الگو:سوال برگزیده
می‌گویند امام سجاد(ع) در مجلس یزید علیه او سخنرانی کرده؛ امام(ع) در این سخنرانی چه گفته است؟
خطبه امام سجاد(ع) در شام از مشهورترین سخنرانی‌های امام سجاد(ع) پس از عاشورا که امام ضمن آن توانست مشروعیت حکومت اموی را متزلزل کند و تبلیغات چهل‌ساله آنان بر ضد امام علی(ع) و اهل‌بیت(ع) را خنثی نماید. خطوط اصلی محتوایی این خطبه بیان جایگاه اهل‌بیت(ع) برای روشن‌شدن میزان ناحق‌بودن عمل دستگاه خلافت نسبت به اهل‌بیت(ع) در واقعه کربلا دانسته شده است.
خطبه امام سجاد(ع) در شام نشان‌دهنده شجاعت و فصاحت او و جایگاهش در روشن‌کردن راه حق، از طریق زنده‌کردن پیام نهضت عاشورا، دانسته شده است. گفته شده که این سخنرانی فوراً تأثیر روشنگری برجای نهاد: اعتراض‌ها بر ضد عمل یزید بن معاویه بلند شد، شیون و گریه مجلس را فرا گرفت و جمعی بدون آنکه به خلیفه مسلمانان اقتدا کنند مجلس را ترک کردند.
بنا بر منابع، خطبه امام سجاد(ع) در شام پس از واقعه عاشورا و زمانی که بازماندگان این رخداد به اسیری به شام برده شدند، ایراد شده است. مطابق روایتی یزید به خطیب درباری خود دستور داد بر منبر برود و معاویة بن ابی‌سفیان را مورد ستایش قرار دهد و نسبت به امام حسین(ع) و خاندانش بدگویی کند. خطیب نیز چنین کرد که کارش با اعتراض امام سجاد(ع) و درخواست برای ایراد سخنانی همراه شد؛ درخواستی که در ابتدا با آن موافقت نشد، ولی پس از اصرار مردم با سخنرانی امام(ع) موافقت شد.