فهرست آثار عرفان اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۲ توسط Shamloo (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

کتاب‌های اصلی عرفان و تصوف اسلامی را معرفی کنید.

قرن دوم هجری

کتاب «الرعایة لحقوق الله» نوشتهٔ حارث بن اسد محاسبی.

قرن سوم هجری

  • الرعاية لحقوق الله‏، الحارث بن اسد المحاسبى‏ (م ۲۴۳ق)، تحقیق عبدالرحمن عبدالحميد البر، منصورة (مصر)، دارالیقین، ۱۴۲۰ق.
  • المسائل فی اعمال القلوب و الجوارح‏، الحارث بن اسد المحاسبى‏ (م ۲۴۳ق)، تحقیق خليل عمران المنصور، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۱ق.
  • الوصایا (النصائح، القصد و الرجوع الی الله، بدء من اناب الی الله، فهم الصلاة، التوهم)، الحارث بن اسد المحاسبى‏ (م ۲۴۳ق)، تحقیق عبدالقادر احمد عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۹۸۶م.
  • جواهر التصوف، یحیی بن معاذ الرازی (م ۲۵۸ق)، تحقیق سعید هارون عاشور، قاهره، مكتبة الآداب‏، ۱۴۲۳ق.
  • تفسير التسترى‏، سهیل بن عبدالله التستری (م ۲۸۳ق)، تحقیق محمد باسل عيون السود، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۳ق.
  • كتاب الصدق او الطريق السالمة، ابوسعيد احمد بن عيسى خراز (م ۲۸۶ق)، تحقیق عبدالمنعم خليل ابراهيم‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۱ق.
کتاب «اللمع فی التصوف» نوشتهٔ ابونصر سراج طوسی.
  • رسائل الجنید، ابوالقاسم الجنيد بن محمد النهاوندى البغدادى‏ (م ۲۹۸ق)، تحقیق جمال رجب سیدبی، دمشق، دار اقرأ للطباعه و النشر و التوزيع، ۱۴۲۵ق.
  • ‏السر فى انفاس الصوفية، ابوالقاسم الجنيد بن محمد النهاوندى البغدادى‏ (م ۲۹۸ق)، تحقیق عبدالبارى محمد داوود، قاهره، دار جوامع الکلم، ۱۴۲۶ ق.

قرن چهارم هجری

  • دیوان الحلاج و معه اخبار الحلاج و کتاب الطواسین، حسین بن المنصور الحلاج (م ۳۰۹ق) تحقیق محمد باسل عيون السود، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۲۰۰۲م.
  • کتاب ختم الاولياء، ابوعبداللّه محمد بن علی الحکیم الترمذی (م ۳۲۰ق)، تحقیق عثمان اسماعيل يحيى‏، بیروت، مهد الآداب الشرقية، ۱۴۲۲ق.
  • كيفية السلوک الى رب العالمين، ‏ابوعبداللّه محمد بن علی الحکیم الترمذی (م ۳۲۰ق)، تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۸م.
  • ‏كتاب المواقف‏ و یلیه کتاب المخاطبات، محمد بن عبد الجبار بن الحسن النِفَرى‏ (م ۳۵۴ق)، تحقیق أرثر يوحنا أربرى‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق.
کتاب «التعرف لمذهب التصوف» نوشتهٔ کلاباذی.
«رسالهٔ قشیریه» نوشتهٔ ابوالقاسم قشیری.

