منتهی‌الآمال

سؤال

کتاب منتهی الآمال از کیست و چه موضوع و محتوایی دارد؟

منتهی‌الآمال کتابی به زبان فارسی، درباره زندگانی چهارده معصوم است. این کتاب توسط شیخ عباس قمی محقق و محدّث به رشته تحریر درآمده است. این کتاب احوال و تاریخ زندگی معصومان(ع) و سیره اخلاقی آنها را به‌طور مبسوط بیان کرده است.

نویسنده

شیخ عباس قمی در سال ۱۲۹۴ قمری (۱۲۵۴ش) در قم متولد شد. وی برای تکمیل تحصیلات دینی در سال ۱۳۱۶ قمری به نجف رفت. آیت‌الله محمد کاظم یزدی صاحب العروه الوثقی، میرزا حسین نوری، محمدتقی شیرازی، سید حسن صدر کاظمی، سید ابوالحسن نقوی از اساتید او در نجف بودند.

عباس قمی عالمی پرکار بود و تألیفاتی در زمینه تاریخ، رجال، تراجم، علوم قرآن، اخلاق، ادعیه و دیگر علوم دینی نگاشته است. آثار او بیش از ۶۰ تألیف است. عباس قمی در سال ۱۳۵۹ قمری در سن ۶۵ سالگی در نجف وفات نمود و در حرم امام علی مدفون گردید.

کتاب منتهی الآمال نوشته
شیخ عباس قمی

معرفی و محتوا

کتاب منتهی الآمال در اواخر دوران قاجار و اوایل دوره پهلوی نوشته شده است. از نکات مهم این کتاب، توجه به مباحث اخلاقی و سیره پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) است. در این کتاب علاوه بر حوادث تاریخ معصومان، مسائل اخلاقی امامان را هم بیان می‌کند.

جلد اول کتاب درباره پیامبر(ص) تا امام حسن(ع) است. جلد دوم از امام حسین(ع) تا امام صادق(ع) را دربرمی‌گیرد. و جلد سوم آن از امام هفتم تا امام دوازدهم را شامل می‌شود. شیخ عباس قمی برای تألیف این کتاب از منابع بسیاری استفاده کرده است از جمله کافی کلینی، ارشاد شیخ مفید، عیون اخبار الرضا، رجال کشی، الخرائج و الجرائح راوندی، بحارالنوار و جلاء العیون علامه مجلسی و نجم الثاقب محدث نوری.

مطالعه بیشتر

• کوشکی، فرشته، «بررسی و نقد کتاب منتهی الامال نوشته شیخ عباس قمی»، تاریخ‌نامه اسلام سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹، شماره ۲.