ارهاص
هفدهم ربیع‌الاول چه روزی است؟
حضرت محمد(ص)
ارهاص به حوادث خارق‌العاده‌ای می‌گویند که همزمان با تولد یا کودکی و پیش از بعثت پیامبران رخ می‌دهد.[۱]
پيامبر اكرم(ص) در هفدهم ربيع الاول[۲] سال عام الفیل (سالي كه اصحاب فيل براي خراب كردن كعبه وارد مكّه شدند) در مکه به دنيا آمد.[۳]به هنگام ولادت ایشان، اتفاقاتی رخ داد که عالمان اسلام این موارد را به عنوان معجزات الهی و از ارهاصات پیامبر نام برده‌اند:
آسیب دیدن طاق کسری
مشهورترین بنای ساخته‌شده توسط پادشاهان ساسانی، طاق کسری بود که در هنگام تولد پیامبر اکرم به لرزه در آمد و چهار کنگره آن ویران شد. داناترين عالم مجوس، آن شب در خواب ديد كه شترانی عربی، اسبانی سركش را می‌كشند و از دجله گذشتند و داخل شهر ايشان شدند[۴] و طاق كسری دو تکه شد و آب دجله شكافته شد و در قصر او جاری گرديد.
شکسته‌شدن بت‌ها
در آن شب نوری از طرف حجاز ظاهر شد و در عالم پخش شد و به مشرق رسيد، هر بتی كه در هر جای عالم بود بر رو افتادند و و در صبح آن روز، تخت هر پادشاهی سرنگون شده بود و همه آنها تمام روز را لال بودند و سخن نمي توانستند بگويند.[۵]حضرت امير المؤمنين(ع) روايت شده است كه چون آن حضرت متولّد شد، بت ها كه در كعبه گذاشته شده بودند همه به رو افتادند و چون شام شد اين ندا از آسمان رسيد كه: جاءَ الحق و زهق الباطل إنَّ الباطل كان زهوقا؛[۶] حق آمد و باطل نابود شد همانا باطل نابود شدني است.[۷]
خشک شدن دریاچه ساوه
درياچه ساوه كه سالها آن را در آن زمان می‌پرستيدند، خشك شد.[۸]دریاچه‌ای در نزدیکی شهر ساوه که بنابر برخی روایات، همزمان با شب میلاد پیامبر، آب آن فروکش کرده است.[۹]برخی از پژوهشگران معاصر، در صحت خشک شدن دریاچه ساوه در شب میلاد پیامبر اکرم(ص) تردید کرده‌اند. از نظر آنان گزارش‌هایی که در این باره وجود دارد ضعیف و مشکوک است؛ همچنین گفته‌اند پیامبر اکرم، مظهر رحمت است نه عذاب تا با تولد او دریاچه‌ای خشک شود.
جعفر سبحانی از مراجع تقلید و تاریخ پژوه براین باور است که تمام حوادث نقل شده همزمان با میلاد پیامبر از جمله خشک شدن دریاچه ساوه در منابع اصیل تواریخ و جوامع حدیث موجود است. وی هم‌چنان یادآور شده که این حوادث پس از سالیان درازی از آن می‌تواند مایه عبرت و وسیله پندو اندرز شود زیرا هدف از آنها ایجاد تکان و توجه در قلب‌های مردمی بود که در بت‌پرستی و ظلم و بیدادگری غرق شده بودند.
بسته‌شدن درهای آسمان بر روی ابلیس
امام صادق(ع) می‌فرمایند: ابليس روزانه به هفت آسمان می‌رفت و اخبار آسمانی را مي شنيد؛ وقتی كه حضرت عيسی(ع) متولد شد ابلیس را از سه آسمان منع كردند و چون پيامبر اكرم(ص) متولد شد، او را از همه آسمانها منع كردند و شياطين را با تيرهای شهاب از آسمانها دور کردند، پس قريشی‌ها گفتند: حتماً وقت قیامت رسیده. وقتي رسول خدا متولّد شد، آنان که دسترسي به برخي از امور عالم در زمان پيامبران پيشين داشتند(چنانکه در داستان حضرت سليمان و آوردن تخت بلقيس فردي ادعا مي کند که من آنرا مي آورم قبل از آنکه تو از جاي خود برخيزي[۱۰]) همگی از آسمان رانده شدند.[۱۱]
علامه مجلسی در بحار الانوار می‌فرمایند: تمام دنيا در آن شب روشن شد و هر سنگ و كلوخي و درختي خنديد و آنچه در آسمانها و زمين‌ها بود تسبيح خدا گفتند و شيطان گريخت و مدام با خود می‌گفت: بهترين امّتها و گرامي ترين بندگان، محمّد(ص) آمد.[۱۲]
خاموش شدن آتشکده فارس
تشکده آذرفرنبغ از آتشکده‌های زرتشیان در استان فارس است. این آتشکده را یکی از سه آتشکده مشهورِ پیش از اسلام دانسته‌اند.
هزار سال بود که این آتشکده خاموش نشده بود تا اینکه در شب ولادت پیامبر اکرم این معجزه الهی رخ می‌دهد.
منابع
- ↑ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۰۰.
- ↑ كليني، محمد بن یعقوب،الكافي، تحقيق: غفاري، علي اكبر، تهران، دارالكتب الاسلاميه، 1389ش، ج 1، ص 439؛ مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، بيروت، مؤسسةُ الوفاء، الطبعه الثانية، 1403 ق، ج 15، ص 348.
- ↑ يعقوبي، احمد بن اسحاق، تاريخ اليعقوبي، ترجمه: محمد آيتي، ابراهيم، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ نهم، 1382ش، ج1، ص358.
- ↑ ابوالفداء الحافظ ابن كثير، البداية و النهايه، مكتبة المعارف، بيروت، 1410 هجري، جلد 2، صفحه 268؛ و علّامه محمّد باقر مجلسي، پيشين، جلد 15، صفحه 257 ؛ و احمد ابن اسحاق يعقوبي، پيشين، جلد 1، صفحه 359.
- ↑ ابن شهرآشوب سروي مازندراني، پيشين، جلد 1، صفحه 30.
- ↑ سوره اسراء، آیه 81.
- ↑ ابن شهرآشوب ، پيشين، جلد 1، صفحه 31، و علّامه محمد باقر مجلسي، پيشين، جلد 15، صفحه 274.
- ↑ ابوالفداء الحافظ ابي كثير، پيشين، جلد 2، صفحه 268 و 269؛ و علامه محمد باقر مجلسي، پيشين، جلد 15، صفحه 257 و 258.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۴۱۱.
- ↑ سوره نمل، آیه 39 و 40.
- ↑ ابن شهرآشوب سروي مازندراني، مناقب، مؤسسه انتشارات علامه، قم، بي تا، جلد 1، صفحه 31؛ و علامه محمد باقر مجلسي، پيشين، جلد 15، صفحه 257.
- ↑ علّامه محمّد باقر مجلسي، حياة القلوب، تحقيق: سيد علي اماميان ، چاپ چهارم، قم: انتشارات سرور، 1382، جلد 3، صفحه 141؛ و محمّد باقر مجلسي، بحار الانوار، پيشين، جلد 15، صفحه 274.