انتقال ولایت پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{شاخه | شاخه اصلی = کلام |شاخه فرعی۱ = نبوت |شاخه فرعی۲ = ویژگی‎های...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
ترديدي نيست مقام رسالت و نبوت و دريافت وحي ب بعد از پيامبر(ص) به كسي منتقل نشده است، بلكه طبق صريح قرآن، نبوت خاتمه يافته است<ref>احزاب/۴۰.</ref> و هم¬چنين رواياتي كه در اين زمنيه داريم مي رسانند كه نبوت خاتمه يافته است.<ref>ر.ك: سبحاني، جعفر، خاتميت، مترجم رضا استادي، تهران، مؤسسه سيد الشهداء، ۱۳۶۹، ص۴۵ـ۹۲.</ref> اما ساير مناصب و شؤون پیامبر و سایر انواع ولایت های پیامبر یعنی ولايت رهبري اجتماع، ولايت تشريعي و مرجعيت ديني مردم، يا ولايت تكويني باشد، از ديدگاه شيعيان تمام آن مناصب سه گانه به ائمه(ع) يكي پس از ديگري انتقال يافته است و مدرك اين ادعا هم آيات عديده قرآن، و روايات متواتره فريقين مي باشند، كه ما در اينجا به عنوان نمونه به چند آيه و تعدادي از روايات از طريق فريقين اشاره مي كنيم.  
ترديدي نيست مقام رسالت و نبوت و دريافت وحي ب بعد از پيامبر(ص) به كسي منتقل نشده است، بلكه طبق صريح قرآن، نبوت خاتمه يافته است<ref>احزاب/۴۰.</ref> و هم¬چنين رواياتي كه در اين زمنيه داريم مي رسانند كه نبوت خاتمه يافته است.<ref>ر.ك: سبحاني، جعفر، خاتميت، مترجم رضا استادي، تهران، مؤسسه سيد الشهداء، ۱۳۶۹، ص۴۵ـ۹۲.</ref> اما ساير مناصب و شؤون پیامبر و سایر انواع ولایت های پیامبر یعنی ولايت رهبري اجتماع، ولايت تشريعي و مرجعيت ديني مردم، يا ولايت تكويني باشد، از ديدگاه شيعيان تمام آن مناصب سه گانه به ائمه(ع) يكي پس از ديگري انتقال يافته است و مدرك اين ادعا هم آيات عديده قرآن، و روايات متواتره فريقين مي باشند، كه ما در اينجا به عنوان نمونه به چند آيه و تعدادي از روايات از طريق فريقين اشاره مي كنيم.  


==الف) آيات قرآن:==
==آيات قرآن==


۱ـ آيه ولايت: {{قرآن|انما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا...}} ولي و سرپرست شما فقط خدا و پيامبر (و بعد از او) كساني هستند كه نماز را بپاي مي دارند و زكات را مي پردازند.<ref>مائده/۵۵.</ref> اين آيه ولايت همسان پيامبر(ص) را براي علي(ع) ثابت مي كند جز مساله نبوت كه در روايات استثناء شده است زيرا، عامه و خاصه به طرق مختلف و متواتر نقل نموده اند كه آيه شريفه در شأن امير المؤمنين(ع) مي باشد.<ref>اميني، عبدالحسين، الغدير، تهران، دار الكتب الاسلاميه، چاپ دوم، ۱۳۶۶، ج۳، ص۱۶۲.</ref>
'''۱ـ آيه ولايت:''' {{قرآن|انما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا...}} ولي و سرپرست شما فقط خدا و پيامبر (و بعد از او) كساني هستند كه نماز را بپاي مي دارند و زكات را مي پردازند.<ref>مائده/۵۵.</ref> اين آيه ولايت همسان پيامبر(ص) را براي علي(ع) ثابت مي كند جز مساله نبوت كه در روايات استثناء شده است زيرا، عامه و خاصه به طرق مختلف و متواتر نقل نموده اند كه آيه شريفه در شأن امير المؤمنين(ع) مي باشد.<ref>اميني، عبدالحسين، الغدير، تهران، دار الكتب الاسلاميه، چاپ دوم، ۱۳۶۶، ج۳، ص۱۶۲.</ref>


