تجسم اعمال در آخرت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
*{{قرآن|وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا...|ترجمه=و آنچه را انجام داده‌اند حاضر يابند.|سوره=کهف|آیه=49}}
*{{قرآن|وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا...|ترجمه=و آنچه را انجام داده‌اند حاضر يابند.|سوره=کهف|آیه=49}}
*{{قرآن|يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ...|ترجمه=روزى كه آدمى آنچه را با دست خويش پيش فرستاده است بنگرد.|سوره=نبأ|آیه=40}}
*{{قرآن|يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ...|ترجمه=روزى كه آدمى آنچه را با دست خويش پيش فرستاده است بنگرد.|سوره=نبأ|آیه=40}}
در روایات نیز با صراحت بر تجسم اعمال در قيامت تأکيد شده است. در روایتی از [[پیامبر(ص)]] اینطور نقل شده است که حضرت فرمودند: «ای قیس برای تو چاره‌ای نیست؛ جز همراهی که با تو دفن می‌شود و او زنده است و تو مرده‌ای؛ پس اگر او کریم باشد تو را گرامی خواهد داشت، و اگر پست باشد تو را رها خواهد کرد، و محشور نخواهی شد مگر با او، و مبعوث نخواهی شد مگر با او، و سؤال نخواهی شد مگر از او. پس آن را جز صالح قرار مده؛ زیرا اگر صالح باشد با او انس خواهی گرفت و اگر و اگر فاسد باشد از او وحشت خواهی کرد و آن عمل توست.»<ref>محمد بن علی بن بابویه، صدوق، الامالی، قم، انتشارات کتابخانه اسلامیه، ۱۳۶۲ش، ص۳.</ref>
در روایات نیز با صراحت بر تجسم اعمال در قيامت تأکيد شده است. در روایتی از [[پیامبر(ص)]] اینطور نقل شده است که حضرت فرمودند: «ای قیس برای تو چاره‌ای نیست؛ جز همراهی که با تو دفن می‌شود و او زنده است و تو مرده‌ای؛ پس اگر او کریم باشد تو را گرامی خواهد داشت، و اگر پست باشد تو را رها خواهد کرد، و محشور نخواهی شد مگر با او، و مبعوث نخواهی شد مگر با او، و سؤال نخواهی شد مگر از او. پس آن را جز صالح قرار مده؛ زیرا اگر صالح باشد با او انس خواهی گرفت و اگر و اگر فاسد باشد از او وحشت خواهی کرد و آن عمل توست.»<ref>بحار الانوار، ج 74، ص 111؛ سبحاني، جعفر، مفاهیم القرآن،‌ ج 8، ص 336 ـ 339؛ محمدي ري شهري،، محمد، ميزان الحکمة، قم 1362ـ1363ش، ج 7، ص 39 ـ 41.</ref>


از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده است که «چون مؤمن بمیرد شش صورت همراه با او در قبرش وارد می‌شود. یکی از آنها از دیگر صورت‌ها خوشروتر و خوشبوتر و پاکیزه‌تر است، یکی در جانب راست می‌ایستد و یکی در جانب چپ و یکی در پیش رو و یک در پشت سر و یکی در پایین پا. آن که خوش صورت تر است به سایر صورت‌ها می‌گوید شما کیستید خدا شما را جزای خیر دهد از جانب من. آن که جانب راست ایستاده گوید من [[نماز]]م، آن که جانب چپ ایستاده گوید من [[زکات]]م، آن که در پیش روست گوید من [[روزه‌]]ام، آن که در عقب است گوید من [[حج‌]] و [[عمره]] ام، و آن که در پیش پاست گوید من نیکی و احسان به برادران مؤمنم. سپس آن‌ها گویند تو کیستی که از همه ما بهتر و خوشبوتر و خوشروتری گوید: من [[ولایت]] آل محمد(ص) هستم».<ref>برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۲۸۸؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، دار الوفاء، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۳۴.</ref>
از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده است که «چون مؤمن بمیرد شش صورت همراه با او در قبرش وارد می‌شود. یکی از آنها از دیگر صورت‌ها خوشروتر و خوشبوتر و پاکیزه‌تر است، یکی در جانب راست می‌ایستد و یکی در جانب چپ و یکی در پیش رو و یک در پشت سر و یکی در پایین پا. آن که خوش صورت تر است به سایر صورت‌ها می‌گوید شما کیستید خدا شما را جزای خیر دهد از جانب من. آن که جانب راست ایستاده گوید من [[نماز]]م، آن که جانب چپ ایستاده گوید من [[زکات]]م، آن که در پیش روست گوید من [[روزه‌]]ام، آن که در عقب است گوید من [[حج‌]] و [[عمره]] ام، و آن که در پیش پاست گوید من نیکی و احسان به برادران مؤمنم. سپس آن‌ها گویند تو کیستی که از همه ما بهتر و خوشبوتر و خوشروتری گوید: من [[ولایت]] آل محمد(ص) هستم».<ref>برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۲۸۸؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، دار الوفاء، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۳۴.</ref>
خط ۲۸: خط ۲۸:
گروهي دیگر آيات ناظر بر تجسم اعمال را بدون تأويل و به همان صورت ظاهر پذيرفته اند. از جمله [[شيخ بهائي]] که در تفسير آيه ۶ سوره زلزال، در تقدير گرفتن جزا براي اعمال را درست نمي‌داند و معتقد است که ديدن به خود اعمال برمي گردد.<ref>شيخ بهائي، محمدبن حسين، الاربعون حديثاً، ص۴۰۲؛</ref> ایشان به آيات مذکور و احاديث مختلفی استناد مي‌کند. وي مي‌گويد مارها و عقرب‌هاي که در دوزخ وعده داده شده، خود اعمال و عقايد و اخلاق مذموم و ناپسند است که به اين صورت ظاهر مي شود، چنانکه پاداش نیز، همان اخلاق و اعمال و اعتقادات درست و صالح است. اين تفاوت صورت‌ها به سبب اختلاف مراتب است.<ref>شيخ بهائي، محمدبن حسين، الاربعون حديثاً، ص۴۹۳ـ۴۹۵.</ref>
گروهي دیگر آيات ناظر بر تجسم اعمال را بدون تأويل و به همان صورت ظاهر پذيرفته اند. از جمله [[شيخ بهائي]] که در تفسير آيه ۶ سوره زلزال، در تقدير گرفتن جزا براي اعمال را درست نمي‌داند و معتقد است که ديدن به خود اعمال برمي گردد.<ref>شيخ بهائي، محمدبن حسين، الاربعون حديثاً، ص۴۰۲؛</ref> ایشان به آيات مذکور و احاديث مختلفی استناد مي‌کند. وي مي‌گويد مارها و عقرب‌هاي که در دوزخ وعده داده شده، خود اعمال و عقايد و اخلاق مذموم و ناپسند است که به اين صورت ظاهر مي شود، چنانکه پاداش نیز، همان اخلاق و اعمال و اعتقادات درست و صالح است. اين تفاوت صورت‌ها به سبب اختلاف مراتب است.<ref>شيخ بهائي، محمدبن حسين، الاربعون حديثاً، ص۴۹۳ـ۴۹۵.</ref>


