اعتبار کتاب استبصار شیخ طوسی
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
کتاب الاستبصار شیخ طوسی از چه میزان اعتبار برخوردار است؟
شناسه
| الاستبصار | |
|---|---|
| اطلاعات کتاب | |
| نام‌های دیگر | الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار |
| نویسنده | شيخ طوسی |
| موضوع | حدیث |
| سبک | موضوعی |
| زبان | عربی |
معرفی
اَلاْاِسْتِبْصار، عنوان مجم‍وعه‌ای در حديث از ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (د ۴۶۰ق/ ۱۰۶۸م)، چهارمين كتاب از كتب اربعۀ اماميه.
شيخ طوسی در بيان انگيزۀ تأليف، در مقدمه چنين آورده است كه پس از تأليف مجم‍وعۀ مفصل تهذيب الاحكام، از او خواسته شد تا مجم‍وعه‌ای مختصرتر تهيه كند كه تنها احاديث «مختلف» (ناهمخوان) در آن مقايسه شده باشند. وی نيز در پی اين درخواست برآن شد تا اثری پديد آورد كه محل رجوع دانشوران و در عين حال راهنمای مناسبی برای مبتديان باشد (۱/ ۲- ۵). از اين‌رو به تأليف الاستبصار همت گماشت. طوسی در اين اثر علاوه بر اينكه احاديث مربوط به هر باب را در يكجا فراهم آورده، به نقد و بررسی سندی و محتوايی‌ِ آنها نيز عنايت داشته، و در باب باب آن پيشنهاد خود را برای رفع ناهمخوانی ظاهری ميان احاديث، يا ترجيح گروهی از روايات بر گروهی ديگر ارائه كرده است.
برپايۀ آماری كه مؤلف خود از احاديث ياد شده در الاستبصار به‌دست داده، شمار آنها ۵۱۱ ،۵ است (نك: ۴/ ۳۴۲)، حال آنكه در چاپ تحقيقی از كتاب الاستبصار، شمارۀ احاديث به ۵۵۸ ،۵ حديث بالغ شده است و چنين اختلافی در شماره می‌تواند به شيوۀ شمارش درمورد پاره‌ای از احاديث خاص مربوط گردد. [۱]
مولف
طوسی ، محمد‌بن حسن‌بن علی، ملقّب به شیخ الطائفه، کنیه اش ابوجعفر، فقیه، محدّث و متکلم امامی قرن پنجم. طوسی. تولد:۳۸۵ق.
پس از سید مرتضی، زعامت شیعیان به شیخ طوسی رسید. وی 41 سال در بغداد زیست و به تألیف و تدریس و تربیت شاگردان پرداخت. او در محلۀ شیعه¬نشین کرخ در بغداد سکونت داشت. شیخ طوسی در 22 محرّم سال 460 در غری (نجف) درگذشت. مشایخ و استادان. مهمترین و تأثیرگذارترین استادان طوسی، شیخ مفید (متوفی 413) و سید مرتضی (متوفی436) در فقه و کلام بودند. شیخ طوسی آثار بسیار زیادی را در حوزه¬های گوناگون علوم دینی تألیف و تصنیف کرد. التبیان فی تفسیر القرآن، تهذیب الاحکام، الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار، المبسوط، فهرست کتب الشیعة و اصولهم و أسماء المصنفین، از آثار اوست.در برخی موضوعات، شیخ طوسی پیشگام علمای شیعه است. برای نمونه، او نخستین کس در میان شیعه است که تفسیری جامع بر سراسر قرآن نگاشت (رجوع کنید به طوسی، التبیان، ج1، ص1؛ همو، فهرست، ص450؛ نیز رجوع کنید به قزوینی رازی، ص212، که به تفسیر چند جلدی او اشاره کرده ا ست) و کتابی تفصیلی در اصول فقه نوشت.[۲]
اعتبار و جایگاه کتاب
...