آیه ۱۰ سوره عنکبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَن یَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِیَ فِی اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَه النَّاسِ کعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِن جَاء نَصْرٌ مِّن رَّبِّک لَیَقُولُنَّ إِنَّا کنَّا مَعَکمْ أَوَلَیْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِی صُدُورِ الْعَالَمِینَ}}<ref>عنکبوت / ۱۰.</ref>؛ «در میان مردم کسانی هستند که می‌گویند به خدا ایمان آورده‌ایم، اما هنگامی که به خاطر خدا (از سوی دشمنان) مورد آزار قرار می‌گیرند، فتنه دشمنان را همچون عذاب الهی می‌شمارند (و از آن سخت وحشت می‌کنند)؛ اما هنگامی که پیروزی از سوی پروردگارت بیاید، می‌گویند: ما هم با شما بودیم (و در این پیروزی شریکیم!) آیا خداوند به آنچه در سینه‌های جهانیان است آگاه تر نیست ؟!».
'''آیه ۱۰ سوره عنکبوت''' درباره افرادی سخن می‌گوید که هرگاه آزاری از سوی مردم ببینند، آن را چون عذاب الهی می‌پندارند و هرگاه پیروزی‌ای نصیب مؤمنان شود، خود را همراه آن اعلام می‌کنند. درباره اینکه این افراد چه کسانی هستند میان مفسران اختلاف است. برخی آنان را منافقان می‌دانند و برخی می‌گویند اینان کسانی هستند که ایمان در دل‌شان رسوخ نکرده است و دین‌شان سست است و در برابر گرفتاری‌ها و سختی‌ها، از خداوند و دینش دست می‌کشند.


از آنجا که در آیات گذشته بحثهای صریحی از «مؤمنان صالح» و «مشرکان» آمده بود در نخستین آیات مورد بحث به گفتگو پیرامون گروه سوم یعنی «منافقان» می‌پردازد و می‌گوید: «بعضی از مردم اظهار ایمان می‌کنند، هنگامی که در مسیر الله تحت فشار شکنجه قرار گیرند از ایمان به کنار می‌روند و فشار و شکنجه مردم را همچون عذاب الهی می‌شمرند» (و از آن وحشت می‌کنند).
== متن آیه ==
 
{{قرآن بزرگ|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ وَ لَئِنْ جاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَ وَ لَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِما في‏ صُدُورِ الْعالَمينَ
«اما هنگامی که یاری از سوی پروردگارت به سراغ تو بیاید و پیروز شوید می‌گویند: ما با شما بودیم و در افتخارات شما شریکیم».
| سوره = عنکبوت
 
| آیه = ۱۰
آیا اینها گمان می‌کنند خدا از اعماق قلبشان با خبر نیست؟ «آیا خداوند به آنچه در سینه‌های مردم جهان است از همه آگاهتر نمی‌باشد»؟
| ترجمه = و از میان مردم کسانی‌اند که می‌گویند: «به خدا ایمان آورده‌ایم» و چون در [راه] خدا آزار کشند، آزمایش مردم را مانند عذاب خدا قرار می‌دهند؛ و اگر از جانب پروردگارت پیروزی رسد حتماً خواهند گفت: «ما با شما بودیم.» آیا خدا به آنچه در دلهای جهانیان است داناتر نیست؟
 
}}
تعبیر به «آمنا» (ایمان آورده‌ایم) به صورت صیغه جمع در حالی که جمله بعد به صورت صیغه مفرد است شاید از این نظر باشد که این گروه منافقان می خواهندخودشان را در صف جمعیت مؤمنان جا بزنند، لذا «آمنا» می‌گویند: یعنی همچون سائر مردم ایمان آورده‌ایم».
 
تعبیر به «او ذی فی الله» به معنی «اوذی فی سبیل الله» است یعنی آنها در راه خدا و ایمان گاهی مورد آزار دشمن قرار می‌گیرند.
 
