automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۱۶۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}}تدبّر در آیات قرآن چگونه است؟{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}تدبر در قرآن به معنای اندیشیدن ورای ظاهر آیات است. در چند آیه دعوت و سفارش به تدبر در قرآن شده است. در آیه‌ای هدف از نزول قرآن را تدبر در آیات معرفی کرده است. | |||
{{پایان سوال}} | |||
{{پاسخ}} | |||
کسانی که در آیات قرآن تدبر نمی‌کنند مورد نکوهش قرار گرفته‌اند. و به کور و کر تشبیه شده‌اند و درباره آنها گفته می‌شود که دلشان قفل زده شده است که در آیات خدا تدبر نمی‌کنند. | |||
=== تفکر در باطن قرآن === | == معنای تدبر == | ||
تدّبر از ماده «دَبْر» و به معنی پشت هر چیزی است و «تدبیر» و «تدّبر» نیز به معنی ژرف‌اندیشی و عاقبت‌نگری است.<ref>مجله حصون، نعمت اللّه حصارکی، شماره ۲۵. | |||
https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5415/7502/93688/%D8%AA%D8%AF%D8%A8%D9%91%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86</ref> تدبّر به معنای اندیشیدن در عاقبت کارها، عواقب امور و نتایج عملکردها است و نتیجه‌اش کشف حقایق و مسائلی است که بدون آن اندیشیدن به دست آوردنش میسّر نمی‌باشد. به عبارت دیگر، «تدبّر» به معنای اندیشه عمیق و پیاپی و مستمر در ورای ظاهر گفتارها، نوشته‌ها و اعمال انسان، برای روشن شدن چهره واقعی و ظاهر شدن باطن امور می‌باشد.<ref>تدبّر در قرآن از دیدگاه اهل بیت(ع)، علی کرجی، فرهنگ کوثر ۱۳۸۴ شماره ۶۳.</ref> | |||
تفاوت تدبر با تفكر، اين است كه تفكر مربوط به بررسى علل و خصوصيات يك موجود است، اما «تدبر» مربوط به بررسى عواقب و نتائج آن است.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۴ ص: ۲۸ | |||
</ref> | |||
== تفکر در آیات و باطن قرآن == | |||
در خود آیات قرآن، به تدبر در قرآن تصریح و سفارش شده است. تدبر در قرآن؛ یعنی تلاوت آیات قرآن و عبور از الفاظ آن و رسیدن به عمق معنا، پیام ها، درس ها، انذارها، تبشیرها و رهنمودهای آن.<ref>تدبّر در قرآن از دیدگاه اهل بیت(ع)، علی کرجی، فرهنگ کوثر ۱۳۸۴ شماره ۶۳.</ref> و انديشيدن در مقاصدى كه آيات قرآن براى تفهيم آنها نازل شده است. به‌عبارت ديگر، گذر از ظاهر لفظ و رسيدن به حقايقى كه قرآن بدان‌ها اشاره دارد را تدبر در قرآن می‌گویند. | |||
توجه به تدبر در قرآن از جمله مواردى است كه قرآن مجيد به آن توجه خاص داشته و در آياتى مطرح نموده است. در چهار آیه، تدبر در قرآن آمده است: «آیه ۸۲ سوره نساء. آیه ۲۹ سوره ص. آیه ۲۴ سوره محمد. آیه ۶۸ سوره مومنون.» در آيه‌اى، هدف از نزول قرآن را تدبّر و پندگيرى از آن دانسته است: {{قرآن|كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ|ترجمه=كتابى مبارك است كه آن را بر تو نازل كرده‌ايم، تا در آياتش بينديشند و خردمندان از آن پند گيرند.|سوره=ص|آیه=۲۹}} و در آيه ديگر،<ref>سوره محمد آیه ۲۴</ref> كسانى را كه در قرآن تدبّر نمى‌كنند، سخت مورد نكوهش قرار داده است و آنان را به کور و کر تشبیه کرده و گفته است بر دلهای آنان قفل زده شده است.<ref>قرآن در قرآن، فرقانی حیدری، ج۱، ص۷۷</ref> | |||
=== شرط تدبر === | |||
تفکّر و تدبّر در باطن قرآن کریم و دست یافتن به لایه‌های درونی آن، کار عموم نیست. تفکّر و تدبّر در این عرصه و فضای معنوی قرآن کریم، کار کارشناسان و متخصصان و [[راسخان در علم]] است.<ref>آل عمران: ۳/۷.</ref> در این صورت فردی که می‌خواهد در قرآن تفکّر و تدبّر نماید باید از علوم پایه از جمله فراگیری علم لغت، ادبیات عرب، علم قرائت، فراگیری اصول فقه، فراگیری اسباب نزول و شأن نزول، ناسخ و منسوخ، فراگیری علم فقه، مجمل و مبین، فراگیری آیات محکم و متشابه، عام و خاص، مطلق و مقیّد، مفهوم و منطوق، حقیقت و مجاز، فراگیری تشبیه‌ها و استعاره‌های قرآنی، تسلط بر روایات و …، از جمله علوم پایه و پیرامونی هستند که فرد را در تفکّر و تدبّر درست در قرآن کریم یاری می‌دهند.<ref>سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، الاتقان فی علوم القرآن، ترجمه مهدی حائری قزوینی، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، ۱۳۸۰، ص۵۷۰–۵۷۱.</ref> | تفکّر و تدبّر در باطن قرآن کریم و دست یافتن به لایه‌های درونی آن، کار عموم نیست. تفکّر و تدبّر در این عرصه و فضای معنوی قرآن کریم، کار کارشناسان و متخصصان و [[راسخان در علم]] است.<ref>آل عمران: ۳/۷.</ref> در این صورت فردی که می‌خواهد در قرآن تفکّر و تدبّر نماید باید از علوم پایه از جمله فراگیری علم لغت، ادبیات عرب، علم قرائت، فراگیری اصول فقه، فراگیری اسباب نزول و شأن نزول، ناسخ و منسوخ، فراگیری علم فقه، مجمل و مبین، فراگیری آیات محکم و متشابه، عام و خاص، مطلق و مقیّد، مفهوم و منطوق، حقیقت و مجاز، فراگیری تشبیه‌ها و استعاره‌های قرآنی، تسلط بر روایات و …، از جمله علوم پایه و پیرامونی هستند که فرد را در تفکّر و تدبّر درست در قرآن کریم یاری می‌دهند.<ref>سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، الاتقان فی علوم القرآن، ترجمه مهدی حائری قزوینی، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، ۱۳۸۰، ص۵۷۰–۵۷۱.</ref> | ||
با فراگیری این علوم و جهت روشن شدن معانی قرآن کریم، اوّل باید از خود قرآن و در مرحله ثانی از سنت معصومین و سپس از عقل برهانی و قلب سلیم بهره گرفت تا بتوان به معانی پنهان قرآن کریم و لایه‌های درونی آن دست یافت.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ص۵۷.</ref> | با فراگیری این علوم و جهت روشن شدن معانی قرآن کریم، اوّل باید از خود قرآن و در مرحله ثانی از سنت معصومین و سپس از عقل برهانی و قلب سلیم بهره گرفت تا بتوان به معانی پنهان قرآن کریم و لایه‌های درونی آن دست یافت.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ص۵۷.</ref> | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۹: | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = ج | ||
| کیفیت = ج | | کیفیت = ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||