برخورد قاطع امام علی(ع) با معاویه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


امام به دلائل مختلف، معاویه را عزل کرد:
امام به دلائل مختلف، معاویه را عزل کرد:
'''قدرت فزاینده معاویه در شام'''
مهم‌ترین علت عزل معاویه این بود که او در زمان دو خلیفه پیش از علی(ع) ، کمابیش به گونه‌ای «خودمختار» امارت می‌کرد. با گذشت زمانی طولانی از امارت معاویه بر شام از سال ۱۸ تا ۳۶ق او در اندیشه توسعه قلمرو خود بود و لذا در یکی از آخرین نامه‌هایش به علی(ع) (پیش از جنگ صفین) خواستار آن شد که به جُز شام، امارت مصر نیز از آنِ او باشد.<ref>ر. ک: ابن عساکر، تاریخ ابن‌عساکر، ج۶۲، ص۹۱</ref> بی گمان، این‌گونه فرمانروایی معاویه، در نهایت به «تجزیه» حاکمیت و قلمرو اسلام می‌انجامید.<ref>ر. ک: ابن ابی الحدید، شرح ابن ابی‌الحدید، ج۱۰، ص۲۳۲.</ref>
همچنین این نگرانی وجود داشت که معاویه پس از استقرار کامل در امارت شام و نیز مصر به همان مناطق بسنده نکند، و هر از چند گاهی نسبت به اراضی دیگر دست اندازی نماید، و حتی نسبت به اصل «خلافت» مدعی شود؛ بنابراین، علی(ع) به دلایل مزبور نتوانست با معاویه کنار بیاید.<ref>قسمت دوم این نوشتار(عدم مدارای علی(ع) با معاویه) برگرفته ازمقاله آقای حامد منتظری مقدم است. فصلنامه معرفت، ش۵۲.</ref>
   
   
'''احتمال نپذیرفش خلافت امام علی(ع)'''
'''احتمال نپذیرفش خلافت امام علی(ع)'''
خط ۱۸: خط ۲۴:
   
   
یکی از درخواست‌های [[قیام بر ضد عثمان|قیام کنندگان بر ضد عثمان]]، برکناری معاویه از حکومت شام بود. قیام‌کنندگان معتقد بودند که معاویه آشکارا ستم می‌کند و با احکام دین مخالفت می‌ورزد. [[مروان بن حکم]] در نامه به معاویه، از جمله اعتراض‌های قیام کنندگان بر عثمان را سپردن شام به معاویه بر شمرد.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح ابن ابی‌الحدید، ج۱۰، ص۲۳۴ و ۲۴۷.</ref> به این جهت، مجالی برای ابقای معاویه نبود. همچنین علی(ع) هرگز معاویه را شایسته امارت نمی‌دید و معاویه در نگاه علی(ع) «فاسق» بود، و اساسی‌ترین مبنای حکومتیِ علی(ع) این بود که فاسقان را به کار نگمارد.
یکی از درخواست‌های [[قیام بر ضد عثمان|قیام کنندگان بر ضد عثمان]]، برکناری معاویه از حکومت شام بود. قیام‌کنندگان معتقد بودند که معاویه آشکارا ستم می‌کند و با احکام دین مخالفت می‌ورزد. [[مروان بن حکم]] در نامه به معاویه، از جمله اعتراض‌های قیام کنندگان بر عثمان را سپردن شام به معاویه بر شمرد.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح ابن ابی‌الحدید، ج۱۰، ص۲۳۴ و ۲۴۷.</ref> به این جهت، مجالی برای ابقای معاویه نبود. همچنین علی(ع) هرگز معاویه را شایسته امارت نمی‌دید و معاویه در نگاه علی(ع) «فاسق» بود، و اساسی‌ترین مبنای حکومتیِ علی(ع) این بود که فاسقان را به کار نگمارد.
'''قدرت فزاینده معاویه در شام'''
مهم‌ترین علت عزل معاویه این بود که او در زمان دو خلیفه پیش از علی(ع) ، کمابیش به گونه‌ای «خودمختار» امارت می‌کرد. با گذشت زمانی طولانی از امارت معاویه بر شام از سال ۱۸ تا ۳۶ق او در اندیشه توسعه قلمرو خود بود و لذا در یکی از آخرین نامه‌هایش به علی(ع) (پیش از جنگ صفین) خواستار آن شد که به جُز شام، امارت مصر نیز از آنِ او باشد.<ref>ر. ک: ابن عساکر، تاریخ ابن‌عساکر، ج۶۲، ص۹۱</ref> بی گمان، این‌گونه فرمانروایی معاویه، در نهایت به «تجزیه» حاکمیت و قلمرو اسلام می‌انجامید.<ref>ر. ک: ابن ابی الحدید، شرح ابن ابی‌الحدید، ج۱۰، ص۲۳۲.</ref>
همچنین این نگرانی وجود داشت که معاویه پس از استقرار کامل در امارت شام و نیز مصر به همان مناطق بسنده نکند، و هر از چند گاهی نسبت به اراضی دیگر دست اندازی نماید، و حتی نسبت به اصل «خلافت» مدعی شود؛ بنابراین، علی(ع) به دلایل مزبور نتوانست با معاویه کنار بیاید.<ref>قسمت دوم این نوشتار(عدم مدارای علی(ع) با معاویه) برگرفته ازمقاله آقای حامد منتظری مقدم است. فصلنامه معرفت، ش۵۲.</ref>
   
   
==منابع==
==منابع==
۱۱٬۸۷۷

ویرایش