۲ـ آيه اولي الامر: {{قرآن|يا ايها الذين آمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم<ref>نساء/۵۹.</ref> اي كساني كه ايمان آورده ايد، از خداوند اطاعت كنيد و از پيامبر(ص) و صاحبان امر از خودتان نيز اطاعت كنيد. امام باقر(ع) آيه ي فوق را قرائت نمود و فرمودند: «مقصود از آن فقط ما هستيم و خداوند همه مؤمنين را تا قيامت به اطاعت و پيروي ما امر نموده است و دستور داده است<ref>كليني، يعقوب، اصول كافي، تحقيق علي اكبر غفاري، ج۱، ص۲۷۶.</ref> و جماعتي از عامه نيز پذيرفته اند كه مقصود از اولي الامر علي و فرزندان او مي باشند.<ref>ر.ك: شرف الدين موسوي، عبدالحسين، المراجعات، تحقيق حسين راضي، بيروت، چاپ چهارم، ۱۴۰۶، ص۱۳۳.</ref>  
'''۲ـ آيه اولي الامر:''' <nowiki>{{قرآن|يا ايها الذين آمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم}}</nowiki><ref>نساء/۵۹.</ref> اي كساني كه ايمان آورده ايد، از خداوند اطاعت كنيد و از پيامبر(ص) و صاحبان امر از خودتان نيز اطاعت كنيد. امام باقر(ع) آيه ي فوق را قرائت نمود و فرمودند: «مقصود از آن فقط ما هستيم و خداوند همه مؤمنين را تا قيامت به اطاعت و پيروي ما امر نموده است و دستور داده است<ref>كليني، يعقوب، اصول كافي، تحقيق علي اكبر غفاري، ج۱، ص۲۷۶.</ref> و جماعتي از عامه نيز پذيرفته اند كه مقصود از اولي الامر علي و فرزندان او مي باشند.<ref>ر.ك: شرف الدين موسوي، عبدالحسين، المراجعات، تحقيق حسين راضي، بيروت، چاپ چهارم، ۱۴۰۶، ص۱۳۳.</ref>  


از آيه ي فوق هم به خوبي مي توان استفاده نمود كه آن ولايتي را كه پيامبر(ص) داشته (غير از نبوت) براي اولي الامر هم هست مخصوصاً كه اطاعت از رسول و اولي الامر تحت يك امر «اطيعوا» قرار گرفته است، اين مي رساند كه آن ولايت ائمه(ع) بسان ولايت رسول الله(ص) مي باشد.
از آيه ي فوق هم به خوبي مي توان استفاده نمود كه آن ولايتي را كه پيامبر(ص) داشته (غير از نبوت) براي اولي الامر هم هست مخصوصاً كه اطاعت از رسول و اولي الامر تحت يك امر «اطيعوا» قرار گرفته است، اين مي رساند كه آن ولايت ائمه(ع) بسان ولايت رسول الله(ص) مي باشد.


