اسرائیلیات در تفسیر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش|fabbasi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۱۳: خط ۱۲:


== تعریف ==
== تعریف ==
واژه‌ي «اسرائيليات» جمع اسرائيليه، در اصطلاح گاهي در معنايي ويژه، فقط بر آن دسته از رواياتي اطلاق مي‌گردد كه صبغه‌ي يهودي دارد.<ref> دائره المعارف بزرگ اسلامي، زير نظر كاظم موسوي بجنوردي، چاپ دوم، تهران، مركز نشر دائره المعارف بزرگ اسلامي، ۱۳۶۹ش، ج۱۱، ص۱۳۵.</ref> گاهي در مفهومي گسترده‌تر به كار مي‌رود و روايات يهودي و مسيحي را در بر مي‌گيرد. نيز گاهي در مفهومي فراگيرتر از دو مورد پيشين به كار مي‌رود و هر نوع روايت و حكايتي را كه از منابع غيراسلامي به قلمرو فرهنگ اسلامي وارد گردد، شامل مي‌شود.<ref>ذهبي، محمد حسين ، التفسير و المفسرون، قاهره، دار الكتب الحديثه، ۱۳۸۱ق، ج۱۱، ص۱۶۵. دروزه، محمد عزه، اسرائیلیات فی التفسیر و الحدیث، دمشق، فی دارالایمان، ۱۴۰۵ق، ص۲۰۴. دائره المعارف تشيّع، زير نظر احمد صدر حاج سيد جوادي، كامران فاني و بهاء الدين خرمشاهي، چاپ دوم، تهران، بنياد خيريه و فرهنگي شط، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۱۳۹.</ref> این واژه دارای معنای گسترده‌ای است و اطلاق آن بر دو فرهنگ یهودی و مسیحی از باب تغلیب است.<ref>معرفت، محمد هادی، التفسیر المفسرون، مشهد، الجامعه الرضویه للعلوم الاسلامیه، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۸۰.</ref> هر نوع روايت و حکایتی را كه از منابع غير اسلامى وارد قلمرو فرهنگ اسلامى شده باشد شامل مى‏‌شود. <ref>مركز فرهنگ و معارف قرآن، دايره المعارف قرآن كريم، قم بوستان كتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۲۲۰.</ref>
واژه‌ي «اسرائيليات» جمع اسرائيليه، در اصطلاح گاهي در معنايي ويژه، فقط بر آن دسته از رواياتي اطلاق مي‌گردد كه صبغه‌ي يهودي دارد.<ref> دائره المعارف بزرگ اسلامي، زير نظر كاظم موسوي بجنوردي، چاپ دوم، تهران، مركز نشر دائره المعارف بزرگ اسلامي، ۱۳۶۹ش، ج۱۱، ص۱۳۵.</ref> گاهي در مفهومي گسترده‌تر به كار مي‌رود و روايات يهودي و مسيحي را در بر مي‌گيرد. نيز گاهي در مفهومي فراگيرتر از دو مورد پيشين به كار مي‌رود و هر نوع روايت و حكايتي را كه از منابع غيراسلامي به قلمرو فرهنگ اسلامي وارد گردد، شامل مي‌شود.<ref>ذهبي، محمد حسين ، التفسير و المفسرون، قاهره، دار الكتب الحديثه، ۱۳۸۱ق، ج۱۱، ص۱۶۵. دروزه، محمد عزه، اسرائیلیات فی التفسیر و الحدیث، دمشق، فی دارالایمان، ۱۴۰۵ق، ص۲۰۴. دائره المعارف تشيّع، زير نظر احمد صدر حاج سيد جوادي، كامران فاني و بهاء الدين خرمشاهي، چاپ دوم، تهران، بنياد خيريه و فرهنگي شط، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۱۳۹.</ref> این واژه دارای معنای گسترده‌ای است و اطلاق آن بر دو فرهنگ یهودی و مسیحی از باب تغلیب است.<ref>معرفت، محمد هادی، التفسیر المفسرون، مشهد، الجامعه الرضویه للعلوم الاسلامیه، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۸۰.</ref> هر نوع روايت و حکایتی را كه از منابع غير اسلامى وارد قلمرو فرهنگ اسلامى شده باشد شامل مى‏‌شود.<ref>مركز فرهنگ و معارف قرآن، دايره المعارف قرآن كريم، قم بوستان كتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۲۲۰.</ref>