قرن پنجم هجری

  • تهذيب الاسرار فى أصول التصوف‏، ابوسعد عبدالملك بن محمد النّیسابوری الخركوشى‏ (م ۴۰۷ق)، تحقیق امام سيد محمد على‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
  • المقدمة فى التصوف، ‏ابو عبدالرحمن محمد بن الحسين السلمى (م ۴۱۲ق)، ‏تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۶ق.
  • طبقات الصوفية، ابو عبدالرحمن محمد بن الحسين السلمى‏ (م ۴۱۲ق)، تحقیق مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۴م.
  • حلية الاولياء و طبقات الاصفياء، ابونعيم احمد بن عبد الله الاصبهانى (م ۴۳۰ق)، قاهره، ‏دار ام‌القراء للطباعة و النشر، بی‌تا.
  • شرح التعرف لمذهب التصوف، (م ۴۳۴ق)، اسماعيل بن محمد مستملى بخارى، تحقیق محمد روشن، تهران، انتشارات اساطیر، ۱۳۶۳.
  • کتاب الالف المالوف على اللام المعطوف، ابوالحسن على بن محمد الديلمى (م ۱۹۶۲ق)، تحقیق ج.ک. فادیه، قاهره، ‏مطبعه المعهد العلمى الفرنسى للاثار الشرقيه‏، ۱۹۶۲م.
  • کشف المحجوب، ابوالحسن علی بن عثمان هجویری (م ۴۶۵ق)، تحقیق و. ژوكوفسكى و والنتين آلكسى يريچ‏، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۷۵.
  • رسالهٔ قشیریه، ابوالقاسم عبدالكريم قشيرى‏ (م ۴۶۵ق)، ترجمهٔ ابوعلى حسن‏ بن احمد عثمانى‏، تحقیق بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴.
  • نحو القلوب، ابوالقاسم عبدالكريم القشيرى (م ۴۶۵ق)‏، تحقیق احمد علم‌الدين الجندى، قاهره، الهيئة المصرية العامة للكتاب‏، ۲۰۰۸م.
  • منازل السائرين‏، خواجه عبدالله الانصاری (م۴۸۱ق)، تحقیق علی الشیروانی، تهران، دارالعلم، ۱۴۱۷ق.

قرن ششم هجری

  • احیاء علوم الدین، ابوحامد محمد بن محمد الغزالی الطوسی (م ۵۰۵ق)، تحقیق عبدالرحيم بن حسين الحافظ العراقى‏، بیروت، دارالکتاب، بی‌تا.
    کتاب «کیمیای سعادت» نوشتهٔ ابوحامد غزالی.
  • کیمیای سعادت، ابوحامد محمد بن محمد غزالی (م ۵۰۵ق)، تحقیق حسین خدیوجم، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۳.
  • صفوة التصوف‏، محمد بن طاهر ابن‌القیسرانی (م ۵۰۸ق)، تحقیق ابوعلی النظیف، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
  • تمهیدات، عبدالله بن محمد بن علی عین‌القضات همدانی (م ۵۲۵ق)، تحقیق عفیف عسیران، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۴۱.
  • كشف الأسرار و عدة الأبرار (معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصاری)، ابوالفضل رشیدالدین میبدی، تحقیق علی‌اصغر حکمت شیرازی، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۱.
  • حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة، ابوالمجد مجدود بن آدم سنايى‏ غزنوی (م ۵۳۵ق)، تحقیق محمدتقی مدرس رضوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۳.
  • حالات و سخنان ابوسعید ابوالخیر، جمال‌الدین ابو رَوح لطف‌الله بن ابی‌سعید بن ابی‌سعد (م ۵۴۱ق)، تحقیق محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، انتشارات سخن، ۱۳۸۶.
  • سر الأسرار و مظهر الأنوار فيما يحتاج إليه الأبرار، عبدالقادر بن موسی الجیلانی (م ۵۶۱ق)، تحقیق احمد فريد المزيدى‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۸.
    کتاب «اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی‌سعید» نوشتهٔ محمد منور.
  • اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی‌سعید، محمد بن منور (م بعد از ۵۷۴ق)، تحقیق محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، انتشارات آگه، ۱۳۶۶.
  • حالة أهل الحقيقة مع الله تعالى‏، احمد بن على الرفاعى الكبير (م۵۷۸ق)، تحقیق احمد فريد المزيدى‏، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۵ق.
  • رسائل شیخ اشراق، شهاب‌الدین سهروردی شیخ اشراق (م ۵۸۷ق)، تحقیق هانرى كربن و سيد حسين نصر و نجفقلى حبيبى‏، تهران، مؤسسهٔ مطالعات و تحقيقات فرهنگى‏، ۱۳۷۵.
  • شرح الأنفاس الروحانية لأئمة السلف الصوفية، محمد بن عبدالملک الدیلمی (م بعد از ۵۸۹ق)، تحقیق احمد فريد المزيدى، قاهره، دار الآثار الاسلامية، ۱۴۲۸ق.
  • بهجة الطايفة و صوم القلب، ابى‌ياسر عمار بن محمد البدليسى‏ (م حدود ۵۹۰ق)، تحقیق ادوارد بدين‏، بیروت، دار النشر فرانز شتاينر، ۱۹۹۹م.
  • قصه يوسف (الستين الجامع للطائف البساطين)، تاج‌الدين احمد بن محمد بن زيد الطوسى‏ (م اواخر قرن ۶)، تحقیق محمد روشن، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۲.
  • مقامات ژنده‌پيل‏، سديدالدين محمد غزنوى‏ (م اواخر قرن ۶)، تحقیق حشمت مؤید، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴.

