بیان نکردن ولایت امام علی(ع) در حجةالوداع: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
{{درگاه|غدیر}}
{{درگاه|غدیر}}


علت بیان ولایت امام علی(ع) در روز غدیر، نزول آیه تبلیغ بر پیامبر اسلام در این روز بوده است. البته تعیین علی(ع) به عنوان جانشین از سوی پیامبر اسلام(ص)، تنها یک بار نبوده بلکه پیش از غدیر نیز در دفعات مختلف صورت گرفته است.


تعیین علی(ع) به عنوان جانشین از سوی پیامبر اسلام(ص)، تنها یک بار صورت نگرفته است. موارد متعددی در تاریخ اسلام نقل شده که پیامبر به جانشینی امام علی(ع) اشاره کرده است؛ یکی از این موارد واقعه غدیر بود که آن حضرت در روز غدیر برای امام علی(ع) بیعت گرفتند و او را خلیفه بعد از خود معرفی کردند.
پیامبر(ص)، از بیان ولایت حضرت علی(ع) در مکه دلهره داشتند؛ حاکم حسکانی از عثمان اعشی از امام محمدباقر(ع) نقل کرده که پیامبر(ص)، از این‌که خلافت و ولایت حضرت علی(ع) را بیان کند، نوعی دلهره و نگرانی داشتند و این اضطراب در مکه بیشتر بود. هنگامی که حضرت، به محل غدیر رسید، خداوند ادر و متعال، فرمان داد: ای پیامبر! همان گونه که سایر احکام را به مردم بیان کردی، ولایت اولی الامر را نیز بیان کن تا حجت را بر امتت تمام کرده باشی؛ در این هنگام، پیامبر(ص)، عرضه داشت: خدایا! اصحاب و امت من تازه از جاهلیت بازگشته اند و هنوز به آن دوران نزدیک اند و البته همگی شیفته ریاست و خلافت هستند؛ بیم من بر علی(ع)، می‌رود که امت پس از من علی را که اکثر کسان و نزدیکان اینان را در راه تو کشته، اذیت کرده و قصد جانش را بکنند؛ خدای من! من می‌ترسم از بیان ولایت علی(ع) و شورش اینان و…<ref>حاکم حسکانی، شواهدالتنزیل، ج۱، ص۲۵۴.</ref> هم چنین حاکم حسکانی نظیر همین روایت را از زبان ابن عباس نقل می‌کند.<ref>همان، ج۱، ص۲۵۷.</ref>
 
پیامبر(ص)، برای هر مطلبی در مورد دین اسلام و مسائل مربوط به آن، نیازمند دستور خداوند متعال بودند؛ خدای حکیم، آیه تبلیغ را در روز هجدهم ذی الحجه سال حجهالوداع (دهم هجری) زمانی که پیامبر اعظم(ص)، به مکان غدیر خم رسیده بودند و حدود پنج ساعت از روز گذشته بود، بر قلب مصفای آن حضرت نازل کردند. نابراین، شکی نمی‌ماند که آیه تبلیغ در روز غدیر و چندی قبل از اعلام ولایت امیرالمؤمنین(ع) بر پیامبر(ص)، نازل شده است.
 
۵. پیامبر(ص)، بنابر احادیث و روایات معتبر و صحیحی که از طریق علمای اهل سنت وارد شده است در خود مکه نیز زمینه‌سازی‌ها و مقدمه چینی‌هایی برای اعلان ولایت حضرت علی(ع) انجام داده بودند که در ذیل این مطلب شرح داده می‌شود:
 
ب) به نقل از امامان بزرگوار(ع)، و بزرگان اهل سنت، پیامبر(ص)، از بیان ولایت حضرت علی(ع) در مکه دلهره داشتند؛ حاکم حسکانی از عثمان اعشی از امام محمدباقر(ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمودند :پیامبر(ص)، از این که خلافت و ولایت حضرت علی(ع) را بیان کند نوعی دلهره و نگرانی داشتند و این اضطراب در مکه بیشتر بود؛ هنگامی که حضرت، به محل غدیر رسید، خداوند ادر و متعال، فرمان داد: ای پیامبر! همان گونه که سایر احکام را به مردم بیان کردی، ولایت اولی الامر را نیز بیان کن تا حجت را بر امتت تمام کرده باشی؛ در این هنگام، پیامبر(ص)، عرضه داشت: خدایا! اصحاب و امت من تازه از جاهلیت بازگشته اند و هنوز به آن دوران نزدیک اند و البته همگی شیفته ریاست و خلافت هستند؛ بیم من بر علی(ع)، می‌رود که امت پس از من علی را که اکثر کسان و نزدیکان اینان را در راه تو کشته، اذیت کرده و قصد جانش را بکنند؛ خدای من! من می‌ترسم از بیان ولایت علی(ع) و شورش اینان و…<ref>حاکم حسکانی، شواهدالتنزیل، ج۱، ص۲۵۴.</ref> هم چنین حاکم حسکانی نظیر همین روایت را از زبان ابن عباس نقل می‌کند.<ref>همان، ج۱، ص۲۵۷.</ref>