واژه‌ي اسرائيليات گاهی به معناي گزارش‌ها و وقايع تاريخي قوم يهود و بني‌اسرائيل به كار مي‌رود. كتاب اسرائيليات القرآن<ref> محمد جواد مغنيه: اسرائيليات القرآن، بيروت، دار الجواد، ۱۴۰۴ق.</ref> جهت بررسي اين نوع رويدادهاي تاريخي و سرگذشت قوم يهود، تأليف شده است.
واژه‌ي اسرائيليات گاهی به معناي گزارش‌ها و وقايع تاريخي قوم يهود و بني‌اسرائيل به كار مي‌رود. كتاب اسرائيليات القرآن<ref> محمد جواد مغنيه: اسرائيليات القرآن، بيروت، دار الجواد، ۱۴۰۴ق.</ref> جهت بررسي اين نوع رويدادهاي تاريخي و سرگذشت قوم يهود، تأليف شده است.
خط ۳۰: خط ۲۹:
== نفوذ اسرائیلیات در کتب تفسیر ==
== نفوذ اسرائیلیات در کتب تفسیر ==
میزان اثرپذیری تفاسیر [[اهل سنت]] به دلیل اعتماد بیش‌تر آنان به [[صحابه پیامبر(ص)|صحابه]]، به مراتب بیش‌تر از تفاسیر شیعه است. تفسیر اهل سنّت، از گفته‌های عالمان یهودی و مسیحی تازه مسلمان، هم‌چون عبدالله بن سلام، [[کعب الاحبار]]، وهب بن منبّه، تمیم‌داری و [[ابن جریح]] نوشته شده است. در مقابل [[شیعه]]، با تمسک به [[اهل بیت(ع)]]، در برابر این موارد ایستادگی کرد. مانند روایتی که [[امیرالمؤمنین(ع)]] در برخورد با قصه‌خوانان در مورد [[حضرت داود|حضرت داود(ع)]] فرمود: کسی که داستان حضرت داود(ع) را به شیوه داستان سرایان روایت کند، صد و شصت تازیانه بر او می‌نوازم و این مقدار، حدّ دروغ بستن بر [[پیامبران]] است.<ref>دروزه، محمد عزه، الاسرائیلیات فی کتب التفسیر و الحدیث، دمشق، لجنه النشر فی دار الایمان، چاپ دوم، ۱۴۰۵، ص۲۰۴</ref>
میزان اثرپذیری تفاسیر [[اهل سنت]] به دلیل اعتماد بیش‌تر آنان به [[صحابه پیامبر(ص)|صحابه]]، به مراتب بیش‌تر از تفاسیر شیعه است. تفسیر اهل سنّت، از گفته‌های عالمان یهودی و مسیحی تازه مسلمان، هم‌چون عبدالله بن سلام، [[کعب الاحبار]]، وهب بن منبّه، تمیم‌داری و [[ابن جریح]] نوشته شده است. در مقابل [[شیعه]]، با تمسک به [[اهل بیت(ع)]]، در برابر این موارد ایستادگی کرد. مانند روایتی که [[امیرالمؤمنین(ع)]] در برخورد با قصه‌خوانان در مورد [[حضرت داود|حضرت داود(ع)]] فرمود: کسی که داستان حضرت داود(ع) را به شیوه داستان سرایان روایت کند، صد و شصت تازیانه بر او می‌نوازم و این مقدار، حدّ دروغ بستن بر [[پیامبران]] است.<ref>دروزه، محمد عزه، الاسرائیلیات فی کتب التفسیر و الحدیث، دمشق، لجنه النشر فی دار الایمان، چاپ دوم، ۱۴۰۵، ص۲۰۴</ref>
با مطالعه دقیق در اسناد روایات تفسیری و نمونه‌هایی از اسرائیلیات ارائه شده، معلوم می‌شود، که در تمامی کتب، رد پای برخی از دانش‌مندان اهل کتاب یا متأثر از آنان دیده می‌شود.


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}