صحاح سته

سؤال

صحاح سته اهل‌سنت و نویسندگان آن را معرفی کنید.

110

درگاه‌ها

صحاح سته

بر اساس ديدگاه دانشمندان اهل سنّت، نگارش حديث به طور رسمى، از قرن دوم هجرى آغاز شده است. نخست عمربن عبدالعزيز به فكر جمع آورى و نگارش احاديث افتاد و به تمام نقاط، دستور كتابت و ضبط آن را صادر كرد. از آن پس، عالمان بسيارى به جمع و تدوين حديث همّت گماشتند و آثار و تأليفاتى پديد آوردند و در قرن سوم هجرى، كه عصر طلايى حديث شروع شد، مهم‌ترين و معتبرترين جوامع حديثى اهل سنّت يعنى صحاح ستّه، تدوين و نگارش يافت.

قد أطبقوا على أَن أصح الْكتب بعد كتاب الله تَعَالَى صَحِيح البُخَارِيّ ثمَّ صَحِيح مُسلم ثمَّ الْمُوَطَّأ وَعند الْبَعْض الْمُوَطَّأ ثمَّ الصحيحان وَهُوَ الْأَصَح ثمَّ بَقِيَّة الْكتب السِّتَّة وَهِي جَامع التِّرْمِذِيّ وَسنَن أبي دَاوُد وَسنَن ابْن مَاجَه وَعند الْبَعْض الْمُوَطَّأ بدل ابْن مَاجَه كصاحب جَامع الْأُصُول يَقُول الشَّيْخ عبد الْحق الْمُحدث الدهلوي وَفِي هَذِه الْكتب الْأَرْبَعَة أَي سوى الصَّحِيحَيْنِ أَقسَام من الْأَحَادِيث من الصِّحَاح والحسان والضعاف وتسميتها بالصحاح السِّتَّة بطرِيق التغليب وسمى صَاحب المصابيح أَحَادِيث غير الشَّيْخَيْنِ بالحسان وَهُوَ قريب من هَذَا الْوَجْه قرب الْمَعْنى اللّغَوِيّ وَهُوَ اصْطِلَاح جَدِيد مِنْهُ قَالَ بَعضهم كتاب الدَّارمِيّ أَحْرَى وأليق بجعله سادس الْكتب لِأَن رِجَاله أقل ضعفا وَوُجُود الْأَحَادِيث الْمُنكرَة والشاذة فِيهِ نَادِر وَله أَسَانِيد عالية وثلاثياته أَكثر من ثلاثيات البُخَارِيّ وَهَذِه الْمَذْكُورَات من الْكتب أشهر الْكتب وَغَيرهَا من الْكتب كَثِيرَة شهيرة

در اهل سنت اتفاق وجود دارد که صحیح ترین کتب بعد از قرآن، به ترتیب صحیح بخاری و صحیح مسلم و سپس الموطأ می باشد.

صحاح سته شش کتاب از منابع اهل‌سنت است که از جایگاه مهمی در میان اهل سنت برخوردار است.

• الجامع الصحیح المسند المختصر من امور رسول اللّه و سننه و ایامه‌، مشهور به صحیح بخاری، تألیف ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل بخاری (متوفای ۲۵۶ق)؛
• المسند الصحیح، مشهور به صحیح مسلم تألیف ابوالحسین مسلم بن حجاج نیشابوری (متوفای ۲۶۱ق)، که الجامع الصحیح نیز خوانده شده است؛
• السنن، مشهور به سنن ابن ماجه تألیف ابوعبداللّه محمد بن یزید بن عبداللّه بن ماجه قزوینی (متوفای ۲۷۳ یا ۲۷۵ق)؛
• السنن، مشهور به سنن ابی داود تألیف ابو داود سلیمان بن اشعث سجستانی (متوفای ۲۷۵ق)؛
• الجامع الصحیح، مشهور به سنن تِرمذی تألیف ابوعیسی ترمذی (متوفای ۲۷۹ق)، که به سبب اشتمال بر احادیث فقهی و غیرفقهی به جامع شهرت یافته است؛
• السنن الصغری یا السنن المجتبی، مشهور به سنن نسایی تألیف ابوعبدالرحمان احمد بن شعیب نسایی (متوفای ۳۰۳ق).

جستارهای وابسته

• تدوین کتاب‌های حدیثی اهل‌سنت