اعتبار کتاب وسائل الشیعه

سؤال

اعتبار کتاب وسائل الشیعه در چه حد است؟

وسائل الشیعه
اعتبار کتاب وسائل الشیعه
اطلاعات کتاب
نام‌های دیگرتَفْصیلُ وَسائلِ الشیعَة إلی تَحْصیلِ مَسائلِ الشَّریعَة
نویسندهشیخ حر عاملی
تاریخ نگارش۱۰۸۲ق
موضوعروایات فقهی
سبکموضوعی
زبانعربی
تعداد جلد۳۰ جلد
قطعوزیری
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسة آل البیت لاحیاء التراث
محل نشرقم
تاریخ نشر۱۴۱۴ق
نوبت چاپاول

جایگاه و ویژگی‌ها

وسائل جامعترین کتاب حدیثی فقهی شیعه است.

اعتبار نویسنده

محمد بن حسن بن علی بن محمد بن حسین (۱۰۳۳-۱۱۰۴ق) مشهور به شیخ حُرّ عاملی، محدث و فقیه شیعه امامیه و مؤلف وسائل الشیعه یکی از کتاب‌های اربعه متأخر شیعه است.[۱] شیخ حر عاملی از محدثان اخباری شیعه به‌شمار می‌رفت.[۲] عالمان شیعه شخصیت علمی و منش اخلاقی او را ستوده‌اند؛ محدث بحرانی شیخ حر عاملی را دانشمند و محدثی فاضل خوانده است.[۳] شیخ عباش قمی او را شیخ محدثان و با فضیلت‌ترین عالمان، محدث پارسا، ثقه و سرچشمهٔ فضیلت‌ها و دارای تألیفات سودمند دانسته است.[۴]

شیخ حر عاملی در خاندانی از اهل علم و منسوب به حر بن یزید ریاحی در جبل عامل لبنان به دنیا آمد.[۵] او تحصیلات ابتدایی خود را در جبل عامل گذراند و در سال ۱۰۷۳ق به ایران مهاجرت کرد و رفت و در مشهد ساکن شد.[۶] در این دوره به اصفهان پایتخت صفویان سفر کرد و ضمن دیدار با عالمانی چون علامه مجلسی از سوی شاه صفوی به منصب قاضی القضاتی خراسان رسید.[۷] شیخ حر عاملی شاگردان بسیاری داشت و آثار فراوانی تألیف کرد که مهم ترین آنها کتاب وسائل الشیعه دانسته شده است.[۸] حر عاملی در مشهد درگذشت و در حرم امام رضا‌(ع) به خاک سپرده شد.[۹]

امتیازات

برای کتاب وسائل الشیعه امتیازاتی بر شمرده شده است:

  • جامعیت نسبت به روایات فقهی: مؤلف کوشیده روایات فقهی بیشتری از روایات فقهی کتب اربعه ارائه کند.
  • انعکاس روایات بر اساس سرفصل‌های فقهی: حر عاملی کوشید روایات پراکنده را در ذیل باب‌هایی مخصوص به موضوع متناسب خود جمع‌آوری کند.
  • مقارنه میان اسناد و متون روایات: اسناد و متون مختلف روایات در متون مختلف در این کتاب با یکدیگر مقایسه شده و ضعف و قوت آنها برای ارزیابی محققان ارائه شده است.
  • ارائه توضیحات ضروری در تبیین روایات از سوی مؤلف.[۱۰]

نقدها

بر کتاب وسائل الشیعه نقدهایی وارد شده است:

منابع

  1. ؟
  2. حجت، هادی، جوامع حدیثی شیعه، تهران، انتشارات سمت و دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۸ش، ص۲۱۵.
  3. محدث بحرانی، یوسف بن احمد، ‌لولوة البحرين فی الإجازات و تراجم رجال الحديث، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، قم، مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، بی‌تا، ص۷۶.
  4. شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، الکنی و الالقاب، تهران، مکتبة الصدر، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۱۷۶.
  5. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت،‌ دار التعارف، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۴۹۴.
  6. حر عاملی، محمد بن حسن، امل الآمل فی علماء جبل العامل، تحقیق سید احمد حسینی، بغداد، مکتبة الاندلس، بی‌تا، ج۱، ص۱۴۲.
  7. امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۶۷.
  8. حجت، جوامع حدیثی شیعه، ص۲۱۳.
  9. امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۶۷.
  10. نصیری، علی، آشنایی با جوامع حدیثی شیعه و اهل‌سنت، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، ۱۳۹۸ش، ص۱۵۵-۱۵۶.