سؤال

دعای شش قفل یکی از دعاهای معروف در متون اسلامی است که در منابع مختلف حدیثی و دعایی آمده است. این دعا به ویژه برای گشایش در امور زندگی، رفع مشکلات و برکت در روزی توصیه می‌شود. دعای شش قفل به طور خاص در کتاب‌هایی مانند «مفاتیح الجنان» و برخی کتاب‌های متداول در سنت اسلامی ذکر شده است.

متن دعای شش قفل

قفل اول: ﴿بِسمِ اللهِ السَّمیعِ الٌبَصیرِ الَّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء بِرَحمتِکَ یا اَرحمَ الرّحمینِ وَ صلَی اللهُ علی مُحَمَّدٍ و ألهِ أجمَعینِ و سپس گرفتاری خود را بگوید.

قفل دوم: ﴿بِسمِ اللهِ الٌخالقِ الُعَلیمِ الّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء وَ هُوَ الًفَتّاحُ الٌعَلیمٌ بِرَحمتِکَ یا اَرحَمُ الٌرّحِمینِ و سپس حاجت خود را درخواست کند.

قفل سوم: ﴿بِسمِ اللهِ السَّمیعِ الُعَلیمِ الَّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء وَ هُوَ الٌغَنِیُّ الٌقَدیرٌ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمُ الٌرّحِمینِ

قفل چهارم: ﴿بِسمِ اللهِ الٌعَزیزِ الٌکَریمِ الَّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء وَ هُوَ الٌعَزیزِ الٌکَریمِ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمُ الٌرّحِمینِ

قفل پنجم: ﴿بِسمِ اللهِ السَّمیعِ الٌعَلیمِ الَّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء وَ هُوَ الٌعَلیمِ الًخَبیرِ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمُ الٌرّحِمینِ

قفل ششم: ﴿بِسمِ اللهِ الٌعَزیزِ الٌرَّحیمِ الَّذی لَیسَ کَمِثلِه شَیء وَ هُوَ الٌعَزیزِ الٌغَفورٌ فَاللهُ خَیرً حافظاً وَ هُوَ أرحَمُ الٌرّحِمینِ

تاریخچه و مبدأ

دعای شش قفل به عنوان یک دعای قدیمی و معتبر در متون اسلامی شناخته می‌شود. این دعا به ویژه در میان شیعیان و اهل سنت برای رفع مشکلات و گشایش در امور استفاده شده است. منابع اصلی تاریخی و دینی که به این دعا اشاره کرده‌اند، به طور عمده در کتاب‌های دعا و اذکار اسلامی یافت می‌شوند. تاریخچه این دعا بیشتر در میان کتب ادعیه قرن‌های گذشته و آثار بزرگان دینی رواج داشته است.

نسبت به اهل‌بیت

کی از مشهورترین منابعی که دعای شش قفل را به امام علی (ع) نسبت داده‌اند، کتاب «مفاتیح الجنان» اثر شیخ عباس قمی است. این کتاب مجموعه‌ای از دعاها و اعمال مستحب است که در طول تاریخ در میان مسلمانان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این کتاب، آمده است که این دعا برای برکت در روزی و گشایش در امور توصیه شده است.[۱]

در منابع اهل‌سنت

دعای شش قفل بیشتر در میان شیعیان معروف است، و منابع مربوط به آن غالباً در کتب دعایی و حدیثی شیعه یافت می‌شود. در منابع اهل سنت، دعای شش قفل به طور مشخص با همین عنوان مطرح نشده، اما دعاهایی با مضمون‌های مشابه برای رفع گرفتاری‌ها، گشایش در امور، و دفع بلاها در متون اهل سنت آمده است. برخی از این دعاها مفاهیم مشترکی با دعای شش قفل دارند و به موضوعات مشابهی مانند گشایش در رزق و دفع بلایا اشاره دارند.[۲]

گسترش در قرون بعدی

دعای شش قفل در قرون بعدی توسط علمای اسلامی و عرفا مورد توجه قرار گرفته و در میان مسلمانان در بسیاری از کشورها رواج یافته است. بسیاری از متون صوفیانه و دعایی که در قرن‌های ۱۰ تا ۱۵ هجری نوشته شده‌اند، به این دعا اشاره کرده‌اند و آن را برای رفع بلا و مشکلات توصیه کرده‌اند. منابع دقیق برای دعای شش قفل در متون خاص اهل تصوف یا آثار قرون ۱۰ تا ۱۵ هجری به‌سختی یافت می‌شود، زیرا دعای شش قفل در بسیاری از موارد به صورت مستقیم در این منابع ذکر نشده است و به‌طور خاص به شکل دعاهای مشابه در متون عمومی اسلامی مورد توجه قرار گرفته است.[۳]

