۱۱٬۸۷۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|کاربر=Rezapour }} | |||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۴: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
== ترتیب آیات و سوره‌ها زمان پیامبر == | |||
كاتبان وحي آيات را پي درپي و به ترتيب نزول مي‌نوشتند، هر گاه بسمله‌اي نازل مي‌شد، در مي‌يافتند كه سوره ي قبل پايان يافته و سوره ي ديگري آغاز گشته است. | |||
امام صادق مي‌فرمايد: | |||
كان يعرف انقضاء سوره بنزول بسم الله الرحمن الرحيم ابتداء لأخري؛<ref>علامه مجلسي، بحار الانوار، ج۸۹، ص۲۳۶.</ref> پايان هر سوره‌اي به واسطه‌ي بسم الله الرحمن الرحيم در آغاز سوره‌ي ديگر شناخته مي‌شد. | |||
ابن‌عباس مي‌گويد: | |||
پيامبر با نزول بسم الله الرحمن الرحيم مي‌دانست كه سوره‌ي قبلي پايان يافته و سوره‌ي ديگري آغاز گشته است.<ref>علامه مجلسي، بحار الانوار، ج89، ص236.</ref> | |||
== ترتیب آیه‌های قرآن == | |||
بنابراين، آيات قرآن بر اساس ترتيب نزول، در قالب سوره‌ها مرتب شدند. گاهي رعايت ترتيب نزول آنها به دستور پيامبر اكرم انجام مي‌گرفت؛ مثلاً حضرت دستور مي‌داد كه يك يا چند آيه را در لابه لاي سوره‌اي قرار دهند كه قبلاً نازل شده و پايان يافته بود. اين‌گونه تنظيم كه خارج از روال طبيعي نزول آيات بود، به تصريح و تعيين پيامبر اكرم نياز داشت و بي‌ترديد در آن، حكمت و مصلحتي بوده است. | |||
ابن‌عباس مي‌گويد: | |||
آخرين آيه‌اي كه نازل شد و اتقوا يوماً ترجعون فيه الي الله بود. جبرئيل به پيامبر اعلام كرد كه آن را آيه‌ي ۲۸۱ سوره‌ي بقره قرار دهد.<ref>ر.ك: حسن بن ابي الحسن ديلمي، ارشاد القلوب، ج۱، ص۳۸.</ref> | |||
ولي با اين حال از توقيفي بودن همه ي آيات نمي‌توان دفاع كرد. به نظر برخي از مفسران مانند: علامه طباطبايي، آيت الله معرفت و... با اين‌كه ترتيب آيات بيش‌تر سوره‌هاي قرآن كريم، توقيفي است، ولي تعداد سوره‌هايي كه تنظيم بعضي از آيات آنها به اجتهاد و رأي صحابه صورت گرفته، كم نيست، و وقوع برخي از آيات كه به صورت متفرق نازل شده، در جايي كه فعلاً قرار دارند، خالي از مداخله ي اجتهادي صحابه نبوده است و اين مسأله از ظاهر روايات جمع در زمان خليفه ي اول به خوبي به دست مي‌آيد.<ref>ر.ك: الميزان في تفسير القرآن، ج۱۲، ص۱۲۷؛ الاتقان في علوم القرآن، ج۱، ص۲۱۴.</ref> | |||
==ترتیب سوره‌های قرآن== | |||
بسیاری از [[تفسیر|مفسران]] و دانشمندان [[علوم قرآنی]] معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به[[اجتهاد]] و نظر [[صحابه]] بوده است. | بسیاری از [[تفسیر|مفسران]] و دانشمندان [[علوم قرآنی]] معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به[[اجتهاد]] و نظر [[صحابه]] بوده است. | ||