شراب طهور

سؤال

شراب طهور، که در قرآن از آن یاد شده، به چه معناست؟

جایگاه

شراب طهور ترکیبی قرآنی است که از آیه ۲۱ سوره انسان برداشت شده است. در این آیه شراب طهور نوشیدنی ابرار در بهشت دانسته شده است. ابرار واﮊه‌ای است قرآنی به‌معنی نیکان و نیکوکاران که چندبار در قرآن آمده است. در سوره انسان، از نعمت‌های بهشتی که برای ابرار آماده شده یاد شده است. از جمله اینکه﴿وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا؛ و پروردگارشان از شرابى پاكيزه سيرابشان سازد﴾.

در قرآن از نوشیدنی‌های مختلفی، که روزی بهشتیان است، یاد شده است. از نظر برخی مفسران، این نوشیدنی‌ها نام‌های متفاوتی دارند و مخصوص گروه‌های مختلف بهشتیان هستند. ناصر مکارم شیرازی با مقایسه این شراب‌های بهشتی با هم به این نتیجه رسیده است که شراب طهور تنها شرابى كه در قرآن که ساقی آن خداوند بر شمرده شده است.

مفسران در معنا و کیفیت این نوشیدنی بهشتی نظرات مختلفی ابراز کرده‌اند: برخی بیشتر به معانی ظاهری از آن توجه کرده‌اند و آن را مانند یک نوشیدنی دنیایی تفسیر کرده‌اند و برخی دیگر دست به تأویل آن زده و معنایی عرفانی از آن ارائه کرده‌اند.

معنای شراب و طهور

شراب در لغت عربی به مطلق نوشیدنی گفته شده است؛ چه مُسْکِر (مست‌کننده) باشد و چه نباشد. معنای این واژه در قرآن نیز همین دانسته شده است. این معنا خلاف معنای رایج از این کلمه در زبان فارسی است که نوع نوشیدنی مسکر را به ذهن می‌آورد.

طَهُور هم به‌معناى چیزى است هم خودش پاک است و هم پاک‌کننده چیزهای دیگر است.