براهین وجود و یگانگی خداوند در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جایگزینی متن - 'اً' به 'ا'
(جایگزینی متن - '<span></span>' به '')
(جایگزینی متن - 'اً' به 'ا')
خط ۱۵: خط ۱۵:
نتیجه: پس این جهان‌ را ناظم عالم و قادر ایجاد کرده است.<ref>خسروپناه، عبدالحسین، قلمرو دین، ناشر، مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه علمیه، چاپ اول، پاییز ۱۳۸۱؛ و مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام قرآن، جلد ۲، ص۵۳ تا آخر این کتاب مصادیق مختلف نظم و هماهنگی در جهان هستی از دیدگاه قرآن بحث شده است.</ref>
نتیجه: پس این جهان‌ را ناظم عالم و قادر ایجاد کرده است.<ref>خسروپناه، عبدالحسین، قلمرو دین، ناشر، مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه علمیه، چاپ اول، پاییز ۱۳۸۱؛ و مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام قرآن، جلد ۲، ص۵۳ تا آخر این کتاب مصادیق مختلف نظم و هماهنگی در جهان هستی از دیدگاه قرآن بحث شده است.</ref>


بعضی از آیاتی که برای مطلب یاد شده دلالت دارند ذیلاً ذکر می‌شوند: سوره‌های: روم آیات ۲۰ تا ۲۵، بقره آیه ۱۶۴، رعد آیه ۳، یونس آیه ۳۱، انفال آیه ۶۲ و ۶۳، مؤمنون آیه ۱۲ تا ۱۴، انعام آیه ۹۵، بقره آیه ۲۸۱، شمس آیه ۷ و ۸، طه آیه ۵۰، نحل آیه ۷۹، جاثیه آیه ۳ و ۴، حجرات آیه ۱۳ و… به‌عنوان نمونه یک آیه را با ترجمه ذکر می‌کنیم:
بعضی از آیاتی که برای مطلب یاد شده دلالت دارند ذیلا ذکر می‌شوند: سوره‌های: روم آیات ۲۰ تا ۲۵، بقره آیه ۱۶۴، رعد آیه ۳، یونس آیه ۳۱، انفال آیه ۶۲ و ۶۳، مؤمنون آیه ۱۲ تا ۱۴، انعام آیه ۹۵، بقره آیه ۲۸۱، شمس آیه ۷ و ۸، طه آیه ۵۰، نحل آیه ۷۹، جاثیه آیه ۳ و ۴، حجرات آیه ۱۳ و… به‌عنوان نمونه یک آیه را با ترجمه ذکر می‌کنیم:


{{قرآن|إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ الْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النَّاسَ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّه وَ تَصْرِیفِ الرِّیاحِ وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ|ترجمه=در آفرینش آسمان‌ها و زمین و اختلاف شب و روز و حرکت کشتی‌ها در دریا به‌سود مردم و بارانی که از آسمان‌ها نازل می‌شود آن‌گاه زمین‌های مرده را احیا می‌کند و انواع جنبندگان که در روی زمین پراکنده‌اند و چرخش بادها و ابرهایی که در میان آسمان‌ها و زمین به‌کار گرفته شده‌اند نشانه‌هایی است برای قوم خردمند.|سوره=بقره|آیه=۱۶۴}}
{{قرآن|إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ الْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النَّاسَ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّه وَ تَصْرِیفِ الرِّیاحِ وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ|ترجمه=در آفرینش آسمان‌ها و زمین و اختلاف شب و روز و حرکت کشتی‌ها در دریا به‌سود مردم و بارانی که از آسمان‌ها نازل می‌شود آن‌گاه زمین‌های مرده را احیا می‌کند و انواع جنبندگان که در روی زمین پراکنده‌اند و چرخش بادها و ابرهایی که در میان آسمان‌ها و زمین به‌کار گرفته شده‌اند نشانه‌هایی است برای قوم خردمند.|سوره=بقره|آیه=۱۶۴}}
خط ۲۴: خط ۲۴:
به عنوان نمونه سوره انعام، آیات ۷۵ تا ۷۹ ذکر می‌شود.
به عنوان نمونه سوره انعام، آیات ۷۵ تا ۷۹ ذکر می‌شود.


