automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۱۶۱
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در واقع کتاب ''الارشاد'' با انگیزههای کلامی و برای اثبات امامت امامان شیعه، به مسائل تاریخی نظر دارد. شیخ مفید نهتنها احادیث و اخبار را نقل کرده، بلکه با تفسیر و تحلیلهای عقلی که ذیل اخبار آورده، بهرههای کلامیفراوانی از نقل حوادث برده است، و این امر سبب شده تا کتاب تاریخی او جنبه کلامی نیز داشته باشد. مورخان بسیاری که بعد از شیخ مفید به نگارش تاریخ زندگانی چهارده معصوم (ع) پرداختهاند به گونهای ازروش تاریخنگاری شیخ مفید متأثر بودهاند. این امر را به وضوح میتوان در کتابهایی مانند ''اءعلام الوری باعلامالهدی''، اثر طبرسی و ''کشف الغمه'' اربلی مشاهده کرد.<ref>علی کربلایی پازوکی، «معرفی و بررسی تحلیلی سه اثر کهن تاریخی شیعه (الارشاد، اعلام الوری و کشف الغمه)»، دوفصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره اول، بهار ۱۳۸۶.</ref> | در واقع کتاب ''الارشاد'' با انگیزههای کلامی و برای اثبات امامت امامان شیعه، به مسائل تاریخی نظر دارد. شیخ مفید نهتنها احادیث و اخبار را نقل کرده، بلکه با تفسیر و تحلیلهای عقلی که ذیل اخبار آورده، بهرههای کلامیفراوانی از نقل حوادث برده است، و این امر سبب شده تا کتاب تاریخی او جنبه کلامی نیز داشته باشد. مورخان بسیاری که بعد از شیخ مفید به نگارش تاریخ زندگانی چهارده معصوم (ع) پرداختهاند به گونهای ازروش تاریخنگاری شیخ مفید متأثر بودهاند. این امر را به وضوح میتوان در کتابهایی مانند ''اءعلام الوری باعلامالهدی''، اثر طبرسی و ''کشف الغمه'' اربلی مشاهده کرد.<ref>علی کربلایی پازوکی، «معرفی و بررسی تحلیلی سه اثر کهن تاریخی شیعه (الارشاد، اعلام الوری و کشف الغمه)»، دوفصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره اول، بهار ۱۳۸۶.</ref> | ||
== تیتر یک == | |||
کتاب الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد تاریخ اهل بیت پیامبر علیهم السلام است که توسط شیخ مفید ابوعبدالله محمد بن محمدبن نعمان معروف به ابن المعلم (336 قم ـ 413 ق) تألیف شده است. شیخ مفید این کتاب را در پاسخ به پرسش بعضی از شیعیان درباره واقعیت و حقیقت تاریخ ائمه علیهم السلام نوشته است که بر اساس روایات معتبر و مسند تنظیم و تدوین شده است. او کتابش را در یک مقدمه و دوازده باب به تعداد ائمه شیعه علیهم السلام تنظیم کرده است. به طوری که هر باب را به ترتیب با نام یکی از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله مزیّن کرده و در ذیل هر باب از سه تا سیزده فصل را با عناوین مختلف مربوط به مسائل تاریخی عام (حوادث مسلمانان)، مسائل تاریخی هر امام (ولادت، سرگذشت و شهادت)، فضائل، اصحاب، کلمات و خطبهها، اولاد، فضیلت زیارت، کرامات و معجزات، و مناظرات و احتجاجهای آن بزرگواران منعقد ساخته است. | |||
از ویژگیهای مهم کتاب این است که علاوه بر حدیثی بودن متن آن، توضیحها و تبیین هایی نیز در کنار احادیث مطرح شده است که از جهات مختلف شایان توجه است: یکی اینکه اندیشه شیعه در مسائل مختلف امامت را در بردارد، دیگر اینکه نظرات تخصصی و اجتهادی شیخ مفید در مسائل کلامی را بازگو می کند. | |||
از نظر رجالی، علاوه بر نقل تاریخ و فضایل اهل بیت علیهم السلام به زندگینامۀ برخی از شاگردان مهم آن بزرگواران نیز پرداخته است. | |||
کتاب از نظر محتوا در همه ابعاد تاریخ، حدیث، رجال و عقاید روایات و مطالبی را در بردارد و از این نظر بسیاری از مسائل مهم را در عین تفاوت موضوع به خوبی در خود جمع کرده است. | |||
اعتبار سندی احادیث از ویژگیهای مهم کتاب است. اعتبار احادیث کتاب عمدتاً به این دلیل است که بخش قابل توجهی از راویان مورد اعتماد شیخ مفید در سندها، همچنین نزد دانشمندان حدیث و رجال اهل سنت مثل ابن اثیر و ابن حجر عسقلانی نیز مورد اعتماد بودهاند. و این امر جایگاه رفیع کتاب و اعتبار مطالب آن را دو چندان میکند. به ویژه اینکه همین امر موجب گشته است آنان نیز به مطالب و احادیث کتاب استناد کرده و برای اثبات ادعای تاریخی خود از آنها بهره ببرند. زیرا برخی از راویان موجود در سندهای احادیث ارشاد شیخ مفید مثل فضل بن رکین، جعفر بن سلیمان ضبعی، ابواسحاق سبیعی، و ابو طفیل بن واثلة حتی در سلسله سندهای عالی و مورد وثوق نویسندگان صحاح سته مانند بخاری و مسلم قرار گرفته است. | |||
این ویژگی ها کتاب ارشاد را علاوه بر جایگاهی که در مذهب شیعه دارد، به تراز جایگاه جهانی رسانده به طوری که به عنوان یکی از مهمترین منابع شناسایی و بازخوانی تاریخ صدر اسلام تلقی شده است و از شاگردان شیخ مفید مثل سیدمرتضی، شیخ طوسی و ابوالفتح کراجکی گرفته تا ابن حجر عسقلانی و سبط بن الجوزی آن را به عنوان منبع دست اول بر شمرده اند و مطالب آن را نقل و مورد استناد خویش قرار دادهاند.<ref>«[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=23&lid=0&catid=24114&mid=249272 الارشاد]»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |