تنزیه الانبیاء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
== نویسنده ==
== نویسنده ==
{{اصلی|سید مرتضی}}
{{اصلی|سید مرتضی}}
ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به [[سید مرتضی]] علم الهدی (۳۵۵ق ـ۴۳۶ق) از عالمان بزرگ شیعه<ref>الطهرانی، آقا بزرک، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دار احیا التراث العربی  ج۲، ص۱۲۰،</ref> و از شاگردان [[شیخ مفید]] می‌باشد. او یکی از بزرگان [[علم فقه]]، [[کلام]] و تفسیر در شیعه است و در رویکرد به دین نگاهی کاملاً عقلانی دارد و پیرو مکتب اصالت عقل است.<ref>محسن آرمین، سید مرتضی و استفاده از علوم زمانه در تفسیر قرآن، اسلام پژوهی بهار و تابستان 1389 شماره 4</ref>
ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به [[سید مرتضی]] علم الهدی (۳۵۵ـ۴۳۶ق) از عالمان بزرگ شیعه<ref>الطهرانی، آقا بزرک، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دار احیا التراث العربی  ج۲، ص۱۲۰،</ref> و یکی از متکلمان مشهور صاحب نظر در تاریخ کلام شیعی است. او برادر بزرگتر سید رضی، جامع نهج البلاغه، و شاگرد [[شیخ مفید]] بود.<ref>الطهرانی، آقا بزرک، طبقات اعلام الشیعه، قم، انتشارات اسماعیلیان، ۱۳۷۲ش،  ج۲، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref>
 
سید مرتضی، علاوه بر تسلط بر علم کلام، فقه و تفسیر قرآن، یکی از پایه‌گذاران علم اصول فقه به‌شمار می‌رود. سید مرتضی در رویکرد به دین نگاهی کاملاً عقلانی داشت و پیرو مکتب اصالت عقل بود.<ref>آرمین، محسن،  «سید مرتضی و استفاده از علوم زمانه در تفسیر قرآن»، اسلام‌پژوهی، ش۴، بهار و تابستان ۱۳۹۸.</ref>


== معرفی و محتوا ==
== معرفی و محتوا ==
'''تنزیه الانبیاء و الائمه(ع) عن الذنوب و القبایح'''
کتاب تنزیه الانبیاء و الائمه، با نام کامل تنزیه الانبیاء و الائمه(ع) عن الذنوب و القبایح، منبعی برای دستیابی به دیدگاه شیعه دربارهٔ عصمت پیامبران(ع) و ائمهٔ(ع) است. از زمان نگارش آن تاکنون، این کتاب پیوسته مورد توجه عالمان اسلامی قرار گرفته و آنان بسیاری از تألیفات خود را با توجه به این کتاب نگاشته‌اند. موضوع این کتاب، عقاید و مباحث مربوط به نبوت و امامت است. سید مرتضی در این کتاب به بررسی عصمت پیامبران(ع) و ائمه(ع) از دیدگاه شیعه پرداخته است. وی با اشاره به اعتراضات و ایراداتی که برخی به عصمت پیامبران(ع) و ائمه(ع) گرفته‌اند به پاسخ‌گویی به آنها می‌پردازد. سید مرتضی برای پاسخ‌گویی به این شبهات به تأویل آیات و احادیثی که دلالت بر وقوع گناه از پیامبران(ع) و امامان(ع) می‌کند پرداخته است.<ref>حیدری‌فطرت، جمال‌الدین، «دیدگاه‌های سیدمرتضی و بررسی کتاب تنزیه الانبیاء(ع) و الائمه(ع)»، حدیث اندیشه، ش۵، بهار و تابستان ۱۳۸۷ش.</ref>