{{قرآن|وَ کَذلِکَ نُرِی إِبْراهِیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ فَلَمَّا جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ رَأی کَوْکَباً قالَ هذا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قالَ لا أُحِبُّ الْآفِلِینَ فَلَمَّا رَأَی الْقَمَرَ بازِغاً قالَ هذا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قالَ لَئِنْ لَمْ یَهْدِنِی رَبِّی لَأَکُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّینَ...فَلَمَّا رَأَی الشَّمْسَ بازِغَه قالَ هذا رَبِّی هذا أَکْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قالَ یا قَوْمِ إِنِّی بَرِیءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ، إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ|ترجمه=این‌چنین، ملکوت آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم نشان دادیم تا از اهل یقین گردد، هنگامی که (تاریکی) شب او را پوشانید ستاره‌ای مشاهده کرد، گفت این خدای من است اما هنگامی که غروب کرد، گفت: غروب‌کنندگان را دوست ندارم! و هنگامی که ماه را دید، گفت این خدای من است اما هنگامی که افول کرد گفت: اگر پروردگارم مرا راهنمایی نکند، مسلماً از جمعیت گمراهان خواهم بود؛ و هنگامی که خورشید را دید گفت: این خدای من است این بزرگتر است اما هنگامی که غروب کرد، گفت: ای قوم؛ من از همتایانی که شما می‌سازید بیزارم، من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمان‌ها و زمین را آفریده، من در راه ایمان خود خالصم و از مشرکان نیستم.|سوره=انعام|آیه=۷۵تا۷۹}}
{{قرآن|وَ کَذلِکَ نُرِی إِبْراهِیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ فَلَمَّا جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ رَأی کَوْکَبا قالَ هذا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قالَ لا أُحِبُّ الْآفِلِینَ فَلَمَّا رَأَی الْقَمَرَ بازِغا قالَ هذا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قالَ لَئِنْ لَمْ یَهْدِنِی رَبِّی لَأَکُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّینَ...فَلَمَّا رَأَی الشَّمْسَ بازِغَه قالَ هذا رَبِّی هذا أَکْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قالَ یا قَوْمِ إِنِّی بَرِیءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ، إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفا وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ|ترجمه=این‌چنین، ملکوت آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم نشان دادیم تا از اهل یقین گردد، هنگامی که (تاریکی) شب او را پوشانید ستاره‌ای مشاهده کرد، گفت این خدای من است اما هنگامی که غروب کرد، گفت: غروب‌کنندگان را دوست ندارم! و هنگامی که ماه را دید، گفت این خدای من است اما هنگامی که افول کرد گفت: اگر پروردگارم مرا راهنمایی نکند، مسلما از جمعیت گمراهان خواهم بود؛ و هنگامی که خورشید را دید گفت: این خدای من است این بزرگتر است اما هنگامی که غروب کرد، گفت: ای قوم؛ من از همتایانی که شما می‌سازید بیزارم، من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمان‌ها و زمین را آفریده، من در راه ایمان خود خالصم و از مشرکان نیستم.|سوره=انعام|آیه=۷۵تا۷۹}}


=== برهان وجوب و امکان (فقر و غنی) ===
=== برهان وجوب و امکان (فقر و غنی) ===
خط ۴۵: خط ۴۵:
از آیات قرآن به: فصلت ۵۳، آل عمران ۱۸، بروج ۲۰، حدید ۳، نور ۳۵. می‌توان اشاره کرد. یک آیه و ترجمه آن:
از آیات قرآن به: فصلت ۵۳، آل عمران ۱۸، بروج ۲۰، حدید ۳، نور ۳۵. می‌توان اشاره کرد. یک آیه و ترجمه آن:


{{قرآن|شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ وَ الْمَلائِکَه وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ|ترجمه=خداوند (با ایجاد نظام واحد جهان هستی) گواهی می‌دهد که معبودی جز او نیست و فرشتگان و صاحبان دانش (هرکدام به‌گونه‌ای) گواهی می‌دهند در حالی‌که (خداوند) قیام به عدالت (در عالم هستی) دارد معبودی جز او نیست که هم توانا و هم حکیم است.|سوره=آل‌عمران|آیه=۱۸}}  
{{قرآن|شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ وَ الْمَلائِکَه وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِما بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ|ترجمه=خداوند (با ایجاد نظام واحد جهان هستی) گواهی می‌دهد که معبودی جز او نیست و فرشتگان و صاحبان دانش (هرکدام به‌گونه‌ای) گواهی می‌دهند در حالی‌که (خداوند) قیام به عدالت (در عالم هستی) دارد معبودی جز او نیست که هم توانا و هم حکیم است.|سوره=آل‌عمران|آیه=۱۸}}  


