آثار روزه از نگاه قرآن و روایات: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}مهمترین فایده [[روزه]] که [[قرآن]] و [[روایات]] بر آن تأکید دارند [[تقوا]] است. در سوره بقره به مؤمنان امر به روزه می‌شود و نتیجه روزه‌داری تقوا ذکر می‌شود. مفسران روزه را تمرینی می‌دانند برای مبارزه با نفس و وسوسه‌های شیطان تا انسان بتواند با این روش بر نفس خود که خاستگاه بسیاری از گناهان است چیره شود و به تهذیب نفس برسد. در قرآن، کفاره بعضی گناهان، روزه اعلام شده است.  

روزه [[ماه رمضان]] در قرآن بر مؤمنان واجب شده است: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقونَ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما واجب شد کما این که (هم چنان‌که) بر کسانی که قبل از شما بودند واجب شده بود، شاید پرهیزکار شوید و تقوا پیشه کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۸۳}} اولین و بزرگترین فایده روزه تقوا است. هر انسانی به فطرت خود این معنا را درک می‌کند که اگر بخواهد به عالم طهارت و رفعت متصل شود، و به مقام بلند کمال و روحانیت ارتقا یابد، اولین چیزی که لازم است بدان ملتزم شود، این است که از افسارگسیختگی نفس خود جلوگیری کند.

تقوا از راه روزه و خودداری از شهوات به دست می‌آید؛ خودداری از شهوتی که همه مردم در همه اعصار مبتلای بدان هستند، و آن عبارت است از شهوت شکم و شهوت جنسی که اگر مدتی پرهیز کنند، و این ورزش را تمرین نمایند، به تدریج نیروی پرهیز از گناهان در آنان قوت می‌گیرد، و نیز به تدریج بر اراده خود مسلط می‌شوند. آن وقت در برابر هر گناهی، عنان اختیار از کف نمی‌دهند و نیز در تقرب به خدای سبحان دچار سستی نمی‌گردند. کسی که خدا را در دعوتش به اجتناب از خوردن و نوشیدن و عمل جنسی که امری مباح است اجابت می‌کند قهراً در اجابت دعوت به اجتناب از گناهان و نافرمانی‌ها، شنواتر و مطیع‌تر خواهد بود. این است معنای آن که فرمود: «لعلّکم تتقون».<ref>طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه از مصباح یزدی، بنیاد فکری علامه، ۱۳۶۷، ج۲، ص۹.</ref>

در آیات ۱۸۳ تا ۱۸۷ سوره بقره، ۹۲ سوره [[نساء]] و ۸۹ و ۹۵ سوره [[مائده]] و ۳۵ سوره [[احزاب]] و ۴ سوره [[مجادله]] خداوند از آثار روزه، به پذیرش توبه و پاداش نیک و کفاره بودن روزه برای برخی گناهان اشاره شده است.

 

'''۱.''' روزه جسم و بدن را سالم نگه می‌دارد: [[رسول اکرم]](ص) می‌فرماید: روزه بگیرید تا تندرست بمانید.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، تهران، المکتبه الاسلامیه، ۱۳۸۸ هـ، ج۹۶، ص۲۵۵.</ref>  

 

'''۲.''' تعادل اقتصادی: [[امام صادق]](ع) می‌فرماید: به راستی خداوند روزه را واجب کرده تا به وسیله آن بین اغنیا و فقرا مساوات و برابری به وجود آید، و این برای آن است که ثروتمندانی که هرگز درد گرسنگی را احساس نکرده‌اند، به فقرا ترحم نمایند؛ زیرا اغنیا هرگاه (خوردن و آشامیدنی را) اراده نمودند (و هوس هر نوع مأکولات و مشروبات کردند) برایشان فراهم است، پس خداوند تبارک و تعالی (روزه را واجب نمود) که بین بندگانش از فقیر و غنی، برابری به وجود آورد؛ و این که سرمایه‌داران مسلمان درد گرسنگی را لمس نمایند، تا بر ضعفاء رقّت آورند، و بر گرسنگان عالم ترحم نمایند.<ref>وسایل الشیعه، ج۷، ص۳.</ref>

'''۳.''' مهار شهوت جنسی (عفاف): روزه یکی از راه‌های مهار طغیان شهوت جنسی است؛ بنابراین میان عفت و روزه، رابطه مستقیم وجود دارد، پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ای گروه جوانان! کسی که از شما توانایی بر ازدواج داشته باشد، ازدواج کند؛ زیرا ازدواج سبب می‌شود که از نوامیس مردم چشم فرو بندد و دامان خویش را از آلودگی به بی‌عفتی حفظ کند و کسی که توانایی بر ازدواج ندارد، روزه بگیرد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، مدرسه الامام علی ابن ابیطالب، ۱۳۷۸، ج۲، ص۳۱۵.</ref>

'''۴.''' اخلاص: حضرت [[فاطمه زهرا]](س) فرمود: خداوند روزه را به خاطر تثبیت اخلاص واجب فرموده است.<ref>بحار الانوار، ج۹۶، ص۳۶۸.</ref>

'''۵.''' آرامش قلب: [[امام باقر]](ع) فرمود: روزه و [[حج]] آرامش دهنده قلوب آدمیان است.<ref>عظیمی، سید جعفر، روزه از دیدگاه قرآن و عترت، مؤسسه انتشارات رسالت رمضان ۱۴۱۵ هـ.</ref>  

'''۶.''' دعای ملائک: [[رسول اکرم]](ص) می‌فرماید: خداوند ملائکه‌ای را مأمور کرده است تا به روزه داران دعا کنند.<ref>عظیمی، سید جعفر، روزه از دیدگاه قرآن و عترت، مؤسسه انتشارات رسالت رمضان ۱۴۱۵ هـ. ص۲۵۳.</ref>  

'''۷.''' استجابت دعا: [[امام رضا]](ع) می‌فرماید: دعای روزه‌دار در هنگام افطار به اجابت می‌رسد.<ref>عظیمی، سید جعفر، روزه از دیدگاه قرآن و عترت، مؤسسه انتشارات رسالت رمضان ۱۴۱۵ هـ. ص۲۵۵.</ref>