تفاوت ولایت فقیه با ولایت امام معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:


== تفاوت در گستره ولایت ==
== تفاوت در گستره ولایت ==
یکی دیگر از تفاوت‌های ولایت فقیه با ولایت امام معصوم(ع)، تفاوت در گستره ولایت است بدین معنا که ولایت فقیه تنها امور اجتماعی را در بر می‌گیرد و شامل امور شخصی و فردی افراد نمی‌شود، در حالی که ولایت امام معصوم(ع) هم امور شخصی و فردی افراد را شامل می‌شود و هم امور اجتماعی را، حضرت امام (ره) در این باره فرمودند: «آنچه برای پیامبر اکرم و امام صلوات الله علیهما از جهت ولایت و حکومت ثابت شده است برای فقیه ثابت است اما اگر برای ایشان ولایتی غیر از این جهت ثابت باشد، برای فقیه ثابت نیست پس اگر بگوییم که معصوم(ع) در اموری مانند طلاق زن یا فروش اموال یا گرفتن اموال از فردی ولو بدون مصلحت، ولایت دارد، چنین ولایتی برای فقیه ثابت نیست».<ref>موسوی خمینی، سید روح الله، البیع، قم، اسماعیلیان، ج۲، ص۴۸۹.</ref>
یکی از تفاوت‌های ولایت فقیه با ولایت امام معصوم(ع)، تفاوت در گستره ولایت است. ولایت‌فقیه تنها امور اجتماعی را در بر می‌گیرد و شامل امور شخصی و فردی افراد نمی‌شود، در حالی که ولایت امام معصوم(ع) هم امور شخصی و فردی افراد و هم امور اجتماعی را شامل می‌شود. {{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = [[امام خمینی]]:{{-}}'''«آنچه برای پیامبر اکرم و امام از جهت ولایت و حکومت ثابت شده، برای فقیه نیز ثابت است اما اگر برای ایشان ولایتی غیر از این جهت ثابت باشد، برای فقیه ثابت نیست. اگر معصوم(ع) در اموری مانند طلاق زن یا فروش اموال یا گرفتن اموال از فردی و لو بدون مصلحت، ولایت دارد، چنین ولایتی برای فقیه ثابت نیست.»'''<ref>موسوی خمینی، سید روح الله، البیع، قم، اسماعیلیان، ج۲، ص۴۸۹.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


بنابر این، منظور از اینکه ولی فقیه تمامی اختیارات پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) را دارا است، تمام اختیارات در امر حکومت و اداره امور جامعه است نه به‌طور مطلق در تمام امور و لو اموری که مربوط به شخص ایشان بوده یا از اختیارات خاص ایشان محسوب می‌گردد علاوه بر اینکه در اینجا بحث از فضایل و مقامات معنوی نیست زیرا هیچ‌کس در این زمینه با معصومین(ع) قابل مقایسه نیست، آنچه بحث ولایت اعتباری و اداره امور حکومت و کشور است که در این زمینه تفاوتی میان اختیارات ولی فقیه با ایشان نیست زیرا معقول نیست که اداره امور جامعه اسلامی را به فقیه بسپاریم اما اختیارات لازم را در این زمینه در اختیار او قرار ندهیم. امام (ره) در این باره فرمودند: «این توهم که اختیارات حکومتی رسول اکرم(ص) بیشتر از حضرت امیر(ع) بود، یا اختیارات حکومتی حضرت امیر(ع) بیش از فقیه است، باطل و غلط است. البته فضایل حضرت رسول اکرم(ص) بیش از همه عالم است؛ و بعد از ایشان فضایل حضرت امیر(ع) از همه بیشتر است؛ لکن زیادی فضایل معنوی، اختیارات حکومتی را افزایش نمی‌دهد. همان اختیارات و ولایتی که حضرت رسول و دیگر ائمه، صلوات اللَّه علیهم، در تدارک و بسیج سپاه، تعیین ولات و استانداران، گرفتن مالیات و صرف آن در مصالح مسلمانان داشتند، خداوند همان اختیارات را برای حکومت فعلی قرار داده است؛ منتها شخص معینی نیست، روی عنوانِ «عالم عادل» است.<ref>موسوی خمینی، سید روح الله، ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۷ش، ص۵۰ و ۵۱.</ref>
 
بنابر این، منظور از اینکه ولی فقیه تمامی اختیارات پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) را دارا است، تمام اختیارات در امر حکومت و اداره امور جامعه دانسته شده و نه اختیارات به‌صورت مطلق و در تمام امور.
 
