ثروت ثروتمندان: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۵۹۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳
جز
تیتر برداشته شد چون شناسه هم نداشت
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تیتر برداشته شد چون شناسه هم نداشت)
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آيا ثروتمندان مجاز اند سرمايه های حلال خود را هر جور که بخواهند خرج کنند؟ در اين صورت فقرا هميشه فقير مي‌مانند زيرا ثروتمندان تنها سعي در بهتر كردن زندگي خود مي کنند؟
آیا ثروتمندان اجازه دارند، دارایی خود را طبق میل‌شان مصرف کنند؟ آیا در این صورت، فقرا همیشه فقیر نمی‌مانند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در مورد استفاده از انواع نعمت ها، اسلام مانند تمام موارد، حد اعتدال را انتخاب كرده است، نه مانند بعضى كه مى‏پندارند استفاده از زينت ها و تجملات هر چند به صورت معتدل بوده باشد، مخالف زهد و پارسايى است، و نه مانند تجمل‏پرستانى كه غرق در زينت و تجمل مى‏شوند، و تن به هر گونه عمل نادرستى براى رسيدن به اين هدف نامقدس مى‏دهند.
اسلام استفاده از نعمت‌ها و ثروت‌های مادی که به‌صورت شرعی و [[حلال]] به دست آمده باشد را مجاز شمرده و حتی گاه به آن توصیه و سفارش کرده است. در قرآن، تحریم زینت‌ها و پرهیز از غذاها و روزی‌های پاک و حلال، مورد مذمت قرار گرفته است:


لذا در اسلام: استفاده كردن از مواهب و نعمت های مادی و حلال طبيعت، که انسان آن را از طريق شرعی و حلال به دست آورده ، نه تنها مجاز شمرده شده بلكه به آن توصيه و سفارش نيز شده است، و آيات قرآنی و روايات زيادى در اين زمينه از پيشوايان مذهبى در كتب معتبر نقل شده است.
{{قرآن| ترجمه = بگو چه كسى زينت‌هاى الهى را كه براى بندگان خود آفريده، و روزی‌هاى پاكيزه را حرام كرده است| سوره = اعراف| آیه = ۳۲|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتىِ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ الطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْق}}


قرآن کريم بر اساس آموزه های اصيل الهی به اين نکته اشاره نموده و مى‏گويد از آن ها (نعمت های مادی) بخوريد و بنوشيد {{قرآن|وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا}}.  
[[امام حسن مجتبی(ع)]] هنگامی که به [[نماز]] برمی‌خاست بهترین لباس‌های خود را می‌پوشید. از ایشان سوال کردند چرا بهترین لباس خود را می‌پوشید؟ فرمود: «خداوند زیبا است و زیبایی را دوست دارد. به همین جهت، من لباس زیبا برای راز و نیاز با پروردگارم می‌پوشم و هم او دستور داده است که زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد برگیرید<ref>سوره اعراف، آیه۳۱.</ref>».<ref>محدث عاملی، وسائل الشیعه، جلد سوم ابواب احکام الملابس، باب ۷ حدیث ۴. مؤسسه آل البیت، بیتا.</ref>


اما چون طبع زياده طلب انسان، ممكن است از اين دو دستور سوء استفاده كند و به جاى استفاده عاقلانه و اعتدال‏آميز از پوشش و تغذيه صحيح، راه تجمل پرستى و اسراف و تبذير را پيش گيرد، بلافاصله اضافه مى‏كند«ولى اسراف نكنيد كه خدا مسرفان را دوست نمى‏دارد» {{قرآن|وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ}}<ref>الاعراف / ۳۱ .</ref>.
فردی به نام عباد بن کثیر با [[امام صادق(ع)]] روبرو شد، در حالی که امام لباس خوبی بر تن داشت، به امام گفت: تو از خاندان نبوتی، و پدرت [[علی(ع)]] لباس بسیار ساده می‌پوشید چرا چنین لباس جالبی بر تن تو است؟ آیا بهتر نبود که لباسی کم‌اهمیت‌تر از این می‌پوشیدی، امام فرمود: وای بر تو ای عباد!، «چه کسی حرام کرده است زینت‌هایی را که خداوند برای بندگانش آفریده و روزی‌های پاکیزه را<ref name=":2">اعراف، ۳۲.
</ref>».<ref>محدث عاملی، وسائل الشیعه، جلد سوم ابواب احکام الملابس، باب ۷ حدیث ۴. مؤسسه آل البیت، بیتا.</ref>