==ب) روايات:==
==روايات==


۱ـ حديث غدير: پيامبر اسلام فرمود: «اي مردم كيست كه بر اهل ايمان از خود آنها (سزاوارتر) مي باشد؟ گفتند خداي و رسولش داناترند فرمود: همانا خدا مولاي من است و من مولاي مؤمنين هستم و اولي و سزاوارترم بر آنها از خودشان، پس هر كس كه من مولاي اويم علي(ع) مولاي او خواهد بود (و بر او ولايت دارد) و اين را سه بار تكرار كرد.<ref>اميني، الغدير، ج۱، ص۹ـ۱۱.</ref> ابوبكر و عمر گفتند: به به براي تو (يعني تبريك مي گوئيم) اي پسر ابي طالب كه صبح و شام را درك نمودي در حالي كه مولاي من و مولاي هر مرد و زن مؤمني گشتي و ابن عباس مي گفت: بخدا سوگند كه اين امر (ولايت علي(ع)) بر همه واجب گشت.<ref>همان.</ref> مرحوم علامه اميني اسم ۱۱۰ نفر از صحابه، و هشتاد نفر از تابعين و سيصد و شصت نفر از دانشمندان عامّه را كه اين واقعه و حديث را نقل نموده اند، ذكر مي كند. به قول بعضي از شافعيه حديث غدير فوق حد تواتر است.<ref>اميني، الغدير، ج۱، ص۱۵۷ـ۱۵۲.</ref>  
'''۱ـ حديث غدير:''' پيامبر اسلام فرمود: «اي مردم كيست كه بر اهل ايمان از خود آنها (سزاوارتر) مي باشد؟ گفتند خداي و رسولش داناترند. فرمود: همانا خدا مولاي من است و من مولاي مؤمنين هستم و اولي و سزاوارترم بر آنها از خودشان، پس هر كس كه من مولاي اويم علي(ع) مولاي او خواهد بود (و بر او ولايت دارد) و اين را سه بار تكرار كرد.<ref>اميني، الغدير، ج۱، ص۹ـ۱۱.</ref> ابوبكر و عمر گفتند: به به براي تو (يعني تبريك مي گوئيم) اي پسر ابي طالب كه صبح و شام را درك نمودي در حالي كه مولاي من و مولاي هر مرد و زن مؤمني گشتي و ابن عباس مي گفت: بخدا سوگند كه اين امر (ولايت علي(ع)) بر همه واجب گشت.<ref>همان.</ref> مرحوم علامه اميني اسم ۱۱۰ نفر از صحابه، و هشتاد نفر از تابعين و سيصد و شصت نفر از دانشمندان عامّه را كه اين واقعه و حديث را نقل نموده اند، ذكر مي كند. به قول بعضي از شافعيه حديث غدير فوق حد تواتر است.<ref>اميني، الغدير، ج۱، ص۱۵۷ـ۱۵۲.</ref>  


حديث فوق به خوبي ولايت رسول(ص) را براي علي(ع) ثابت مي كند حتي ابابكر و عمر به اين مساله اعتراف كردند،
'''۲ـ حديث منزلت:''' «الاترضي ان تكون مني بمنزله هارون من موسي الا انه لا نبي بعدي» كه پيامبر فرمود: آيا راضي نيستي كه تو نسبت به من همانند هارون براي موسي باشي (و تمام مناصب هاروني را داشته باشي) جز آنكه بعد از من پيامبري نخواهد بود.<ref>اميني، الغدير، پيشين، ج۱، ص۵۱ و ج۳، ص۲۰۱ـ۱۹۹ و ر.ك: ابي عبدالله محمد بن اسماعيل بخاري، صحيح البخاري، بيروت، دار الكفر، ۱۴۱۰ هـ ق، ج۵، ص۱۲۹.</ref> اين روايت به خوبي دلالت دارد كه تمام مناصب پيامبر(ص) و تمام ولايت هاي كه داشته جز رسالت و نبوت همه به علي(ع) (و بعد از علي به ائمه(ع) ديگر) منتقل شده است.