جالب اینکه از مجازات الهی تعبیر به «عذاب» می‌کند، و از آزارهای مردم تعبیر به «فتنه»، اشاره به اینکه آزارهای مردم در حقیقت عذاب نیست، بلکه آزمایش است و وسیله تکامل برای انسان، و به این ترتیب به آنها تعلیم می‌دهد که این دو را با هم مقایسه نکنند، و با این بهانه که مخالفان آنها را آزار و شکنجه می‌کنند دست از ایمان خود برندارند که این جزئی از برنامه کلی امتحان در این دنیاست.
 
در اینجا یک سؤال پیش می‌آید که خداوند در مکه کدام پیروزی را نصیب مسلمانان کرده بودکه منافقان خود را در آن سهیم بدانند؟
 
در پاسخ می‌گوییم: جمله فوق به صورت «شرطیه» است، و می‌دانیم جمله شرطیه دلیل بر وجود شرط نیست، بلکه مفهومش این است که اگر در آینده پیروزیهایی نصیب شما شود این منافقان سست ایمان خود را در آن شریک می‌دانند.


اضافه بر این در مکه نیز مسلمانان پیروزیهایی در برابر دشمنان کسب کرده بودند،هر چند پیروزی نظامی نبود-، بلکه پیروزی در تبلیغات و نفوذ افکار عمومی و پیشرفت اسلام درمیان قشرهای مردم بود.
== افراد سست ایمان یا منافقان ==
قرآن از افرادی خبر داده است که می‌گویند ایمان آوردیم اما وقتی بلایی بر آنان عارض می‌شود و در راه خدا آزار می‌بینند، آن را عذاب می‌پندارند و هر گاه هم پیروزی‌ای نصیب مردم شود فوراً می‌گویند ما با شما بودیم. اینکه این افراد چه کسانی هستند محل مناقشه مفسران است. برخی مصداق این افراد را منافقان می‌دانند که اظهار ايمان مى‌‏كنند، اما در برابر فشار مخالفان، استقامت به خرج نمى‏‌دهند و از ايمان به كنار مى‌‏روند و فشار و شكنجه مردم را همچون عذاب الهى مى‏‌شمرند<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۲۲۰.</ref>


از همه اینها گذشته تعبیر به اذیت و آزار مؤمنان مناسب با محیط مکه است و گر نه در محیط مدینه کمتر چنین چیزی اتفاق می‌افتاد.
[[علامه طباطبایی]] اعتقاد دارد این آیه درباره افرادی است که ایمان عاریتی دارند و ایمان آنها منوط به عافیت و سلامتی است و تا زمانی ایمان دارند که ضرر و زیانی به آنها نرسد.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۱۵۵</ref> آیه ۱۱ [[سوره حج]] هم چنین مضمونی دارد:{{قرآن|ترجمه=و از میان مردم کسی است که خدا را با تردید می‌پرستد. اگر خیری به او رسد دلش بدان آرام گیرد، و اگر آزمایشی پیش آید رخ برتابد. در دنیا و آخرت زیان بیند و آن زیانی آشکار است.}}


ضمناً این نکته نیز روشن شد که منافق تنها به کسانی نمی‌گویند که در باطن ابداً ایمان ندارند و اظهار ایمان می‌کنند بلکه افراد سست ایمانی که در تحت فشار این و آن به زودی عقیده خود را عوض می‌کنند جزء منافقان محسوب می‌شوند و آیه مورد بحث ظاهراً از اینگونه منافقان سخن می‌گوید: و تصریح می‌کند که خدا از نیّات آنها آگاه است.<ref>ر. ک. برگرفته از تفسیر نمونه مکارم شیرازی، ج۱۶، ص۲۲۰ تا ۲۲۳.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۳۴: خط ۲۴:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه فرعی۱ = فهم و تفسیر
  | شاخه فرعی۱ = تفسیر
  | شاخه فرعی۲ = سایر مباحث
  | شاخه فرعی۲ = سایر مباحث
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =د
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۱۱٬۸۷۷

ویرایش