=== برهان فطرت ===
=== برهان فطرت ===
خط ۶۵: خط ۶۵:
از آیات قرآن: ملک ۳ و ۴، انبیاء ۲۱ و ۲۲، مؤمنون ۹۱ را می‌توان نام برد. به‌عنوان نمونه آیه‌ای با ترجمه ذکر می‌کنیم:
از آیات قرآن: ملک ۳ و ۴، انبیاء ۲۱ و ۲۲، مؤمنون ۹۱ را می‌توان نام برد. به‌عنوان نمونه آیه‌ای با ترجمه ذکر می‌کنیم:


{{قرآن|مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَ ما کانَ مَعَهُ مِنْ إِلهٍ إِذاً لَذَهَبَ کُلُّ إِلهٍ بِما خَلَقَ وَ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلی بَعْضٍ سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یَصِفُونَ|ترجمه=خدا هرگز فرزندی برای خود انتخاب نکرده، و معبود دیگری با او نیست که اگر چنین می‌شد هریک از خدایان مخلوقات خود را تدبیر و اراده می‌کردند و بعضی بر بعض دیگر توّفق می‌جستند (و جهان هستی به تباهی کشیده می‌شد) منزه است خدا از توصیفی که آنها می‌کنند.|سوره=مؤمنون|آیه=۹۱}}
{{قرآن|مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَ ما کانَ مَعَهُ مِنْ إِلهٍ إِذا لَذَهَبَ کُلُّ إِلهٍ بِما خَلَقَ وَ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلی بَعْضٍ سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یَصِفُونَ|ترجمه=خدا هرگز فرزندی برای خود انتخاب نکرده، و معبود دیگری با او نیست که اگر چنین می‌شد هریک از خدایان مخلوقات خود را تدبیر و اراده می‌کردند و بعضی بر بعض دیگر توّفق می‌جستند (و جهان هستی به تباهی کشیده می‌شد) منزه است خدا از توصیفی که آنها می‌کنند.|سوره=مؤمنون|آیه=۹۱}}


=== برهان صرف‌الوجود ===
=== برهان صرف‌الوجود ===
منظور از برهان صرف‌الوجود این است که خداوند هستی مطلق است و دوگانگی در آن راه ندارد. زیرا تعدد با محدودیت مساوی است؛ لذا خداوند از هرنظر بی‌قید و شرط و نامحدود است و مسلماً دومی برای او فرض نمی‌شود مثال: اگر دو نفر هرکدام دارای باغی باشند یقیناً هریک از این دو باغ محدود است. حال اگر فرض کنیم باغ نفر اول آن‌قدر گسترش یابد که تمامی روی زمین را بگیرد جایی برای باغ دوم نمی‌ماند و تنها یک باغ در کره زمین خواهیم داشت. پس هرجا سخن از نامحدود است، سخن از وحدت و یگانگی خواهد بود.
منظور از برهان صرف‌الوجود این است که خداوند هستی مطلق است و دوگانگی در آن راه ندارد. زیرا تعدد با محدودیت مساوی است؛ لذا خداوند از هرنظر بی‌قید و شرط و نامحدود است و مسلما دومی برای او فرض نمی‌شود مثال: اگر دو نفر هرکدام دارای باغی باشند یقینا هریک از این دو باغ محدود است. حال اگر فرض کنیم باغ نفر اول آن‌قدر گسترش یابد که تمامی روی زمین را بگیرد جایی برای باغ دوم نمی‌ماند و تنها یک باغ در کره زمین خواهیم داشت. پس هرجا سخن از نامحدود است، سخن از وحدت و یگانگی خواهد بود.


آیات قرآن به: آل عمران ۸۱، حدید ۲ و ۳، یوسف ۳۹ می‌توان اشاره کرد. به آیه‌ای و ترجمه‌اش بسنده می‌کنیم:
آیات قرآن به: آل عمران ۸۱، حدید ۲ و ۳، یوسف ۳۹ می‌توان اشاره کرد. به آیه‌ای و ترجمه‌اش بسنده می‌کنیم:
کاربر ناشناس