علاوه بر اینکه در اینجا بحث از فضایل و مقامات معنوی نیست زیرا هیچ‌کس در این زمینه با معصومین(ع) قابل مقایسه نیست، آنچه بحث ولایت اعتباری و اداره امور حکومت و کشور است که در این زمینه تفاوتی میان اختیارات ولی فقیه با ایشان نیست زیرا معقول نیست که اداره امور جامعه اسلامی را به فقیه بسپاریم اما اختیارات لازم را در این زمینه در اختیار او قرار ندهیم. امام (ره) در این باره فرمودند: «این توهم که اختیارات حکومتی رسول اکرم(ص) بیشتر از حضرت امیر(ع) بود، یا اختیارات حکومتی حضرت امیر(ع) بیش از فقیه است، باطل و غلط است. البته فضایل حضرت رسول اکرم(ص) بیش از همه عالم است؛ و بعد از ایشان فضایل حضرت امیر(ع) از همه بیشتر است؛ لکن زیادی فضایل معنوی، اختیارات حکومتی را افزایش نمی‌دهد. همان اختیارات و ولایتی که حضرت رسول و دیگر ائمه، صلوات اللَّه علیهم، در تدارک و بسیج سپاه، تعیین ولات و استانداران، گرفتن مالیات و صرف آن در مصالح مسلمانان داشتند، خداوند همان اختیارات را برای حکومت فعلی قرار داده است؛ منتها شخص معینی نیست، روی عنوانِ «عالم عادل» است.<ref>موسوی خمینی، سید روح الله، ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۷ش، ص۵۰ و ۵۱.</ref>


بنابراین، اینکه ولی فقیه تمام اختیارات حکومتی امام معصوم(ع) را دارا باشد هیچ منافاتی با ولایت مطلقه امام زمان(عج) ندارد و به هیچ عنوان ولی فقیه، را در ردیف ایشان قرار نمی‌دهد بلکه ولایت فقیه، پرتو و شعاعی از ولایت امام زمان(عج) بوده و ولایت خویش را از ایشان گرفته و منصوب از ناحیه ایشان می‌باشد. آیا هیچگاه وجود شعاع و اشعه خورشید ما را بی‌نیاز از منبع نور و سرچشمه روشنایی می‌کند؟ ولایت فقیه و ولایت امام زمان(عج) در عرض هم قرار ندارند و در یک ردیف نیستند تا ولایت فقیه، ما را در عصر غیبت از ولایت امام زمان(عج) بی‌نیاز کند بلکه در عصر غیبت و عدم ظهور امام، فقیه جامع‌الشرایط تنها اختیارات حکومتی و اداره امور جامعه را از سوی ایشان عهده‌دار می‌گردد و در راستای اجرای احکام اسلام به میزان توانایی خویش تلاش می‌نماید و البته عنایات امام زمان(عج) نیز شامل ایشان و جامعه اسلامی خواهد شد. اما برپایی حکومت جهانی اسلام و برافراشتن حکومت عدل جهانی در سراسر گیتی و به فعلیت ساختن تلاش تمام انبیاء و پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع)، نیازمند ولایت مطلقه الهی و حضور انسان کامل و مظهر تام خلیفه اللهی است و بدون وجود و ظهور ایشان این امر محقق نخواهد شد و این اراده الهی است که {{قرآن|و نرید ان نمنّ علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین<ref>قصص / ۵.</ref>؛ و ما اراده کردیم که بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم» و اگر خداوند متعال اراده فرموده {{قرآن|هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کلّه ولو کره المشرکون}}<ref>صف / ۹.</ref>؛ او کسی است که رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را برهمه ادیان غالب سازد، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند».
بنابراین، اینکه ولی فقیه تمام اختیارات حکومتی امام معصوم(ع) را دارا باشد هیچ منافاتی با ولایت مطلقه امام زمان(عج) ندارد و به هیچ عنوان ولی فقیه، را در ردیف ایشان قرار نمی‌دهد بلکه ولایت فقیه، پرتو و شعاعی از ولایت امام زمان(عج) بوده و ولایت خویش را از ایشان گرفته و منصوب از ناحیه ایشان می‌باشد. آیا هیچگاه وجود شعاع و اشعه خورشید ما را بی‌نیاز از منبع نور و سرچشمه روشنایی می‌کند؟ ولایت فقیه و ولایت امام زمان(عج) در عرض هم قرار ندارند و در یک ردیف نیستند تا ولایت فقیه، ما را در عصر غیبت از ولایت امام زمان(عج) بی‌نیاز کند بلکه در عصر غیبت و عدم ظهور امام، فقیه جامع‌الشرایط تنها اختیارات حکومتی و اداره امور جامعه را از سوی ایشان عهده‌دار می‌گردد و در راستای اجرای احکام اسلام به میزان توانایی خویش تلاش می‌نماید و البته عنایات امام زمان(عج) نیز شامل ایشان و جامعه اسلامی خواهد شد. اما برپایی حکومت جهانی اسلام و برافراشتن حکومت عدل جهانی در سراسر گیتی و به فعلیت ساختن تلاش تمام انبیاء و پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع)، نیازمند ولایت مطلقه الهی و حضور انسان کامل و مظهر تام خلیفه اللهی است و بدون وجود و ظهور ایشان این امر محقق نخواهد شد و این اراده الهی است که {{قرآن|و نرید ان نمنّ علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین<ref>قصص / ۵.</ref>؛ و ما اراده کردیم که بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم» و اگر خداوند متعال اراده فرموده {{قرآن|هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کلّه ولو کره المشرکون}}<ref>صف / ۹.</ref>؛ او کسی است که رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را برهمه ادیان غالب سازد، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند».
۱۱٬۸۸۰

ویرایش