در بعضي مدارك اهل سنت به تعبيرهاي مختلفي اين مضمون نقل شده است. «من آمن بي و صدقني فليتول علي بن ابي طالب فان ولايته ولايتي و ولايتي ولايه اللّه» پيامبر(ص) فرمود: هر كس به من ايمان آورده است و مرا تصديق نموده است بايد علي(ع) را ولي خود قرار دهد، زيرا ولايت علي(ع) ولايت من است (عين همان ولايت) و ولايت من ولايت خدا است.<ref>ر.ك: متقي هندي، كنز العمال، بيروت، مؤسسه الرساله، چاپ پنجم، ۱۴۰۵، ج۱۱، ص۶۱۱، روايت ۳۲۹۵۸، و ص۶۱۰، روايت ۳۲۹۵۳ و ص۶۰۸، روايت ۳۲۹۴۲ ـ ۳۲۹۵۱.</ref>  
== عقل ==
از نظر عقل هم ضروري و لازم است كه دلالت به معناي رهبري اجتماع و مرجعيت ديني به فرد يا افرادي بعد از پيامبر اسلام(ص) منتقل شود، چنانكه در جاي خود به ادله¬ي مختلف عقلي همچون، رهبري جامعه اسلامي، قانون هدايت عمومي، برهان واسطه فيض، برهان لطف و... استدلال شده است. كه خلاصه و عصاره آنها اين است كه جامعه بشري براي جلوگيري از فساد، و نیز پيشرفت انسان به سوي تکامل و همچنين دريافت فيض از مقام ربوبي و... نياز به يك رهبر ديني دارد.<ref>نجفي، هادي، ولايت و امامت، قم، دارالذخائر، ص۲۴ ـ ۳۷.</ref>


۲ـ حديث منزلت: «الاترضي ان تكون مني بمنزله هارون من موسي الا انه لا نبي بعدي» كه پيامبر فرمود: آيا راضي نيستي كه تو نسبت به من همانند هارون براي موسي باشي (و تمام مناصب هاروني را داشته باشي) جز آنكه بعد از من پيامبري نخواهد بود.<ref>اميني، الغدير، پيشين، ج۱، ص۵۱ و ج۳، ص۲۰۱ـ۱۹۹ و ر.ك: ابي عبدالله محمد بن اسماعيل بخاري، صحيح البخاري، بيروت، دار الكفر، ۱۴۱۰ هـ ق، ج۵، ص۱۲۹.</ref> اين روايت به خوبي دلالت دارد كه تمام مناصب پيامبر(ص) و تمام ولايت هاي كه داشته جز رسالت و نبوت همه به علي(ع) (و بعد از علي به ائمه(ع) ديگر) منتقل شده است.
طبق آيات قرآن و روايات عامه و خاصه ولايت پيامبر(ص) به علي(ع) و بعد از او به ائمه(ع) اطهار(ع) منتقل شده است.


ج) از نظر عقل هم ضروري و لازم است كه دلالت به معناي رهبري اجتماع و مرجعيت ديني به فرد يا افرادي بعد از پيامبر اسلام(ص) منتقل شود، چنانكه در جاي خود به ادله¬ي مختلف عقلي همچون، رهبري جامعه اسلامي، قانون هدايت عمومي، برهان واسطه فيض، برهان لطف و... استدلال شده است. كه خلاصه و عصاره آنها اين است كه جامعه بشري براي جلوگيري از فساد، و نیز پيشرفت انسان به سوي تکامل و همچنين دريافت فيض از مقام ربوبي و... نياز به يك رهبر ديني دارد.<ref>نجفي، هادي، ولايت و امامت، قم، دارالذخائر، ص۲۴ ـ ۳۷.</ref>
نتيجه اين شد كه طبق آيات قرآن و روايات عامه و خاصه ولايت پيامبر(ص) به علي(ع) و بعد از او به ائمه(ع) اطهار(ع) منتقل شده است.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
==مطالعه بيشتر==
خط ۴۴: خط ۴۱:


۳ـ بررسي مسائل كلي امامت، ابراهيم اميني ، دفتر تبليغات اسلامي، ص۲۶ـ۱۰۸.
۳ـ بررسي مسائل كلي امامت، ابراهيم اميني ، دفتر تبليغات اسلامي، ص۲۶ـ۱۰۸.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
==منابع==
۱۵٬۱۴۷

ویرایش