برخی روایاتش را پذیرفته‌اند.
 
شیخ طوسی این روایت را در کتاب تهذیب الاحکام با همین سلسله‌سند از شیخ کلینی نقل کرده است.<ref>طوسی، محمد، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب۲۹ باب الزیادات فی الزکاه، ص۱۰۶، حدیث۳۶.</ref>
 
== در دیگر منابع ==
 
 
روایات دیگر کتاب‌ها نیز یا بدون سند است یا سندش معتبر نیست.<ref>رک: قمی، علی، تفسیر القمی، ج۲، ص۳۵۰. مکارم الاخلاق، ص۱۳۵. کاشانی، فیض، تفسیر الصافی، ج۳، ص۱۳۴. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۷۱، ص۳۱۱. پاینده، ابو القاسم، نهج الفصاحه، ص۴۸۰، حدیث ۱۵۵۷.</ref>
 
 
روایت دوم را شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه بدون سند، نقل کرده است.<ref>ابن بابویه، محمد، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۲، باب ثواب القرض، ص۶۷.</ref>  


هر چند برخی از این روایات سند معتبری ندارند؛ اما از آنجا که سند برخی از این روایات معتبر و مستند هستند و در کتاب‌های معتبر و دست اول حدیثی نیز آمده‌اند، می‌توان این روایات را قابل استناد و معتبر دانست و روایات ضعیف از نظر سندی نیز به عنوان موید این قابل استناد می‌باشند.
[[نوفلی]] یکی از راویان این حدیث، در کتاب‌های رجالی متقدم توثیق یا [[حدیث ضعیف|تضعیف]] نشده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، به تحقیق موسی شبیری زنجانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۶۵ش، ص۳۸؛ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، به تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، جماعة المدرسین، ۱۳۷۳ش، ص۴۹۰.</ref> به گفته [[عبدالله مامقانی]] رجال‌شناس سده ۱۴ قمری، برخی او را تضعیف کرده ولی وی او را حَسَن دانسته است.<ref>مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، به تحقیق محی الدین مامقانی، و محمدرضا مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۳۱ق، ص۱۵۵.</ref>


<span></span>
به گفته [[علامه حلی]]، [[سکونی]] دیگر راوی این حدیث، [[اهل سنت|سنی‌مذهب]] است.<ref>علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، به تصحیح محمدصادق بحرالعلوم، قم، الشریف الرضی، ۱۴۰۲ق، ص۱۹۹.</ref> برخی سکونی را ثقه دانسته و به روایاتش عمل کرده‌اند.<ref>استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال فی تحقیق احوال الرجال، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۰۷.</ref> بنابراین اعتبار یا عدم اعتبار سند این روایت، به مبنای رجالی بستگی دارد. علامه مجلسی در کتاب مرآة العقول<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ج۱۶، ص۱۳۵.</ref> و کتاب [[ملاذ الاخیار (کتاب)|ملاذ الاخیار]]<ref>مجلسی، محمد باقر، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ اول، ج۶، ص۲۷۸.</ref> این حدیث را از نظر سندی ضعیف دانسته است. شیخ طوسی نیز این روایت را در کتاب [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]] با همین سلسله‌سند از شیخ کلینی نقل کرده است.<ref>طوسی، محمد، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، باب۲۹ باب الزیادات فی الزکاه، ص۱۰۶، حدیث۳۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی = حدیث
| شاخه فرعی۱ =
| شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۱۱٬۸۷۷

ویرایش