اعتبار کتاب کافی: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


زمان تألیف کتاب کافی دقیقاً مشخص نیست؛ ولی گفته شده که کلینی کتاب خود را در مدت بیست سال به نگارش درآورده است. کلینی انگیزه خود در نگارش کافی را رفع اختلاف روایات و در دسترس قرار دادن کتابی جامع در علوم دین دانسته است. تدوین کتاب کافی بر اساس موضوع احادیث و در سه بخش اصول، فروع و روضه انجام گرفته است.
زمان تألیف کتاب کافی دقیقاً مشخص نیست؛ ولی گفته شده که کلینی کتاب خود را در مدت بیست سال به نگارش درآورده است. کلینی انگیزه خود در نگارش کافی را رفع اختلاف روایات و در دسترس قرار دادن کتابی جامع در علوم دین دانسته است. تدوین کتاب کافی بر اساس موضوع احادیث و در سه بخش اصول، فروع و روضه انجام گرفته است.
امتیازات کتاب کافی را اموری چون نزدیک‌بودن دوران تألیف کافی به عصر حضور ائمه(ع)، جامعیت آن، چینش متناسب روایاتش، استحکام و دقت بیشتر در نقل اسناد و متون روایات و ذکر کامل اسناد روایات دانسته‌اند. نقدهایی چون وجود روایات ضعیف، نقل روایات از افراد ضعیف و متهم به غلو و عدم توضیح روایات بر کتاب کافی وارد شده است. برخی محققان به این نقدها پاسخ داده‌اند و تعداد روایات ضعیف کافی را کمتر از میزانی می دانند که برخی ادعا کرده‌اند.


== جایگاه ==
== جایگاه ==
خط ۷۰: خط ۷۲:


== امتیازات ==
== امتیازات ==
{{جعبه نقل قول
| نقل قول = <small>'''سید بحرالعلوم''':</small>
آنچه که ابن‌اثیر و سایر عالمان گفته‌اند، که کلینی مجدد مذهب امامیه در سده سوم است، گفتار حقی است که خداوند بر زبان آنان جاری ساخته است. هر کس در کتاب کافی که کلینی نگاشته نظر کند صدق این سخن برای او آشکار می‌شود که کلینی مصداق این عنوان است؛ زیرا کافی کتابی است شریف، دارای سودی فراوان، بی‌نظیر، برتر از تمام کتاب‌های حدیثی از جهت حسن ترتیب و دقت در نقل روایات، پیراستگی روایات، گرداوری روایات اصول و فروع و برخورداری از بیشتر روایات واردشده از ائمه اطهار(ع).<ref>محدث نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۵۰۷.</ref>
| اندازه قلم = کوچک
}}
محققان برای کتاب کافی امتیازاتی نسبت به سایر کتاب‌های حدیثی برشمرده‌اند:
محققان برای کتاب کافی امتیازاتی نسبت به سایر کتاب‌های حدیثی برشمرده‌اند:


خط ۸۲: خط ۷۷:
* جامعیت کافی و اشتمال آن بر روایات اعتقادی، اخلاقی و فقهی، برخلاف سایر کتب اربعه.
* جامعیت کافی و اشتمال آن بر روایات اعتقادی، اخلاقی و فقهی، برخلاف سایر کتب اربعه.
* بیشتربودن روایات کافی نسبت به دیگر جوامع متقدم شیعه و صحاح سته اهل‌سنت.
* بیشتربودن روایات کافی نسبت به دیگر جوامع متقدم شیعه و صحاح سته اهل‌سنت.
* چینش متناسب کافی، که در تاریخ حدیث شیعه بی‌سابقه دانسته شده، که طی آن روایات هر باب بر اساس اولویت و با عنوانی متناسب، کوتاه و رسا ضبط شده است.
* چینش متناسب روایات در کافی، که در تاریخ حدیث شیعه بی‌سابقه دانسته شده، که طی آن روایات هر باب بر اساس اولویت و با عنوانی متناسب، کوتاه و رسا ضبط شده است.
* استحکام و دقت بیشتر در نقل اسناد و متون روایات به‌دلیل طولانی‌تر بودن مدت تألیف کافی نسبت به سایر کتب اربعه.
* استحکام و دقت بیشتر در نقل اسناد و متون روایات به‌دلیل طولانی‌تر بودن مدت تألیف کافی نسبت به سایر کتب اربعه.
* وجود ثلاثیات در کافی؛ یعنی روایاتی با سندهای عالی که تنها با سه واسطه از معصوم نقل شده‌اند. کافی در میان کتب اربعه تنها کتابی دانسته شده که، به‌دلیل نزدیک‌بودن زمان زندگی مؤلف آن به عصر حضور ائمه(ع)، روایاتی در آن با با سه واسطه از معصوم(ع) نقل شده است.
* وجود ثلاثیات در کافی؛ یعنی روایاتی با سندهای عالی که تنها با سه واسطه از معصوم نقل شده‌اند. کافی در میان کتب اربعه تنها کتابی دانسته شده که، به‌دلیل نزدیک‌بودن زمان زندگی مؤلف آن به عصر حضور ائمه(ع)، روایاتی در آن با با سه واسطه از معصوم(ع) نقل شده است.
* ذکر کامل اسناد روایات؛ در کتاب کافی غالباً سندها به صورت کامل نقل شده، برخلاف دیگر کتب اربعه که اسناد حذف شده و در جای دیگر کتاب باید جست‌وجو شود.
* ذکر کامل اسناد روایات؛ در کتاب کافی غالباً سندها به صورت کامل نقل شده، برخلاف دیگر کتب اربعه که اسناد حذف شده و در جای دیگر کتاب باید جست‌وجو شود.{{جعبه نقل قول
| نقل قول = <small>'''سید بحرالعلوم''':</small>
 
 
آنچه که ابن‌اثیر و سایر عالمان گفته‌اند، که کلینی مجدد مذهب امامیه در سده سوم است، گفتار حقی است که خداوند بر زبان آنان جاری ساخته است. هر کس در کتاب کافی که کلینی نگاشته نظر کند صدق این سخن برای او آشکار می‌شود که کلینی مصداق این عنوان است؛ زیرا کافی کتابی است شریف، دارای سودی فراوان، بی‌نظیر، برتر از تمام کتاب‌های حدیثی از جهت حسن ترتیب و دقت در نقل روایات، پیراستگی روایات، گرداوری روایات اصول و فروع و برخورداری از بیشتر روایات واردشده از ائمه اطهار(ع).<ref>محدث نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۵۰۷.</ref>
| اندازه قلم = کوچک
}}
* ذکر نص روایات و پرهیز از نقل به معنا کردن آن.
* ذکر نص روایات و پرهیز از نقل به معنا کردن آن.
* اشتباه‌نشدن توضیحات مؤلف کتاب با متن احادیث.<ref>حجت، جوامع حدیثی شیعه، ص۵۷-۵۸؛ نیز: نصیری، آشنایی با جوامع حدیثی شیعه و اهل‌سنت، ص۴۹-۵۳.</ref>
* اشتباه‌نشدن توضیحات مؤلف کتاب با متن احادیث.<ref>حجت، جوامع حدیثی شیعه، ص۵۷-۵۸؛ نیز: نصیری، آشنایی با جوامع حدیثی شیعه و اهل‌سنت، ص۴۹-۵۳.</ref>
۶٬۸۱۴

ویرایش