ثروت ثروتمندان

سؤال

آیا ثروتمندان می‌توانند سرمایه‌های حلال خود را هرگونه که بخواهند خرج کنند؟ در این صورت فقرا همیشه فقیر می‌مانند زیرا ثروتمندان تنها سعی در بهتر کردن زندگی خود دارند؟

ثروت ثروتمندان

اسلام استفاده کردن از نعمت‌ها و ثروت‌های مادی که از طریق شرعی و حلال به دست آمده باشد را مجاز شمرده و حتی گاه به آن توصیه و سفارش کرده است. در قرآن تحریم زینت‌ها و پرهیز از غذاها و روزی‌های پاک و حلال، مورد مذمت قرار گرفته است: ﴿چه كسى زينتهاى الهى را كه براى بندگان خود آفريده، و روزيهاى پاكيزه را حرام كرده است﴾(اعراف:۳۲)

در کنار این‌ها خداوند دستور به پرهیز از اسراف نیز داشته است.. کلمه «اسراف» کلمه جامعی است که هرگونه زیاده‌روی، بیهوده‌گرایی، اتلاف و مانند آن را شامل می‌شود.

به عنوان نمونه در تاریخ زندگی امام حسن مجتبی ع می‌خوانیم هنگامی که به نماز برمی‌خاست بهترین لباس‌های خود را می‌پوشید سؤال کردند چرا بهترین لباس خود را می‌پوشید؟ فرمود: «خداوند زیبا است و زیبایی را دوست دارد و به همین جهت، من لباس زیبا برای راز و نیاز با پروردگارم می‌پوشم و هم او دستور داده است که زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد برگیرید».

در حدیث دیگری می‌خوانیم که فردی به نام عباد بن کثیر با امام صادق(ع) روبرو شد، در حالی که امام ع لباس نسبتاً زیبایی بر تن داشت، به امام گفت: تو از خاندان نبوتی، و پدرت علی(ع) لباس بسیار ساده می‌پوشید چرا چنین لباس جالبی بر تن تو است؟ آیا بهتر نبود که لباسی کم‌اهمیت‌تر از این می‌پوشیدی، امام فرمود: وای بر تو ای عباد!، «چه کسی حرام کرده است زینتهایی را که خداوند برای بندگانش آفریده و روزی‌های پاکیزه را».

فقراء و ثروت ثروتمندان

کسانی که از راه حلال و براساس معیارهای عدل و انصاف اسلامی فعالیت نموده و از طریق کسب صحیح و شرعی، مال و ثروت به دست آورده، حقوق واجب خدا، رسول و دیگر افراد صاحب حق را پرداخت نموده‌اند، می‌توانند براساس صریح قرآن در اموالشان طبق میل و خواسته خود تصرف نمایند.

البته باید توجه داشت که اسلام با وضع قوانین مالی، حقوق شرعی مثل خمس و زکات و نیز توصیه‌های فراوان اخلاقی و ارائه الگوی عملی از سوی پیشوایان به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده است که درصورت عمل کردن به آنها، هیچگاه فاصله طبقاتی در جامعه به حد فاحش نمی‌رسد؛ و مومن هرگز راضی نمی‌شود که در کنار او کسی گرسنه یا فقیر و درمانده باشد.