۱۱٬۸۸۰
ویرایش
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
}} | }} | ||
== ساختار ادبی آیه | == ساختار ادبی آیه == | ||
تعبیر «مَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً» در آیه ۲۴ [[سوره نساء]] را دلالت کننده بر حلال بودن متعه دانستهاند. ضمیر (به) گویا به مدلول «وَأُحِلَّ لَكُمْ مَا وَرَاءَ ذَٰلِكُمْ» یعنی رسیدن به مطلوب، یا مانند آن، برمیگردد و بنابراین «ما» برای بیان وقت بوده و (منهن) متعلق به کلمه «اسْتَمْتَعْتُمْ» میشود، یعنی: هر موقع از وصل آن زنان برخوردار شدید، واجب است، اجرتشان را بپردازید. و ممکن است (ما) موصول باشد و (اسْتَمْتَعْتُمْ) صله آن و ضمیر به موصول برگردد. و کلمه (منهن) بیان برای موصول باشد، و معنا اینطوری میشود: «و از هر کس از زنان برخوردار شدید..».<ref>طباطبائی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ پنچم، ۱۴۰۳ه. ق، ج۴، ص۲۷۱.</ref>جمله (فما استمتعتم) به دلیل عاطفه بودن، فاء نتیجهای برای کلام قبل است؛ زیرا این قسمت یا جزیی از مطالب گذشته است، یا مصداقی برای آن؛ چون آیه «أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِكُمْ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ ۚ»، شامل نکاح و خرید کنیز هر دو میشود، پس تفریح «مَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً ۚ» به آن آیه، یا تفریع جزء و کل است، یا جزیی و کلی. این قبیل تفریع در قرآن مجید بسیار است. <ref>بقره/۱۸۴، ۱۹۶، ۲۵۶</ref> | تعبیر «مَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً» در آیه ۲۴ [[سوره نساء]] را دلالت کننده بر حلال بودن متعه دانستهاند. ضمیر (به) گویا به مدلول «وَأُحِلَّ لَكُمْ مَا وَرَاءَ ذَٰلِكُمْ» یعنی رسیدن به مطلوب، یا مانند آن، برمیگردد و بنابراین «ما» برای بیان وقت بوده و (منهن) متعلق به کلمه «اسْتَمْتَعْتُمْ» میشود، یعنی: هر موقع از وصل آن زنان برخوردار شدید، واجب است، اجرتشان را بپردازید. و ممکن است (ما) موصول باشد و (اسْتَمْتَعْتُمْ) صله آن و ضمیر به موصول برگردد. و کلمه (منهن) بیان برای موصول باشد، و معنا اینطوری میشود: «و از هر کس از زنان برخوردار شدید..».<ref>طباطبائی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ پنچم، ۱۴۰۳ه. ق، ج۴، ص۲۷۱.</ref>جمله (فما استمتعتم) به دلیل عاطفه بودن، فاء نتیجهای برای کلام قبل است؛ زیرا این قسمت یا جزیی از مطالب گذشته است، یا مصداقی برای آن؛ چون آیه «أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِكُمْ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ ۚ»، شامل نکاح و خرید کنیز هر دو میشود، پس تفریح «مَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً ۚ» به آن آیه، یا تفریع جزء و کل است، یا جزیی و کلی. این قبیل تفریع در قرآن مجید بسیار است. <ref>بقره/۱۸۴، ۱۹۶، ۲۵۶</ref> | ||