تاریخچه مسجد جمکران: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:


== معرفی اجمالی ==
== معرفی اجمالی ==
جَمکَران‌، مسجدی منسوب‌ به‌ امام‌ عصر (ع) در محدوده روستای جمکرانِ شهر قم‌ است. این‌ مسجد، که‌ به‌سبب‌ نزدیکی با روستای مذکور، به‌ مسجد جمکران‌ شهرت‌ یافته‌ است‌ و به‌ سبب‌ انتساب‌ به‌ حضرت‌ مهدی، مسجد صاحب‌الزمان‌ نامیده‌ می شود. در گذشته‌ به‌ مسجد قدمگاه‌ نیز مشهور بوده‌ است‌. به‌ گزارش‌ تاریخ‌ قم‌، اولین‌ مسجدی که‌ در قم‌، پیش‌ از مهاجرت‌ اشعریان‌ از کوفه‌ به‌ این‌ شهر در اوایل‌ قرن‌ دوم‌، بنا گردید، مسجد قریه جمکران‌ بود که‌ «خَطّاب‌ اسدی» آن‌ را بنیان‌ نهاد و در آن‌ به‌ تنهایی نماز می‌گزارد. مدرسی طباطبائی احتمال‌ داده‌ است‌ که‌ مسجد جمکران‌ فعلی همان‌ مسجد خطّاب‌ اسدی باشد که‌ پس‌ از گریز ساکنان‌ غاضریه‌ از قبیله بنی اسد به‌ جمکران‌، به‌ هنگام‌ قیام‌ مختار در کوفه‌، توسعه بیشتری یافت‌. قول‌ مشهور درباره ساخت‌ مسجد کنونی جمکران‌ به‌ حکایتی برمی گردد که‌ حاج‌میرزا حسین‌ نوری در کتاب‌هایش‌، از جمله‌ نجم‌ ثاقب‌، با استناد به‌ کتاب‌ تاریخ‌ قم‌  (اثر حسن‌بن‌ محمد قمی) و نیز کتاب‌ مونس‌الحزین‌ فی معرفة الحق‌ و الیقین‌  (تألیف‌ شیخ‌صدوق‌، متوفی ۳۸۱)، نقل‌ کرده‌ است‌.<ref>عرب، کاظم، «مسجد جمکران»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۰، ذیل مدخل.</ref>[[پرونده:سنگ‌نوشته تجدید بنای مسجد مقدس جمکران مربوط به سال ۱۱۵۷ هجری قمری.jpg|بندانگشتی|سنگ‌نوشته تجدید بنای مسجد مقدس جمکران مربوط به سال ۱۱۵۷ هجری قمری|250x250پیکسل]]
جَمکَران‌، مسجدی منسوب‌ به‌ امام‌ زمان(ع) در محدوده روستای جمکرانِ شهر [[قم‌]] است. این‌ مسجد، که‌ به‌سبب‌ نزدیکی با روستای مذکور، به‌ مسجد جمکران‌ شهرت‌ یافته‌ است‌ و به‌ سبب‌ انتساب‌ به‌ حضرت‌ مهدی(ع)، مسجد صاحب‌الزمان‌ نامیده‌ می شود. در گذشته‌ به‌ مسجد قدمگاه‌ نیز مشهور بوده‌ است‌. به‌ گزارش‌ [[کتاب تاریخ‌ قم‌|تاریخ‌ قم‌]]، اولین‌ مسجدی که‌ در قم‌، پیش‌ از مهاجرت‌ اشعریان‌ از کوفه‌ به‌ این‌ شهر در اوایل‌ قرن‌ دوم‌، بنا گردید، مسجد قریه جمکران‌ بود که‌ «خَطّاب‌ اسدی» آن‌ را بنیان‌ نهاد و در آن‌ به‌ تنهایی نماز می‌گزارد. مدرسی طباطبایی قم‌شناس احتمال‌ داده‌ است‌ که‌ مسجد جمکران‌ فعلی همان‌ مسجد خطّاب‌ اسدی باشد که‌ پس‌ از گریز ساکنان‌ غاضریه‌ از قبیله بنی اسد به‌ جمکران‌، به‌ هنگام‌ قیام‌ مختار در کوفه‌، توسعه بیشتری یافت‌. قول‌ مشهور درباره ساخت‌ مسجد کنونی جمکران‌ به‌ حکایتی برمی‌گردد که‌ حاج‌ میرزا حسین‌ نوری در کتاب‌هایش‌، از جمله‌ نجم‌ ثاقب‌، با استناد به‌ کتاب‌ تاریخ‌ قم‌  (اثر حسن‌بن‌ محمد قمی) و نیز کتاب‌ مونس‌الحزین‌ فی معرفة الحق‌ و الیقین‌  (تألیف‌ شیخ‌صدوق‌، متوفی ۳۸۱)، نقل‌ کرده‌ است‌.<ref>عرب، کاظم، «مسجد جمکران»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۰، ذیل مدخل.</ref>[[پرونده:سنگ‌نوشته تجدید بنای مسجد مقدس جمکران مربوط به سال ۱۱۵۷ هجری قمری.jpg|بندانگشتی|سنگ‌نوشته تجدید بنای مسجد مقدس جمکران مربوط به سال ۱۱۵۷ هجری قمری|250x250پیکسل]]
== روایت میرزا حسین نوری از ساخت مسجد جکران ==
== روایت میرزا حسین نوری از ساخت مسجد جمکران ==
میرزا حسین نوری در کتاب نجم الثاقب از [[تاریخ قم (کتاب)|کتاب تاریخ قم]] و آن کتاب از [[مونس الحزین فی معرفة الحق و الیقین (کتاب)|کتاب مونسُ الْحَزین فی معرفةِ الْحَق وَ الْیَقین]]، منتسب به [[شیخ صدوق]]، ماجرای ساخته شدن مسجد جمکران را چنین بیان کرده است:
میرزا حسین نوری در کتاب نجم الثاقب از [[تاریخ قم (کتاب)|کتاب تاریخ قم]] و آن کتاب از [[مونس الحزین فی معرفة الحق و الیقین (کتاب)|کتاب مونسُ الْحَزین فی معرفةِ الْحَق وَ الْیَقین]]، منتسب به [[شیخ صدوق]]، ماجرای ساخته شدن مسجد جمکران را چنین بیان کرده است:


۱۵٬۱۶۱

ویرایش