علاوه بر این‌ها آلوسی نیز از مفسران بزرگ وهابیت (البته به قول خود شافعی مذهب) می‌گوید: خداوند دستور به نصب علی(ع) داد، لیکن پیامبر(ص)، این دلهره را داشت که مبادا اصحاب شورش کرده و بگویند که محمد(ص)، پسر عمّ و فامیل جوانش را بر ما سروری داد؛ مانند همان چیزی که ابوجهل و ابولهب به پیامبر(ص)، گفتند؛<ref>تفسیر روح المعانی، ج۶، ص۱۹۳.</ref>هم چنین، سیوطی<ref>الدرالمنثور، ج۲، ص۲۹۸.</ref>و زمیلی<ref>تفسیر الوسیط، ج۱، ص۴۸۰.</ref>آورده‌اند که: پیامبر(ص)، در ابلاغ ولایت علی(ع)، دچار نگرانی بود که خداوند با عبارت «وإن لّم تفعل فما بلّغت رسالته»، پیامبر(ص) را تهدید کرد؛ پس از آن که پیامبر(ص)، انتصاب علی(ع)، به جانشینی را بیان کرد، خداوند با عبارت «واللّه یعصمک من النّاس»، ایشان را دلداری دادند؛ چرا که خود پیامبر(ص)، بیش از همه در خطر بودند.
علاوه بر این‌ها آلوسی نیز از مفسران بزرگ وهابیت (البته به قول خود شافعی مذهب) می‌گوید: خداوند دستور به نصب علی(ع) داد، لیکن پیامبر(ص)، این دلهره را داشت که مبادا اصحاب شورش کرده و بگویند که محمد(ص)، پسر عمّ و فامیل جوانش را بر ما سروری داد؛ مانند همان چیزی که ابوجهل و ابولهب به پیامبر(ص)، گفتند؛<ref>تفسیر روح المعانی، ج۶، ص۱۹۳.</ref>هم چنین، سیوطی<ref>الدرالمنثور، ج۲، ص۲۹۸.</ref>و زمیلی<ref>تفسیر الوسیط، ج۱، ص۴۸۰.</ref>آورده‌اند که: پیامبر(ص)، در ابلاغ ولایت علی(ع)، دچار نگرانی بود که خداوند با عبارت «وإن لّم تفعل فما بلّغت رسالته»، پیامبر(ص) را تهدید کرد؛ پس از آن که پیامبر(ص)، انتصاب علی(ع)، به جانشینی را بیان کرد، خداوند با عبارت «واللّه یعصمک من النّاس»، ایشان را دلداری دادند؛ چرا که خود پیامبر(ص)، بیش از همه در خطر بودند.
خط ۲۷: خط ۲۲:


پس پیامبر(ص)، در خود مکه هم می‌خواستند، این مهم را مقدمه چینی کرده و شرایط لازم آن را فراهم آورند؛ آنچه مهم است این که آن بزرگوار، با عمل به دستور خداوند متعال، ولایت علی(ع) را ابلاغ کرده و موجب اکمال دین اسلام شدند.
پس پیامبر(ص)، در خود مکه هم می‌خواستند، این مهم را مقدمه چینی کرده و شرایط لازم آن را فراهم آورند؛ آنچه مهم است این که آن بزرگوار، با عمل به دستور خداوند متعال، ولایت علی(ع) را ابلاغ کرده و موجب اکمال دین اسلام شدند.
پیامبر(ص)، بنابر احادیث و روایات معتبر و صحیحی که از طریق علمای اهل سنت وارد شده است در خود مکه نیز زمینه‌سازی‌ها و مقدمه چینی‌هایی برای اعلان ولایت حضرت علی(ع) انجام داده بودند.
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[صراحت در نصب امام علی(ع) به خلافت در روز غدیر]]
* [[صراحت در نصب امام علی(ع) به خلافت در روز غدیر]]
۱۱٬۸۷۷

ویرایش