اهل عرفان نیز تجسم اعمال را باور داشته‌اند،<ref>آشتياني، ص۸۷.</ref> از جمله مي‌توان به سخنانی از مولوي<ref>رجوع کنيد به: ص۶۹۱.</ref> اخوان الصفا<ref>رجوع کنيد به: سجادی، جعفر، فرهنگ علوم فلسفي و کلامي، تهران ۱۳۷۵ش، ذيل مادّه</ref> غزالي، و ابن عربي‌ در الفتوحات المکيه در تأييد اين نظريه اشاره کرد.<ref>غزالی ،‌الاربعين فی اصول الدين،‌ص۲۱۳-۲۱۴؛ ابن عربی، ‌الفتوحات المکيه،‌ج۱، ص۳۰۷.</ref>
اهل عرفان نیز تجسم اعمال را باور داشته‌اند،<ref>آشتياني، جلال الدین، شرح حال و آراء فلسفي ملاصدرا، تهران 1360ش ص87</ref> از جمله مي‌توان به سخنانی از مولوي<ref>رجوع کنيد به: ص۶۹۱.</ref> اخوان الصفا<ref>رجوع کنيد به: سجادی، جعفر، فرهنگ علوم فلسفي و کلامي، تهران ۱۳۷۵ش، ذيل مادّه</ref> غزالي، و ابن عربي‌ در الفتوحات المکيه در تأييد اين نظريه اشاره کرد.<ref>غزالی ،‌الاربعين فی اصول الدين،‌ص۲۱۳-۲۱۴؛ ابن عربی، ‌الفتوحات المکيه،‌ج۱، ص۳۰۷.</ref>


ملاصدرا نیز به نظریه تجسم اعمال اعتقاد دارد. به نظر ملاصدرا، همانطور که امور عيني بر ذهن اثر مي‌گذارند، امور ذهني هم بر عين اثر مي گذارند. مثلا حالتي مثل خشم که امري دروني است، مي‌تواند به شکلي بيروني و عيني ظهور پيدا کند، مثلا به شکل سرخي گونه يا تندي ضربان قلب در ظاهر انسان ایجاد شود. پس بعيد نيست که همين خشم در جايي ديگر بتواند به صورت آتش نمايان شود.<ref>براي آگاهي بيشتر از اين تفاوتها رجوع کنيد به ۱۳۶۰ ش، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ همو، ۱۳۴۱ش، ص۶۷ـ ۶۸.</ref>
ملاصدرا نیز به نظریه تجسم اعمال اعتقاد دارد. به نظر ملاصدرا، همانطور که امور عيني بر ذهن اثر مي‌گذارند، امور ذهني هم بر عين اثر مي گذارند. مثلا حالتي مثل خشم که امري دروني است، مي‌تواند به شکلي بيروني و عيني ظهور پيدا کند، مثلا به شکل سرخي گونه يا تندي ضربان قلب در ظاهر انسان ایجاد شود. پس بعيد نيست که همين خشم در جايي ديگر بتواند به صورت آتش نمايان شود.<ref>براي آگاهي بيشتر از اين تفاوتها رجوع کنيد به ۱۳۶۰ ش، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ همو، ۱۳۴۱ش، ص۶۷ـ ۶۸.</ref>
automoderated
۲۴۸

ویرایش