پیش نویس:سقط جنین

سؤال

سقط جنین چیست و چه حکمی دارد؟

سقط جنین به معنای پایان یافتن بارداری است پیش از آنکه جنین در خارج از رحم قادر به زنده ماندن باشد. سقط جنین به دو صورت طبیعی و عمدی اتفاق می‌افتد. طبق نظر فقهای شیعه سقط جنین عمدی بطور کلی و بنا بر حکم اولی حرام است. با این حال در برخی موارد استثنا وجود دارد و جایز شمرده شده است.

معنای سقط جنین

سقط جنین به معنای پایان یافتن بارداری است پیش از آنکه جنین در خارج از رحم قادر به زنده ماندن باشد. سقط جنین به دو صورت طبیعی و عمدی اتفاق می‌افتد.

طبیعی

سقط جنین بدون دخالت‌های پزشکی و به صورت خود به خودی را سقط جنین طبیعی گویند که به آن «افتادن جنین» هم گفته می‌شود. این اتفاق حدود 80 درصد در سه ماهه‌ی اول بارداری (قبل از هفته‌ دوازدهم) رخ می‌دهد؛ هرچند تا هفته‌ی بیستم هم احتمال آن وجود دارد. از جمله علل آن می‌توان به مشکلات هورمونی، عفونت‌ها، بیماری‌های مزمن مادر مثل دیابت و مشکلات رحمی اشاره کرد.

عمدی

سقط جنین عمدی به طور کلی به دو صورت پزشکی و خانگی قابل انجام است. در روش پزشکی بوسیله جراحی و یا خوردن دارو، جنین سقط می‌شود. و در روش خانگی از طریق تغییر در رژیم غذایی، خوردن برخی گیاهان دارویی و تحریک‌های فیزیکی اتفاق می‌افتد.

حکم سقط جنین

تمام فقهای اسلام سقط جنین را بطور کلی حرام می‌دانند. دلیل آن عمومات و اطلاقاتی است که در این باره وارد شده است. ایضا دلیل حرمت قتل نفس محترمه بر این مطلب تاکید دارد. در این مسئله فرقی بین جنینی که از راه شرعی به وجود آمده با جنینی که بطور غیرشرعی منعقد شده، نمی‎‌باشد. با این حال بعضی فقها سقط جنین را در حالت‌های خاصی جایز دانسته‌اند.

استثنائات

نقص جنین

برخی فقها از بین بردن جنینی که ناقص الخلقه یا معلول باشد را پیش از دمیده شدن روح (چهار ماهگی) جایز دانسته‌اند. آیت الله تبریزی، آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت الله فیاض و آیت‌الله خامنه‌ای از این دسته‌اند. این دسته از فقها جنین پیش از چهار ماهگی را مصداق انسان کامل نمی‌دانند. بنا بر این از بین بردن آن را مشمول ادله‌ی حرمت قتل نفس محترمه نمی‌دانند.