کتاب تنزیه الانبیاء، اثری گران‌بها از عالم بزرگ شیعه، سید مرتضی، و کتابی قابل توجه برای دستیابی به دیدگاه شیعه دربارهٔ پیامبران و ائمهٔ معصومین است. از زمان نگارش آن تاکنون، پیوسته مورد توجه علما و دانشمندان اسلامی قرار گرفته، و بسیاری از تألیفات خود را، با توجه به این کتاب نگاشته‌اند. موضوع این کتاب، عقاید و مباحث نبوت و امامت است. سید مرتضی در این کتاب به بررسی عصمت پیامبران و ائمه معصومین از دیدگاه شیعه پرداخته است. وی با اشاره به اعتراضات و ایراداتی که برخی به عصمت پیامبران و ائمه معصومین گرفته‌اند، به پاسخ گویی به آن‌ها می‌پردازد. به همین منظور، به تأویل آیات و احادیثی که دلالت بر وقوع گناه از پیامبران و امامان می‌کند، همت گمارده است.<ref>جمال الدین حیدری فطرت، دیدگاه‌های سیدمرتضی و بررسی کتاب تنزیه الانبیاء و الائمه(ع)، حدیث اندیشه بهار و تابستان ۱۳۸۷، شماره ۵.</ref>
کتاب دارای یک مقدمه و دو بخش است. در مقدمهٔ کتاب به دو مبحث مهم پرداخته شده است:


کتاب دارای یک مقدمه و دو بخش است. در مقدمهٔ کتاب به دو مبحث مهم پرداخته شده است: الف) بیان نظرات مختلف مذاهب پیرامون انبیا و عصمت آنان؛ ب) قول صحیح دربارهٔ منزه بودن انبیاء از گناهان. بخش اول''':''' شامل چند سخن درباره تنزیه پیامبران است. بخش دوم''':''' دربرگیرنده تنزیه ائمه است که فقط از پنج امام بحث به میان آمده است. کتاب به صورت پرسش و پاسخ تنظیم شده است و به نظر می‌آید برخی پرسشها را پیشتر، متکلمان معتزلی مطرح کرده بوده‌اند.<ref>حسین خندق آبادی، تنزیه الانبیاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۳۹۳۸.</ref>
* بیان نظرات مذاهب مختلف اسلامی پیرامون انبیا(ع) و عصمت آنان؛
* ارائهٔ قول صحیح دربارهٔ منزه‌بودن انبیاء(ع) از گناهان.  
*
* بخش اول''':''' شامل چند سخن درباره تنزیه پیامبران است. بخش دوم''':''' دربرگیرنده تنزیه ائمه است که فقط از پنج امام بحث به میان آمده است. کتاب به صورت پرسش و پاسخ تنظیم شده است و به نظر می‌آید برخی پرسشها را پیشتر، متکلمان معتزلی مطرح کرده بوده‌اند.<ref>حسین خندق آبادی، تنزیه الانبیاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۳۹۳۸.</ref>


سید مرتضی در دو بخش کتاب، آیه‌ها و روایت‌هایی را که با نظریه عصمت ناسازگارند بررسی و توجیه کرده است. بخش اول در تنزیه پیامبران است (شامل آدم، نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسی، داوود، سلیمان، یونس، عیسی علیهم السلام و محمد (ص)) و بخش دوم در تنزیه امامان (شامل امام علی، امام حسن، امام حسین، امام رضا و امام عصر علیهم السلام).<ref>حسین خندق آبادی، تنزیه الانبیاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۳۹۳۸.</ref>
سید مرتضی در دو بخش کتاب، آیه‌ها و روایت‌هایی را که با نظریه عصمت ناسازگارند بررسی و توجیه کرده است. بخش اول در تنزیه پیامبران است (شامل آدم، نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسی، داوود، سلیمان، یونس، عیسی علیهم السلام و محمد (ص)) و بخش دوم در تنزیه امامان (شامل امام علی، امام حسن، امام حسین، امام رضا و امام عصر علیهم السلام).<ref>حسین خندق آبادی، تنزیه الانبیاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۳۹۳۸.</ref>
۶٬۸۱۴

ویرایش