سؤال

آیا اندازه قبر، حکم خاصی دارد؟

اندازه قبر باید براساس اندازه جنازه باشد و در آن شرط دانسته‌اند که بتوان جنازه را به پهلوی راست قرار داد؛ به‌نحوی که صورت رو به قبله باشد. همچنین از شرایط قبر این است که در داخل زمین به نحوی قرار بگیرد که بوی جنازه بیرون نیاید و جسد، از خطر درندگان حفظ شود.[۱]

برای ارتفاع قبر، مستحب دانسته‌اند که به اندازه قد یک انسان، یا تا شانه‌ها یا قفسه سینه انسان ارتفاع داشته باشد. همچنین عرض قبر نیز باید مناسب اندازه‌ی جنازه باشد.

کندن قبر به دوگونه پیشنهاد شده است:

  • دیوار سمت قبله قبر را به اندازه‌ای که انسان بتواند در آن بنشیند، خالی کنند. پس از قرار دادن جنازه در درون قبر و ریختن خاک، قبر را به اندازهٔ چهار انگشت باز و به شکل چهارگوش بالا آورند.[۲] این قبر در زمین‌های سخت و غیرقابل ریزش سفارش شده است. ابوطلحه انصاری، قبر پیامبر اسلام این‌گونه آماده کرد.[۳]
  • در این نوع قبر، به جای خالی کردن دیوار، کف قبر را به اندازه لحد می‌شکافند، به این صورت که مقداری از دو طرف دیواره را می‌گذارند تا آجر، سنگ‌های پهن یا بتون‌هایی که می‌گذارند، روی آن دیواره جا بگیرد. این گونه قبرها، برای زمین‌های نرم است. امام باقر(ع) همین شکل قبر را برای جنازه‌شان سفارش کردند.[۴]

منابع

  1. محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص۵۶۰.
  2. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۶۵، کتاب الجنائز، باب حد حفر القبر و اللحد و الشق، ج۳، ص۱۴۰، ۱۹۵ و ۱۹۹; و زاد المعاد، ص۵۵۹ و ۵۶۱.
  3. فروع کافی، ج۳، ص۱۶۵.
  4. فروع کافی، ج۳، ص۱۶۵.