قرن هفتم هجری

  • تفسير عرائس البيان فى حقائق القرآن‏، روزبهان بن ابی‌نصر البقلی(م ۶۰۶ق)، تحقیق احمد فريد المزيدى‏، بیروت، دارالکتب العلمیة،‌ ۲۰۰۸م.
کتاب «عوارف المعارف» نوشتهٔ شهاب‌الدین سهروردی.
کتاب «معارف» نوشتهٔ برهان‌الدین محقق ترمدی.
تصویری از نسخهٔ خطی مثنوی معنوی مولوی
  • بد العارف، عبدالحق بن ابراهيم بن محمد ابن سبعين (م ۶۶۹ق)، جورج كتّوره‏، بیروت، دار الاندلس و دار الکندی، ۱۹۸۷م.
  • مثنوی معنوی، مولانا جلال‌الدین محمد ابن محمد بلخی (م ۶۷۲ق)، تحقیق محمدعلی موحد، تهران، انتشارات هرمس و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۹.
  • کلیات شمس تبریزی، مولانا جلال‌الدین محمد ابن محمد بلخی (م ۶۷۲ق)، تحقیق بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۶.
  • اوصاف الاشراف‏، خواجه نصيرالدين محمد بن محمد طوسى‏ (م ۶۷۲ق)، سیدمهدی شمس‌الدین، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏، ۱۳۷۳.
  • مفاتیح الغیب الجمع و الوجود و شرحه مصباح الاُنس بین المعقول و المشهود فی شرح مفتاح غیب الجمع و الوجود، صدرالدین محمد بن اسحاق القونوی (م ۶۷۳ق) و محمد بن حمزة الفناری (م ۸۳۴ق)، تحقیق عاصم ابراهيم الكيالي‏، بیروت، دار الكتب العلمية، ۲۰۱۰م.
  • الفکوک فی اسرار مستندات حِکم الفصوص للشیخ الأکبر محیی‌الدین إبن عربی، صدرالدین محمد بن اسحاق القونوی (م ۶۷۳ق)، بیروت، کتاب-ناشرون، ۲۰۱۳م.
تصویری از نسخهٔ خطی دیوان حافظ محفوظ در دانشگاه پرینستون مورخ ۹۲۶ق
  • کتاب الانسان الکامل، عزیزالدین نسفی (م ۶۸۶ق)، تحقیق ماريژان موله‏، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۸۶.
  • کلیات عراقی، فخرالدین ابراهیم بن بزرگمهر عراقی (م ۶۸۸ق)، تحقیق سعید نفیسی، تهران، انتشارات سنایی، ۱۳۶۳.
  • مشارق أنوار القلوب و مفتاح أسرار الغيوب‏، عبد الرحمن بن محمد بن على الانصارى الاسيدى‏ (م ۶۹۶ق)، تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى، ‏بیروت، دارالکتب العلمیة، بی‌تا.

