«اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
خط ۴: خط ۴:
حدیثی را از امام حسن عسکری(ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.
حدیثی را از امام حسن عسکری(ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}روایتی که می‌گوید اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد، دلالت بر این موضوع دارد که عقل، آخرت را ترجیح می‌دهد و اگر انسان‌ها می‌فهمیدند این دنیا فانی است و قرار است به دنیای ابدی کوچ کنند، رغبت و انگیزه برای آبادانی این دنیا نداشتند. این روایت اولین بار در کتاب [[عده الداعی]] ذکر شده است و راویان آن مشخص نیست و از [[امام حسن عسکری(ع)]] نقل شده است.  
{{پاسخ}}روایتی از [[امام حسن عسکری(ع)]] نقل شده که اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد: {{عربی بزرگ|لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ|ترجمه=اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند، دنيا ويران مى شد.<ref>ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ج۱، ص۱۳۶، دارالکتاب الاسلامی، قم، بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۵، ص۳۷۸، </ref>}}
این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.<ref>حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.</ref> [[ابن فهد حلی|ابن‌فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.<ref name=":0" />


== متن حدیث ==
[[علامه مجلسی]] در چند جای کتاب [[بحارالانوار]] به این روایت اشاره کرده  اما توضیح خاصی ارائه ننموده است. اما به مناسبت بحث مشهور «دنیا و آخرت و رفتار در قبال آن» در [[مرآت‌العقول]] تفصیلی آورده که به جنبه اثباتی (و سفارش‌ها و دستورات دین درباره دنیا) نظر دارد. نتیجه کلام [[علامه مجلسی]] چنین است: همانا، نجات یابنده از این گروه‌ها (که درباره دنیا به افراط و تفریط رفتار می‌کنند) یک فرقه‌اند و آن پیروان رسول الله (ص) و اصحاب، درباره دنیایند که دنیا را به طور کلی ترک نمی‌کنند و شهوات خود را سرکوب نمی‌نمایند، بهره‌شان از دنیا به قدر توشه است و شهواتی را که از پیروی شرع و عقل بازمی‌دارد، سرکوب می‌کنند… و از عدل (در این مسئله) پیروی می‌کنند.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآت العقول (به نقل از لوح فشرده معجم فقهی آیت الله گلپایگانی).</ref>
{{عربی بزرگ|لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ|ترجمه=اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند ، دنيا ويران مى شد.<ref>عدة الداعي و نجاح الساعي، ابن فهد حلی، ج۱، ص۱۳۶، دارالکتاب الاسلامی، قم، بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۵، ص۳۷۸، </ref>}}


== تفسیر حدیث ==
اگر عاقل مى‏بودند اهل دنيا هر آينه خراب مى‏شد دنيا، زيرا كه اگر همه عاقل كامل بودند كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمى‏شد و نظام آن بر هم مى‏خورد و خراب مى‏شد.<ref>شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، ج‏5، ص: 111</ref>
اولین بار این روایت در کتاب عده الداعی [[ابن فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) و پس از آن در بحارالانوار علامه مجلسی ذکر شده است و راویان آن مشخص نیست.


[[ابن فهد حلّی]] که این روایت را نقل کرده است اعتقاد دارد این روایت انسان را به زهد تشویق می کند. و عقل سالم به این دنیا بی اعتنا است.<ref>آيين بندگى و نيايش (ترجمه عدة الداعى)،  ابن فهد حلی؛ مترجم حسين غفاري ساروي، ج۱، ص۲۳۳</ref>


مرحوم مجلسی (ره) در چند جای بحار این روایت را آورده است، ولی توضیح خاصی ارائه ننموده است. اما به مناسبت بحث مشهور «دنیا و آخرت و رفتار در قبال آن» در [[مرآت‌العقول]] تفصیلی آورده که به جنبه اثباتی (و سفارش‌ها و دستورات دین درباره دنیا) نظر دارد. نتیجه کلام [[علامه مجلسی]] چنین است: همانا، نجات یابنده از این گروه‌ها (که درباره دنیا به افراط و تفریط رفتار می‌کنند) یک فرقه‌اند و آن پیروان رسول الله (ص) و اصحاب، درباره دنیایند که دنیا را به طور کلی ترک نمی‌کنند و شهوات خود را سرکوب نمی‌نمایند، بهره‌شان از دنیا به قدر توشه است و شهواتی را که از پیروی شرع و عقل بازمی‌دارد، سرکوب می‌کنند… و از عدل (در این مسئله) پیروی می‌کنند.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآت العقول (به نقل از لوح فشرده معجم فقهی آیت الله گلپایگانی).</ref>
و پس از آن نوشته  ذکر شده است.


و لو عقل أهل الدنيا خربت فدل على أن العقل السليم يقتضي تخريب الدنيا و عدم الاعتناء بها فمن عنى بها أو عمرها دل ذلك على أنه لا عقل له‏<ref>عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137</ref>
 
و لو عقل أهل الدنيا خربت فدل على أن العقل السليم يقتضي تخريب الدنيا و عدم الاعتناء بها فمن عنى بها أو عمرها دل ذلك على أنه لا عقل له‏<ref name=":0">عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137</ref>


اُستُن اين عالم اي جان غفلت است هوشياري اين جهان را آفت است
اُستُن اين عالم اي جان غفلت است هوشياري اين جهان را آفت است
دلالت بر این موضوع دارد که عقل، آخرت را ترجیح می‌دهد و اگر انسان‌ها می‌فهمیدند این دنیا فانی است و قرار است به دنیای ابدی کوچ کنند، رغبت و انگیزه برای آبادانی این دنیا نداشتند. این روایت اولین بار در کتاب [[عده الداعی]] ذکر شده است و راویان آن مشخص نیست و است.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


۱۱٬۸۷۷

ویرایش