اعتقاد شیعیان به علم غیب امامان: تفاوت میان نسخه‌ها

آیا کسی غیر از خداوند علم غیب می‌داند؟ چرا شیعیان امامان خود را عالم به غیب می‌دانند؟

علم غیب، علوم و آگاهی‌هایی است که از راه‌های غیرعادی به دست می‌آید. در قرآن علم غیب مختص خداوند قرار داده شده اما در مواردی با اجازه او پیامبران و مومنان نیز، به علم غیب آگاه هستند. در روایات شیعه و اهل سنت تصریح شده امام علی(ع) و سایر امامان همان کسانی‌اند که در کنار پیامبر دارای علم غیب هستند. در اعتقادات شیعه، علم غیب از شرایط امامت برشمرده شده‌است.

غیب به چیزی گفته می‌شود که از دیده پنهان باشد؛ مثل پنهان شدن و غروب خورشید و در مواردی که چیزی، از حواس انسان پنهان باشد یا از علمش مخفی باشد نیز غیب گفته می شود. مراد از علم غیب در این‌جا علوم و آگاهی‌هایی است که از راه‌های غیرعادی به دست می‌آید، خواه از قبیل شهود باشد یا غیب و پنهانی.<ref>مطهری، احمد، کاردان، غلامرضا، علم پیامبر و امام در قرآن، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ اوّل، ۱۳۶۱، ص۹–۱۲.</ref>

:: {{قرآن|و عِندَهُ مفاتیح الغیب لاَیْعَلَهُما اِلاّ هُو…}}<ref>(انعام:۵۹).</ref>  

:: {{قرآن|الِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا، إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا}}<ref>(جن:۲۶ـ۲۷)</ref>  

توجه به مفهوم این دو دسته از آیات نشان میدهد، علم غیب اصالتاً و ذاتاً به خدا تعلق دارد و او مالک حقیقی علم غیب است و اوست که به هرکس که بخواهد آن را تعلیم می‌دهد.<ref>مطهری، کاردان، علم پیامبر و امام در قرآن، ۱۳۶۱ش، ص۱۷.</ref> بنابر این غیر از خداوند، دیگران هم با توجه به عنایت پروردگار می‌توانند به غیب و آینده… آگاهی پیدا کنند.

برخی دیگر از آیات قرآن آیات و در کنار آن روایاتی از اهل بیت(ع) بر این موضوع دلالت دارند که ائمه(ع) علم الهی، و آگاهی غیبی خدادادی دارند:

* {{قرآن|وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}''و بگو: عمل کنید یقیناً خدا و پیامبرش و مؤمنان اعمال شما را می بینند''<ref>(توبه:۱۰۵).</ref> طبق این آیهٔ عده‌ای از مؤمنین نیز، علاوه بر پیامبر ناظر اعمال مردم هستند، قطعاً این افراد، انسان‌های لایق و شایسته‌ای باید باشند، به شهادت تمام فرقه‌های اسلامی، در اعمال و رفتار، شایسته‌تر از ائمه(ع) وجود ندارد. در روایات شیعه تصریح شده است که مراد از مؤمنان، در این آیه، ائمه(ع) می‌باشند. [[امام صادق(ع)]] فرمود: مراد از مؤمنان در آیهٔ {{قرآن|قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ…}} ائمه هستند.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیّه، ج۲، ص۳۶۳؛ صدوق، امالی، ص۲۶۳.</ref>

در روایات شیعه، از این شاهد و گواه، به خاندان و اهل‌بیت رسول خدا(ص) تعبیر شده‌است. روایات متعددی از طریق شیعه و اهل سنت، نقل شده که منظور از این شاهد که علم الکتاب را دارد علی(ع) می‌باشد.<ref>سلیمان قندوزی حنفی، ینابیع الموده لذوی القربی، تحقیق سید علی الحسینی، قم، دار الاسوه، چاپ اوّل، ۱۴۱۶ هـ ق، باب ۳۰، ج۶.</ref>  

به اعتقاد شیعیان امام علی(ع) عالم به غیب و آگاه به علم الکتاب می‌باشد، بنا به فرموده امام صادق(ع) که فرمود: به خدا قسم آن کسی که علم همه کتاب را دارد، ما هستیم، به خدا قسم علم همه کتاب نزد ماست<ref>کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۲۵۷.</ref> ائمه دیگر نیز مشمول آیهٔ فوق قرار می‌گیرند.

 

  | تغییر مسیر =