كلمه" اسراف" كلمه بسيار جامعى است كه هر گونه زياده روى در كميت و كيفيت و بيهوده‏گرايى و اتلاف و مانند آن را شامل مى‏شود، و اين روش قرآن است كه به هنگام تشويق به استفاده كردن از مواهب آفرينش، فورا جلو سوء استفاده را گرفته و به اعتدال توصيه مى‏كند.
کسانی که از راه حلال و براساس معیارهای عدل و انصاف اسلامی فعالیت نموده و از طریق صحیح و شرعی، مال و ثروت به دست آورند، حقوق واجب خدا، رسول و دیگر افراد صاحب حق را پرداخت نموده‌اند، می‌توانند براساس صریح قرآن<ref name=":2" /> در اموال‌شان طبق میل و خواسته خود تصرف نمایند.


در آيه بعد با لحن تندترى به پاسخ آن ها كه گمان مى‏برند، تحريم زينت ها و پرهيز از غذاها و روزي هاى پاك و حلال، نشانه زهد و پارسايى و مايه قرب به پروردگار است، مى‏پردازد و مى‏گويد: اى پيامبر« بگو چه كسى زينت هاى الهى را كه براى بندگانش آفريده و هم چنين مواهب و روزى‏هاى پاكيزه را تحريم كرده است» {{قرآن|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَه اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ}}<ref name=":0">اعراف/ ۳۲ .</ref>.
[[اسلام]] با وضع قوانین مالی، حقوق شرعی مثل [[خمس]] و [[زکات]]، توصیه‌های فراوان اخلاقی و ارائه الگوی عملی از سوی پیشوایان به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده که فاصله طبقاتی در جامعه بسیار نخواهد بود.
 
اگر اين امور، بد بود، خدا نمى‏آفريد، و اكنون كه براى استفاده بندگانش آفريده است چگونه ممكن است آنها را تحريم كند؟ مگر ميان دستگاه آفرينش و دستورات دينى تضاد ممكن است وجود داشته باشد؟! سپس براى تاكيد اضافه مى‏كند: به آنها« بگو اين نعمت ها و موهبت ها براى افراد با ايمان در اين زندگى دنيا آفريده شده، اگر چه ديگران نيز بدون داشتن شايستگى از آن استفاده مى‏كنند ولى در روز قيامت و زندگى عالي تر كه صفوف كاملا از هم مشخص مى‏شوند، اين ها همه در اختيار افراد با ايمان و درستكار قرار مى‏گيرد، و ديگران به كلى از آن محروم مى‏شوند»! (قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياه الدُّنْيا خالِصَه يَوْمَ الْقِيامَه<ref name=":0" />)<ref>تفسير نمونه،مكارم شيرازي، ناصر، ج‏۶، ص: ۱۵۰</ref>
 
به عنوان نمونه در تاريخ زندگى امام حسن مجتبى ع مى‏خوانيم هنگامى كه به نماز برمى‏خاست بهترين لباس هاى خود را مى‏پوشيد سؤال كردند چرا بهترين لباس خود را مى‏پوشيد؟ فرمود:ان اللَّه جميل يحب الجمال، فاتجمل لربى و هو يقول خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ. « خداوند زيبا است و زيبايى را دوست دارد و به همين جهت، من لباس زيبا براى راز و نياز با پروردگارم مى‏پوشم و هم او دستور داده است كه زينت خود را به هنگام رفتن به مسجد برگيريد <ref>محدث عاملی ،وسائل الشيعه ، جلد سوم ابواب احكام الملابس ، باب ۷ حديث ۴. موسسه آل البيت ، بيتا .</ref>».
 
