شیوه برخورد با حسود

سؤال
با افراد حسود چگونه باید برخورد کرد؟


پناه بردن به خدا

یکی از راهکارهای پیشنهادی قرآن برای مقابله با حسود، پناه بردن به خدا از شر فرد حسود است. در آیه ﴿وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَد؛ [به خدا پناه می‌برم] از زیان حسود، زمانی که حسد می‌ورزد.(فلق:۵) به این مطلب اشاره شده است.

گذشت

عفو و گذشت، راهکاری دیگر برای برخورد با حسود معرفی شده است. در قرآن، گذشت به پرهیزکاری نزدیک‌تر دانسته شده است.[۱]

صبر و استقامت

صبر نمودن و استقامت در برابر حسد ورزان؛ ﴿... وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ لاَ یَضُرُّکمْ کیْدُهُمْ شَیْئًا.[۲]..؛ اگر شما صبر پیشه کنید و پرهیزکار باشید، مکر آنها به شما زیانی نخواهد رسید؛ زیرا خداوند به آنچه می‌کنند آگاه است و احاطه دارد».

و شاعر عرب چه نیکو سروده است:

اصبر علی حسد الحسود فانّ صبرک قاتله «در برابر حسد صبر کن، چون صبر تو کشنده اوست».

کالنار تأکل نفسها ان لم تجد ما تأکله «مثل آتش که اگر چیزی نیافت خودش را می‌خورد».

۴. سعی کنید آنچه را باعث حسادت ورزی دیگران نسبت به شما شده است را بیابید و در صدد اصلاح آن بر آئید.

یعنی توجه داشته باشید به این که ممکن است برخی از رفتارهای شما، باعث برانگیخته شدن احساس حسادت فرد مورد نظر گردد، برای مثال موفقیت‌های خود را جلو او بیان کردن و حتی بزرگ جلوه دادن آنها باعث حسادت دیگران می‌شود، لذا سعی کنید بیشتر موفقیت‌ها و پیشرفت‌های خود را در جلو او بیان ننمائید.

۵. بیهوده خود را نگران نکنید و ترس و اضطراب به خود راه ندهید.

۶. زندگانی بزرگان دین را مطالعه کنید و ببینید در چنین شرایطی چه سیره و روشی داشته‌اند، امام صادق(ع) می‌فرمایند: «نحن المحسودون» یعنی ما اهل بیت(ع) مورد حسادت واقع شده‌ایم.[۳] ولی هرگز مقابله به مثل نکرده‌اند بلکه چشم پوشی نموده‌اند.

می‌توانید در زمانی که فرصت دارید جلسه ای صمیمانه تشکیل دهید و در مورد مباحث اخلاقی و خصوصاً حسادت به تبادل نظر بپردازید، و آسیب‌های آن را بیان کنید، یقیناً به گونه ای غیر مستقیم مؤثر خواهد بود.

بر خدای توانا توکل کنید و برای خود و آنان دعا کنید که این بهترین وسیله و راه نجات است.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

  • حسد، سید رضا صدر، به اهتمام سید باقر خسروشاهی، ج۵، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۷.

منابع

  1. بقره: ۲۳۷.
  2. آل عمران / ۱۲۰.
  3. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۳، ص۸۰۴.