اعتبار تاریخ طبری

نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۹ توسط Shamloo (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

گفته شده که کتاب تاریخ طبری معتبرترین کتاب تاریخ اسلامی است؛ آیا این مطلب صحیح است؟

تاریخ طبری
اعتبار تاریخ طبری
اطلاعات کتاب
نام‌های دیگرتاریخ الامم و الملوک- تاریخ الرسل و الملوک
نویسندهمحمد بن جریر طبری
تاریخ نگارش۳۰۳ق
موضوعتاریخ جهان و تاریخ اسلام
سبکنقلی
زبانعربی
به تصحیحمحمد ابوالفضل ابراهیم
تعداد جلد۱۱
قطعوزیری
ترجمه به دیگر زبان‌هافارسی- ترکی- انگلیسی
اطلاعات نشر
ناشرروائع التراث العربی
محل نشربیروت
تاریخ نشر۱۳۷۸ق

جایگاه

تاریخ الطبری یا تاریخ الرُسُل و الاُمَم و الملوک[یادداشت ۱] از مهم‌ترین تاریخ‌های نوشته‌شده در تمدن اسلامی[۱] و ابوالتواریخ (پدر تاریخ‌ها) اسلامی خوانده شده است.[۲] این تاریخ از همان ابتدای تألیف آن مقبولیت عام یافت و برخی آن را صحیح ترین و دقیق ترین کتاب تاریخ اسلامی برشمرده اند.

مؤلف و جایگاه او

ابوجعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری (۲۲۴-۳۱۰ق) یکی از دانشمندان نامی جهان اسلام و یکی از مشهورترین مورخان و مفسران اسلامی به شمار رفته است.[۳] طبری را از دانشمندان دارای مهارت در علوم مختلف معرفی کرده‌اند که در هر دانشی صاحب اثری نفیس بوده است.[۴] فعالیت عمده طبری در دانش فقه بود، به طوری که بنیان‌گذار مذهب فقهی خاص، به نام مذهب جریری بود و پیروانی داشت.[۵] در دو دانش تفسیر و تاریخ نیز صاحب دو اثر مشهور و تأثیرگذار بوده است.[۶]

طبری در آمل طبرستان (مازندران کنونی) به دنیا آمد و در همان جا آموزش‌های ابتدایی را آغاز کرد. پدر او به خاطر خوابی که دیده بود در تحصیل او اهتمام فراوان داشت. استعداد و توانایی او در آموختن چنان بود که در هفت سالگی قرآن را حفظ کرد، در هشت سالگی به امامت جماعت ایستاد و در نه سالگی به نگارش حدیث پرداخت.[۷]

طبری برای تکمیل تحصیلات و استماع (شنیدن) حدیث به ری، بغداد، بصره، کوفه، شام، فلسطین و مصر سفر کرد.[۸] او را در کار دانش کوشا و صاحب استقلال رأی توصیف کرده‌اند.[۹] گفته شده که او علم خود را با قناعت و مناعت طبع همراه کرده بود.[۱۰]

ویژگی‌ها

نقدها

منابع

  1. شهابی، علی‌اکبر، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، تهران، انتشارات اساطیر، ۱۳۷۵ش، ص۴۴. ا
  2. جعفریان، رسول، «تاریخ طبری ابوالتواریخ است»، پایگاه خبری نسخ خطی، تاریخ درج مطلب: ۱ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازید مطلب: ۲۸ آبان، ۱۴۰۲ش.
  3. جعفریان، رسول، منابع تاریخ اسلام، تهران، نشر علم، ۱۴۰۰ق، ص۲۵۵.
  4. شهابی، علی‌اکبر، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، تهران، انتشارات اساطیر، ۱۳۷۵ش، ص۳.
  5. حجتی، محمدباقر، «مدخلی بر احوال و آثار طبری»، یادنامه طبری، تهران، دبیرخانه سمینار بین‌المللی طبری، ۱۳۶۹ش، ص۴۱-۴۴.
  6. جعفریان، رسول، منابع تاریخ اسلام، تهران، نشر علم، ۱۴۰۰ق، ص۲۵۵.
  7. شهابی، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، ص۴-۶.
  8. ساکت، محمدحسین، «گذری بر زندگینامه طبری»، طبری تاریخنگار مسلمان و شاهکار او، ویراسته هیو کندی، به‌کوشش محمدحسین ساکت، ترجمه گروه مترجمان، تهران، خانه کتاب، ۱۳۹۲ش، ص۱۰-۱۴.
  9. دامادی، سید محمد، «نکاتی از سرگذشت و آثار و شیوه تاریخنگاری طبری»، یادنامه طبری، تهران، دبیرخانه سمینار بین‌المللی طبری، ۱۳۶۹ش، ص۹۱-۹۲.
  10. حجتی، «مدخلی بر احوال و آثار طبری»، ص۳۴-۳۷.
  1. این کتاب را با نام‌های دیگری چون تاریخ الرسل و الملوک، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الکبیر و تاریخ الرسل و الملوک و اخبارهم و من کان فی زمن کل واحد منهم نیز خوانده شده است. (شهابی، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، ص۳؛ نیز: جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ص۲۵۵).