در حديث ديگرى مى‏خوانيم كه يكى از زاهدان ريايى به نام عباد بن كثير با امام صادق(ع) روبرو شد، در حالى كه امام ع لباس نسبتا زيبايى بر تن داشت، به امام گفت: تو از خاندان نبوتى، و پدرت على( ع) لباس بسيار ساده مى‏پوشيد چرا چنين لباس جالبى بر تن تو است؟ آيا بهتر نبود كه لباسى كم اهميت‏تر از اين مى‏پوشيدى، امام فرمود: واى بر تو اى عباد!، مَنْ حَرَّمَ زِينَه اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ: « چه كسى حرام كرده است زينتهايى را كه خداوند براى بندگانش آفريده و روزي هاى پاكيزه را »<ref>محدث عاملی ، وسائل الشيعه ، جلد سوم ابواب احكام الملابس ، باب ۷ حديث ۴. موسسه آل البيت ، بيتا .</ref> و روايات متعدد ديگر.
 
بنا بر اين چيزى كه در دنيا و آخرت مال آن ها است و مخصوصا در جهان ديگر اختصاص به آن ها دارد چگونه ممكن است تحريم گردد؟ حرام چيزى است كه مفسده‏ انگيز باشد، نه نعمت و موهبت.<ref>مکارم شيرازی ، تفسير نمونه، دارالکتب الاسلاميه ، طهران ، ۱۳۷۴ ش . ج‏۶، ص: ۱۵۲ .
</ref>
 
اما پاسخ اين بخش از سوال که « اگر ثروتمندان مجاز باشند سرمايه های حلال خود را هر جور که بخواهند خرج کنند بايد فقرا هميشه فقير (چون ندارند) و پولدار ها هميشه در رفاه بيشتر و کاملتر پيش روند چون هر روز سعي در بهتر زندگي کردن مي کنند؟ »
 
شکی نيست کسانی که از راه حلال و بر اساس معيارهای عدل و انصاف اسلامی فعاليت نموده و زحمت کشيده و از طريق کسب صحيح و شرعی ، مال و ثروت به دست آورده و حقوق واجب خدا و رسول و ديگر افراد صاحب حق را پرداخت نموده اند ، می توانند بر اساس صريح قرآن {{قرآن|مَنْ حَرَّمَ زِينَه اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْق}} در اموال شان طبق ميل و خواسته ی خود تصرف نمايند . چه آن که نه در مسير کسب شان مرتکب حرام گرديده و نه مانع رشد و کسب ديگران گرديده تا گفته شود که اين کار آن ها موجب ايست و رکود ساير اقشار جامعه می گردد.
 
البته باید توجه داشت که اسلام با جعل قوانین مالی و حقوق شرعی مثل خمس و زکات و نیز توصیه های فراوان اخلاقی و ارائه الگوی عملی از سوی پیشوایان به گونه ای برنامه ریزی کرده است که درصورت عمل کردن به آنها، هیچگاه فاصله طبقاتی در جامعه به حد فاحش نمی رسد. و مومن هرگز راضی نمی شود که در کنار او کسی گرسنه یا فقیر و درمانده باشد. تفصیل این بحث در سیاست های اقتصادی اسلام آمده است.  
 


==منابع==
==منابع==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = کلام
  | شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = عدل الهی
| شاخه فرعی۱ = عدل الهی
|شاخه فرعی۲ = سایر مباحث
| شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =-
  | تیترها =  
  | تیترها = -
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی نویسنده = شد
  | تکمیل =  
| بازبینی =شد
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
<references />
[[رده:مسائل اقتصادی]]
۲٬۱۵۱

ویرایش