ابوحیان اندلسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۸۷۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ ژوئن ۲۰۲۳
خط ۲۲: خط ۲۲:


=== تفسیر البحر المحیط ===
=== تفسیر البحر المحیط ===
مهم‌ترین کتاب ابوحیان اندلسی تفسیر البحر المحیط قلمداد شده است.<ref>.</ref> تفسیر بحر المحیط از جامع‌ترین تفاسیر ادبی برشمرده شده که مشتمل بر نکات ادبی شگفت و بدیع قرآن بحث‌های فراوانی درباره بدایع زبانی قرآن دارد.<ref>معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، ج۲، ص۳۲۳.</ref> امتیاز این تفسیر نسبت به تفاسیر دیگر در اهمیت‌دادن به ابعاد ادبی، لغوی، نحوی و بلاغی قرآن است. این کتاب مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار و شواهد ادبی، اعرابی، قرائات و لهجه‌ها برشمرده شده است. که از دانش و آگاهی گسترده او در این زمینه‌ها حکایت می‌کند.
مهم‌ترین کتاب ابوحیان اندلسی تفسیر البحر المحیط قلمداد شده است.<ref>.</ref> تفسیر البحر المحیط از جامع‌ترین تفاسیر ادبی برشمرده شده که مشتمل بر نکات ادبی شگفت و بدیع قرآن و بحث‌های فراوانی درباره بدایع زبانی قرآن دارد. امتیاز این تفسیر نسبت به تفاسیر دیگر در اهمیت‌دادن به ابعاد ادبی، لغوی، نحوی و بلاغی قرآن قلمداد شده است. این کتاب مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار و شواهد ادبی، اعرابی، قرائات و لهجه‌ها برشمرده شده است. که از دانش و آگاهی گسترده او در این زمینه‌ها حکایت می‌کند.<ref>معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، ترجمه علی خیاط، قم، مؤسسه فرهنگی التمهید، ۱۳۸۰، ج۲، ص۳۲۳.</ref> ابوحیان اندلسی تفسیر البحر المحیط را در کتابی با عنوان النهر المادّ من البحر المحیط خلاصه کرده است.<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ج۲، ص۳۲۳.</ref>


=== سایر آثار ===
=== سایر آثار ===
از سایر آثار ابوحیان اندلسی به آثار زیر می‌توان اشاره کرد:
از سایر آثار ابوحیان اندلسی به آثار زیر می‌توان اشاره کرد:


* هجانی العصر: کتابی با موضوع شرح حال رجال معاصر ابوحیان که ابن حجر از آن یاد کرده است.
* مجانی العصر فی تاریخ اهل العصر
* مجانی الهصر فی شعراء العصر
* طبقات نحاة الاندلس
* طبقات نحاة الاندلس
* زهو الملک فی نحو الرک
* تحفة الندس فی نحاة الأندلس
* زهو الملک فی نحو الترک
* الادراک للسان الاتراک
* الادراک للسان الاتراک
* كتاب الأسفار الملخص من كتاب الصفار
* منطق الخرس فی لسان الفرس
* منطق الخرس فی لسان الفرس
* التجريد لأحكام سيبويه
* نور الغبش فی لسان الحبش
* نور الغبش فی لسان الحبش
* تحفه الاریب در غرایب قرآن،
* إتحاف الأريب بِمَا فِي الْقُرْآن من الْغَرِيب
* منهج السالک فی الکلام علی الفیه ابن مالک
* منهج السالک فی الکلام علی الفیة ابن‌ مالک
* التذییل و التکمیل
* التذييل و التكميل فی شرح التسهيل
* عقد اللآلی در مورد قراءات مختلف
* التَّذكِرة فی العربية
* الحلل الحالیه فی اسانید القرآن العالیه
* نثر الدرر و نظم الزهر
* التنخيل من شرح التسهيل
* الموفور
* عقد اللآلی فی الْقرَاءَات
* الأمالى على عقد اللئالى
* الْحلَل الحالية فی أسانيد القرآن الْعَالِيَة
* التقریب
* التقریب
* المبدع در تصریف
* الندريب
* النضار که شرح حال اساتید وی می‌باشد
* قطر الحبی فی جواب أسولة الذهبی
* نوافث السحر فی دمائث الشعر
* أرجوزة خلاصة التبيان فی المعَانِی و البيان
* المبدع فی التصریف
* النضار
* ارتشاف الضرب من لسان العرب
* ارتشاف الضرب من لسان العرب
* اللمحه البدریه فی علم العربیه
* اللمحة البدریة فی علم العربیة
* دیوان شعر<ref>زرکلی، خیر الدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۹م، ج۷، ص۱۵۲.</ref>
* دیوان شعر
* النیر الجلی فی قرائه زید بن علی
* الْوَهَّاج فی اختصار المِنْهَاج
* التقریب النائی فی قرائه الکسائی
* النیر الجلی فی قرائة زید بن علی
* الروض الباسم فی قرائه عاصم
* التقریب النائی فی قرائة الکسائی
* غایه الاحسان در نحو
* الروض الباسم فی قرائة عاصم
* غایه المطلوب فی قرائه یعقوب
* غایة الاحسان
* المزن الهامر فی قرائه ابن عامر
* النكت الحسان
* مسلک المشرد فی تجرید مسائل نهایه ابن رشد
* الشذا فی مسألة كذا
* المورد الغمر فی قرائه ابی عمرو
* الفصل فی أحكام الفصل
* النافع فی قرائه نافع
* غایة المطلوب فی قرائه یعقوب
* التذکره فی العربیه
* المزن الهامر فی قرائة ابن عامر
* اللمحة
* الشذرة
* الارتضاء فی الفرق بين الضاد و الظاء
* الإعلام بأركان الإسلام
* مسلک المشرد فی تجرید مسائل نهایة ابن رشد
* المورد الغمر فی قرائة ابی عمرو
* النافع فی قرائة نافع
* الاعلام بأرکان الاسلام
* الاعلام بأرکان الاسلام
* الاثیر فی قرائه ابن کثیر
* الاثیر فی قرائة ابن کثیر
* النور الأجلى فی اختصار المحلى
* الأبيات الوافية البيت علم القافية
* مشيخة ابن أبی المنصور
* نفحة المسک فی سيرة الترک
* المخبور في لسان اليحمور<ref>کتبی، محمد بن شاكر، فوات الوفيات، تحقیق احسان عباس، بیروت، دار صادر، ۱۹۷۴ق، ج۴، ص۷۸-۷۹؛ نیز: سیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغية الوعاة فی طبقات اللغويين و النحاة، تحقیق محمد أبوالفضل إبراهيم، بیروت،‌ المكتبة العصرية، بی‌تا، ج۱، ص۲۸۲-۲۸۳؛ نیز: زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۹م، ج۷، ص۱۵۲.</ref>


ابن العماد محل تولد وی را مطخلشارش، شهری از شهرهای منطقه غرناطه می‌داند که در آخر شوال ۶۵۴ق متولد شده است. سپس می‌نویسد: «ابوحیان به «النفزی» نیز مشهور است و این شهرت به خاطر انتسابش به نفزه، قبیله ای از بربر است… ابوحیان در مدت حیات خود به شهرهای مختلف سفر کرده و نزد بزرگان علمی دوره خودش، شاگردی نموده است و تعداد اساتید وی حدود ۴۵۰ نفر بوده است. ابن العماد آثار دیگری نیز از وی نام می‌برد از جمله «الابیات الوافیه فی علم القافیه» «الوهّاج فی اختصار المنهاج» «التنحیل» خلاصه ای از شرح تسهیل. «الاسفار».<ref>ر. ک. حنبلی، ابن العماد، شذرات الذهب، بیروت، دارابن کثیر، ۱۴۰۶ق، ج۸. ص ۲۵۱.</ref>
ابن العماد محل تولد وی را مطخلشارش، شهری از شهرهای منطقه غرناطه می‌داند که در آخر شوال ۶۵۴ق متولد شده است. سپس می‌نویسد: «ابوحیان به «النفزی» نیز مشهور است و این شهرت به خاطر انتسابش به نفزه، قبیله ای از بربر است… ابوحیان در مدت حیات خود به شهرهای مختلف سفر کرده و نزد بزرگان علمی دوره خودش، شاگردی نموده است و تعداد اساتید وی حدود ۴۵۰ نفر بوده است. ابن العماد آثار دیگری نیز از وی نام می‌برد از جمله «الابیات الوافیه فی علم القافیه» «الوهّاج فی اختصار المنهاج» «التنحیل» خلاصه ای از شرح تسهیل. «الاسفار».<ref>ر. ک. حنبلی، ابن العماد، شذرات الذهب، بیروت، دارابن کثیر، ۱۴۰۶ق، ج۸. ص ۲۵۱.</ref>
۶٬۸۱۴

ویرایش