اعمال صالح در آیه ۱۵ سوره روم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}  
{{پاسخ}}  
قلمرو [[عمل صالح]]، بسیار وسیع و گسترده است و هر فعل نیکو و مفید را در همه وجوه زندگی شامل می‌شود. عمل صالح هر کار خوبی را گویند که نزد عقلا و عرف جامعه پسندیده باشد. و مردم و جامعه از سود و فایده آن بهره‌مند شوند.
عمل صالح هر کار خوبی را گویند که نزد عقلا و عرف جامعه پسندیده باشد و مردم و جامعه از سود و فایده آن بهره‌مند شوند. قلمرو [[عمل صالح]]، بسیار وسیع و گسترده است و هر فعل نیکو و مفید را در همه وجوه زندگی شامل می‌شود.  
 
{{فضایل اخلاقی در قرآن}}
{{فضایل اخلاقی در قرآن}}
==متن آیه==
==متن آیه==
خط ۱۲: خط ۱۳:
|ترجمه=اما آن‌ها که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، در باغی به شادمانی پردازند.}}
|ترجمه=اما آن‌ها که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، در باغی به شادمانی پردازند.}}


== عمل صالح در قرآن ==
== عمل صالح در قرآن و روایات ==
{{نوشتار اصلی|عمل صالح در قرآن}}
در قرآن، همواره ایمان با عمل صالح آمده است و در آیات زیادی امر به عمل صالح شده است. عبارت «الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» ده‌ها بار در قرآن تکرار شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۱۴۹۷</ref> در قرآن گفته شده کسانی که ایمان دارند و اعمال صالح انجام می‌دهند درجات بلند مرتبه‌ای دارند<ref>آیه ۷۵ سوره طه</ref> و وارد بهشت می‌شوند.<ref>آیه ۱۲۴ سوره نساء</ref>
در قرآن، همواره ایمان با عمل صالح آمده است و در آیات زیادی امر به عمل صالح شده است. عبارت «الذین امنوا و عملوا صالحات» ده‌ها بار در قرآن تکرار شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۱۴۹۷</ref> در قرآن گفته شده است که کسانی که اعمال صالح انجام می‌دهند درجات بلند مرتبه‌ای دارند<ref>آیه ۷۵ سوره طه</ref> و وارد بهشت می‌شوند.<ref>آیه ۱۲۴ سوره نساء</ref>
 
==ویژگی‌های عمل صالح==
۱. عمل صالح، عملی است که عقل و منطق و قانون آن را نیکو بداند.
 
۲. از ریا و عجب و از هوی و هوس و از هرگونه نقصانی خالی باشد.


۳. نزد عقلا پسندیده و لایق مقام عبودیت در پیشگاه حضرت احدیت باشد.
درباره عمل صالح روایات بسیاری نقل شده است:


۴. سعادت بشر و ترقی و تعالی او در پرتو علم و عمل انجام می‌گیرد (که علم و عمل به منزله دو بال برای صعود انسان به درجه کمال است و آیه ۱۵ سوره روم، اشاره به این دو مرتبه کمال بشری دارد که از علم تعبیر به ایمان و از عمل تعبیر به عمل صالح نموده).<ref>امین، نصرت، مخزن العرفان در تفسیر القرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان، ۱۳۶۱ش، ج۱۵، ص۲۷۳.</ref>
* [[امام علی(ع)]]: «منظور از عمل صالح، پنج نماز واجب یومیه است».<ref>نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۹۸ ق، ج۱، ص۶۵.</ref> به دلیل این که (در سوره اعراف، آیه ۱۷۱) خداوند می‌فرماید: {{قرآن|وَأَقَامُواْ الصَّلاَه إِنَّا لاَ نُضِیعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِینَ|ترجمه=و نماز را بر پا می‌دارند، ما پاداش نكوكاران را تباه نمی‌گردانيم‏}}
==عمل صالح در روایات==
* [[امام صادق(ع)]] در تفسیر آیه ۱۵ سوره روم فرموده‌اند: «منظور از این افراد که وارد بهشت می‌شوند، علی(ع) و شیعیانش می‌باشد».<ref>بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۶۲۶.</ref> این نوع روایات در بیان مصداق کامل آیه است.
درباره عمل صالح روایات زیادی رسیده است، از جمله:


۱. از [[حضرت علی(ع)]] روایت شده است: «منظور از عمل صالح، پنج نماز واجب یومیه است».<ref>نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۹۸ ق، ج۱، ص۶۵.</ref> به دلیل این که (در سوره اعراف، آیه ۱۷۱) خداوند می‌فرماید: {{قرآن|وَأَقَامُواْ الصَّلاَه إِنَّا لاَ نُضِیعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِینَ|ترجمه=و نماز را بر پا می‌دارند، ما پاداش نكوكاران را تباه نمی‌گردانيم‏}}
==ویژگی‌ها و آثار عمل صالح==


۳. در حدیثی دیگر [[امام صادق(ع)]] در تفسیر آیه ۱۵ سوره روم فرموده‌اند: «منظور از این افراد که وارد بهشت می‌شوند، علی(ع) و شیعیانش می‌باشند».<ref>بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۶۲۶.</ref>
# آیه ۱۵ سوره روم، اشاره به دو مرتبه علم و عمل در کمال بشری دارد که از علم تعبیر به ایمان و از عمل تعبیر به عمل صالح نموده است.
# عمل صالح، عملی است که عقل و منطق و قانون آن را نیکو بداند.
# از ریا و عُجب و از هوی و هوس و از هرگونه نقصانی خالی باشد.
# نزد عقلا پسندیده و لایق مقام عبودیت در پیشگاه خداوند باشد.<ref>امین، نصرت، مخزن العرفان در تفسیر القرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان، ۱۳۶۱ش، ج۱۵، ص۲۷۳.</ref>


==آثار عمل صالح==
معنای عمل صالح در [[قرآن کریم]] بیان نشده است، اما آثاری را برای آن ذکر کرده‌ است:
هر چند معنای عمل صالح در [[قرآن کریم]] بیان نشده است، ولکن آثاری را که برای آن ذکر کرده‌ است معنای آن را روشن می‌سازد:


۱. عمل صالح آن عملی است که شایستگی برای درگاه خدای تعالی داشته باشد، {{قرآن|وَ الَّذينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِم‏|ترجمه=و آنان را كه در پى خشنودى پروردگارشان شكيبايى پيشه می‌كنند.|سوره=رعد|آیه=۲۲}}
* عمل صالح آن عملی است که شایستگی برای درگاه خدای تعالی داشته باشد، {{قرآن|وَ الَّذينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِم‏|ترجمه=و آنان را كه در پى خشنودى پروردگارشان شكيبايى پيشه می‌كنند.|سوره=رعد|آیه=۲۲}}


۲. قرآن کریم اثر دیگر عمل صالح را این گونه دانسته که صلاحیت برای ثواب دادن در مقابلش را دارد. در این باره فرموده: {{قرآن|ثَوَابُ اللَّهِ خَیْرٌ لِّمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا|ترجمه=ثواب خدا بهتر است برای کسی که ایمان آورد و عمل صالح کند.|سوره=قصص|آیه=۸۰}}
۲. قرآن کریم اثر دیگر عمل صالح را این گونه دانسته که صلاحیت برای ثواب دادن در مقابلش را دارد. در این باره فرموده: {{قرآن|ثَوَابُ اللَّهِ خَیْرٌ لِّمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا|ترجمه=ثواب خدا بهتر است برای کسی که ایمان آورد و عمل صالح کند.|سوره=قصص|آیه=۸۰}}
۱۱٬۸۷۷

ویرایش