پیش نویس:یأجوج و مأجوج
گناهان کبیره چیست ؟
برای اطلاع از کتاب سید عبدالحسین دستغیب، کتاب گناهان کبیره را ببینید.[۱]
گناهان کبیره
به‌معنای گناهان بزرگ، گناهانی هستند که در قرآن و احادیث برای انجام آنها وعده دوزخ داده شده است. در شمار و نام گناهان کبیره اختلاف است و از ۷ تا بیش از ۴۰ گناه برشمرده‌اند. در آیات ۳۱ سوره نساء و ۳۷ شوری ، برخی گناهان، کبیره معرفی شده‌اند. در کتاب‌های روایی نیز فصل‌هایی به این موضوع اختصاص داده شده است. کسی که گناه کبیره از او سر زده، اگر توبه نکند، فاسق است و بنابر فقه اسلامی اقتدا به او در نماز جائز نیست، شهادت او در دادگاه‌ها پذیرفته نمی‌شود و پس از مرگ مستحق عذاب است، مگر اینکه رحمت الهی و یا فضل الهی نظیر شفاعت شافعان شامل حالش شود.
اقسام گناه
گناهان دو گونه‌اند: گناهان کبیره (بزرگ) و گناهان صغیره (کوچک)[۲] این تقسیم‌بندی از قرآن و روایات سرچشمه گرفته‌است؛ در آیه ۳۱ سوره نساء آمده‌است: اِنْ تَجْتَنِبُوا کَباِئَر ماتُنْهَؤنَ عَنْهُ نُکَفرِّعَنْکُمْ سَیئاتِکُم (ترجمه:اگر از گناهان کبیره‌ای که از آن نهی شده‌اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم وشما را در جایگاه خوبی وارد می‌سازیم)[نساء–۳۱] و در آیه ۳۷ سوره شوری درباره بهشتیان آمده‌است: نعمت‌های آخرت، جاودانه است برای آنانکه از گناهان بزرگ و کارهای زشت پرهیز می‌کنند.
روایات متعددی از ائمّه علیهم السلام به ما رسیده که بیانگر تقسیم گناهان به کبیره و صغیره است، و در کتاب اصول کافی، فصلی تحت عنوان باب الکبائر به این موضوع اختصاص یافته که ۲۴ حدیث [۳]دارد. در روایت اوّل و دوّم این باب، تصریح شده که گناهان کبیره، گناهانی را گویند که خداوند، دوزخ و آتش جهنم را بر آنها مقرر نموده‌است. در بعضی از این روایات (روایت سوم و هشتم)، هفت گناه به عنوان گناه کبیره، و در برخی از روایات (روایت ۲۴) نوزده گناه به عنوان گناهان کبیره، شمرده شده‌است.
ملاک کبیره یا صغیره بودن گناه
عالمان اخلاق هر گناه (کبیره یا صغیره) را از آن جهت که مخالفت با فرمان خداوند است به خودی خود گناهی بزرگ و کبیره می‌دانند. تقسیم به صغیره و کبیره نظر به سنجش یک دسته از گناهان نسبت به دسته دیگر است. [۴] برای گناهان کبیره چند معیار بیان کرده‌اند:
- هر گناهی که در قرآن و حدیث بر کبیره بودن آن تصریح شده باشد.
- هر معصیتی که در قرآن یا روایات وعده آتش بر ارتکاب آن رسیده باشد.
- هر گناهی که در قرآن یا حدیث از گناهی که کبیره بودنش مسلم است بزرگتر شمرده شود.
- هر گناهی که نزد متدینین بزرگ شمرده شود به گونه‌ای که یقین حاصل شود در زمان معصومان نیز مؤمنان این گناه را کبیره می‌دانستند.
- تکرار گناهان صغیره.
- برخی فقها تعزیر را نشانه کبیره بودن گناه می‌دانند.
البته گناهان کبیره نیز همه در یک سطح نیستند، بعضی بدون توبه بخشیده نمی‌شوند، مانند «شرک» و برخی بدون توبه و تحت شرایطی و در اثر انجام کارهای نیک ممکن است مشمول مغفرت گردند.
- ا