الگوبودن حضرت خدیجه(س)
لطفاً بفرمایید حضرت خدیجه(س) از چه جهاتی برای بانوان مسلمان قابل الگوگیری هستند؟
حضرت خدیجه(س)، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان، از زنان شایسته و بزرگ اسلام است که در مکارم اخلاق مانند عفت و حیا و پاکی و طهارت برای همه زنان الگو می‌باشد. ایثار، ایمان، فداکاری، مقاومت و صبر از دیگر خصائل اخلاقی اوست که می‌تواند سرمشق زنان مسلمان شود.
زندگی‌نامه و ازدواج با پیامبر(ص)
خدیجه، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان است. براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر(ص) را رد کرده‌اند. در چگونگی همکاری و آشنایی حضرت محمد(ص) که در آن سال‌ها حدود بیست سال داشت ــ با خدیجه، اختلاف هست. برخی آغاز روابط تجاری خدیجه و پیامبر(ص) را به توصیه و سفارش ابوطالب دانسته‌اند. حضرت محمد حداکثر پنج سفر تجاری، چهار سفر به یمن و یک سفر به شام، برای خدیجه انجام داد. مهم‌ترین آنها، که به ازدواج آن دو منجر گردید، سفر تجاری شام بود و به دلیل اهمیتش اکثر منابع، تنها به ذکر آن سفر پرداخته و آن را ابتدای همکاری حضرت با خدیجه دانسته‌اند. در اکثر منابع، پیامبر را هنگام ازدواج ۲۵ ساله و خدیجه را چهل ساله دانسته‌اند. خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد. تأثیر حمایت‌های مالی خدیجه به حدی بود که پیامبر(ص)، بعدها آن را ستود و فرمود: «هیچ ثروتی به اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود». خدیجه، در ۶۵ سالگی در رمضان سال دهم بعثت درگذشت.[۱]
وجوه اخلاقی حضرت خدیجه(س)
خدیجه(س) با ثروت فراوان و تجارت گسترده‌اش، بانوی توانگر حجاز به‌شمار می‌آمد و به خوشخویی و خردمندی زبانزد بود.[۲] براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر را رد کرده‌اند.[۳]
روایتی از حضرت محمد(ص) آمده است: «برترین زنان اهل بهشت چهار نفرند: خدیجه دختر خویلد و فاطمه دختر محمد و مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم.»[۴] حضرت خدیجه(س) خصوصیات اخلاقی زیادی داشته است که او را به عنوان یک الگو در میان زنان مسلمان شناسانده است. از جمله در ازدواج، ایمان، ایثار، مقاومت، علاقه به همسر و عفت و حیا.
الگوی ازدواج: حضرت خدیجه(س) با سرمایهٔ زیاد، با جوانی که از نظر دارایی در سطح بسیار پایین‌تری بود ازدواج کردند، چرا که معیار ایشان ایمان و مسائل معنوی بود؛ برعکس برخی جوانان که در انتخاب خود غالباً معیارهای مادی را مدنظر قرار می‌دهند.
الگوی ایمان: حضرت خدیجه(س) به محض اطلاع از پیامبری پیامبر(ص) با تمام تعصبات کاذب اجتماعی آن زمان خداحافظی کردند و افتخار اولین زن ایمان آورنده را نصیب خود کردند.
الگوی ایثار: حضرت خدیجه نمونهٔ ایثار و الگوی بخشش برای همهٔ مسلمانان است. خدیجه(س) با سرمایه زیاد وارد خانه پیامبر(ص) شدند و تمام این مال را در راه دین خرج نمودند.[۵] پیامبر(ص) در اینباره می‌فرماید: «او روزی به من ایمان آورد که دیگران مرا تکذیب کردند و روزی ثروت خود را به پای من ریخت که دیگران ثروتشان را از من دریغ کردند.»[۶] گفته شده است که خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد.[۷]
الگوی مقاومت: همسر پیامبر(ص) با تحمل سختی‌های زیاد در شعب ابوطالب درس ایستادگی و مقاومت را به دیگران آموختند.
الگوی نماز: حضرت خدیجه(س) به همراه پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) در نماز جماعت سه نفری در صحن مسجدالحرام حاضر می‌شدند و این کار الگویی بزرگی برای نماز خواهران و حتی برادران است که نمازشان به جهت خجالت کشیدن در بعضی مواقع قضا می‌شود، و نشان دادند که حیای مذموم در اسلام جایی ندارد.[۸]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
- ↑ مدرسی، سید محمد تقی، هدایتگران راه نور، ج۱، ص۲۴۷.
- ↑ محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۱۵۰، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۰ ش.
- ↑ ابن اثیر جزری، اسدالغابه، ج۵، ص۴۳۶.
- ↑ همسران رسول خدا، ص۱۸، به نقل از استیعاب ابن عبدالبر.
- ↑ محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
- ↑ ابن اثیر جزری، أسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج۶، ص۷۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۸۹.