کاربردها و فواید دعای شش قفل

  • گشایش در روزی و افزایش برکت: این دعا به طور ویژه برای افزایش روزی و برکت در زندگی فردی و خانوادگی توصیه شده است. در منابع دعایی و روایات اسلامی آمده است که خواندن دعای شش قفل، راه را برای دستیابی به رزق بیشتر و برکت‌های مالی هموار می‌کند. این دعا از طرف علما به کسانی توصیه می‌شود که در وضعیت مالی دشوار قرار دارند و نیاز به یاری و لطف خداوند برای بهبود وضعیت مالی خود دارند.[۴]
  • رفع بلاها و سختی‌ها: یکی دیگر از کاربردهای دعای شش قفل، دفع بلایا و مشکلات زندگی است. در فرهنگ اسلامی، بلاها و سختی‌ها به عنوان آزمایش‌های الهی یا گاهی به عنوان نتایج اعمال و رفتار انسان در نظر گرفته می‌شوند. این دعا برای دور کردن بلاها و حوادث ناگوار از زندگی فرد و خانواده‌اش خوانده می‌شود تا با حفاظت الهی از مشکلات بزرگ و خطرناک در امان بمانند.[۵]
  • حفظ از دشمنان و بدخواهان: در متون اسلامی ذکر شده است که این دعا می‌تواند به عنوان یک سپر در برابر دشمنان و بدخواهان عمل کند. افرادی که در معرض تهدیدهای دشمنان یا توطئه‌های افرادی که قصد آسیب رساندن به آنها را دارند، قرار می‌گیرند، با خواندن دعای شش قفل، خود را در امان می‌دانند. این دعا در واقع به عنوان یک دعای حفاظتی به کار می‌رود و برای دور کردن انرژی‌های منفی و توطئه‌ها مؤثر شناخته می‌شود.[۶]
  • حل مشکلات روحی و تقویت صبر و آرامش: دعاهایی مانند دعای شش قفل که با ایمان قلبی و توجه کامل خوانده می‌شوند، می‌توانند تأثیر عمیقی بر روح و روان انسان بگذارند. خواندن این دعا به فرد کمک می‌کند تا در مواجهه با مشکلات زندگی، صبر و استقامت بیشتری داشته باشد و به آرامش درونی دست یابد. در واقع، این دعا نوعی تمرین معنوی برای تقویت ارتباط انسان با خداوند است که نتیجه آن، آرامش و صبر بیشتر در برابر ناملایمات است.[۷]
  • تقویت ایمان و تقرب به خدا: دعاهایی مانند دعای شش قفل به فرد کمک می‌کنند تا ایمانش تقویت شده و ارتباط معنوی خود با خداوند را عمیق‌تر کند. خواندن این دعا با تمرکز و ایمان به خداوند، می‌تواند سبب شود فرد احساس نزدیکی بیشتری به خدا پیدا کند و از حمایت الهی برخوردار شود. در منابع اسلامی به این موضوع اشاره شده که دعاهای صادقانه و با اخلاص می‌توانند نور الهی را در زندگی انسان پدید آورند و او را از غفلت و دلبستگی‌های دنیوی دور کنند.[۸]

منابع

  1. قمی، شیخ عباس (۱۴۰۱). مفاتیح الجنان. ج. ۱. بیروت: دارالکتاب الاسلامی. ص. ۳۲۰.
  2. نووی، امام (۲۰۰۵). الأذکار. بیروت: دارالفکر. ص. ۳۵۰-۳۷۰.
  3. ابن عربی، محی الدین (۱۴۲۲). الفتوحات المکیة. ج. ۲. بیروت: دارالکتاب العلمیه. ص. ۴۵۵-۴۵۷.
  4. کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). الکافی. ج. ۲. بیروت: دارالکتاب الاسلامیه. ص. ۲۰۰.
  5. مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۰). بحارالانوار. ج. ۹۲. بیروت: دارالکتب الإسلامية. ص. ۱۶۴.
  6. قمی، شیخ عباس (۱۴۰۱). مفاتیح الجنان. ج. ۱. بیروت: دارالکتاب الاسلامی. ص. ۳۲۰.
  7. سید بن طاووس (۱۴۱۴). دعوات. ج. ۱. بیروت: دارالکتب الإسلامية. ص. ۱۴۰.
  8. سید بن طاووس (۱۴۱۴). دعوات. ج. ۱. بیروت: دارالکتب الإسلامية. ص. ۱۴۰.