قرن هشتم هجری

  • مشارق الدرارى (شرح تائيهٔ ابن فارض‏)، سعیدالدین سعید فرغانی (م ۷۰۰ق)، تحقیق سید جلال‌الدین آشتیانی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى‏، ۱۳۷۹.
  • گلشن راز، شیخ محمود شبستری (م ۷۲۰ق)، تحقیق محمد حماصیان، کرمان، انتشارات خدمات فرهنگى كرمان‏، ۱۳۸۲.
  • شرح فصوص الحکم، کمال‌الدین عبدالرزاق القاسانی (م ۷۳۰ق)، قم، انتشارات بیدار، ۱۳۷۰.
  • مصباح الهداية و مفتاح الكفاية، عزالدين محمود بن على كاشانى‏ (م ۷۳۵ق)، تهران، انتشارات هما، بی‌تا.
  • مصنفات فارسی، علاء‌الدین احمد بن محمد سمنانی (م ۷۳۶ق)، تحقیق نجیب مایل هروی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۳.
کتاب «قدسیه» نوشته خواجه محمد پارسا.
  • شرح فصوص الحکم، داوود بن محمود قیصری (م ۷۵۱ق)، تحقیق سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۱.
  • نصوص الخصوص فى ترجمة الفصوص‏ (شرح فصوص الحکم محیی‌الدین ابن عربی)، رکن‌الدین مسعود بن عبدالله شیرازی (مشهور به بابا رکنا) (م ۷۶۹ق)، تحقیق رجبعلی مظلومی، تهران، مؤسسهٔ مطالعات اسلامى دانشگاه مک‌گيل‏، ۱۳۵۹.
  • جامع الأسرار و منبع الأنوار، سید حیدر آملی (م بعد از ۷۸۷ق)، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۸.
  • دیوان حافظ، خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی (م ۷۹۲)، تحقیق محمد قزوینی و قاسم غنی، تهران، انتشارات زوار، ۱۳۸۳.

قرن نهم هجری

  • مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمؤمنین، حافظ رجب برسی (م بعد از ۸۱۳ق)، تحقیق سید علی عاشور، بیروت مؤسسة الأعلمى للمطبوعات‏، ۱۴۲۲ق.
  • قدسیّه (کلمات بهاءالدین نقشبند)، خواجه محمد بن محمد پارسا‌ (م ۸۲۲)، تحقیق احمد طاهری عراقی، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۵۴.
  • الانسان الکامل فی معرفة الاواخر و الاوائل، عبدالکریم بن ابراهیم الجیلی (م ۸۳۲ق)،تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۲۰۲۱م.
کتاب «الانسان الکامل» نوشتة عبدالکریم جیلی.
  • تمهید القواعد، صائن‌الدین علی بن محمد التُرکه (م ۸۳۵ق)، تحقیق سید جلال‌الدین آشتیانی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، ۱۳۸۱.
  • شرح فصوص الحکم، تاج‌الدين حسين خوارزمى‏ (م ۸۳۸ق)، تحقیق حسن حسن‌زادهٔ آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۷۹.
  • عدة الدّاعی و نجاح السّاعی، احمد بن فهد الحلّی (م ۸۴۱ق)، تحقیق احمد الموحدی القمی، بیروت، دار الكتاب الاسلامى‏، ۱۴۰۷ق.
  • نفحات الانس من حضرات القدس، نورالدین عبدالرحمن جامی (م ۸۹۸ق)، تحقیق محمود عبادی، تهران، انتشارات سخن، ۱۳۹۴.
  • نقد النصوص فى شرح نقش الفصوص‏، نورالدین عبدالرحمن جامی (م ۸۹۸ق)، تحقیق سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۰.
  • قواعد التصوف‏، ابوعباس احمد بن احمد زروق الفاسى (م ۸۹۹ق)، تحقیق عبدالمجيد الخيالى‏، بیروت، دار الكتب العلمية، ۱۴۲۶ق.
    کتاب «اسرار العبادات و حقيقة الصلوة» نوشتهٔ قاضی سعید قمی.

قرن دهم هجری

  • رشحات عين الحياة، حسین بن علی الکاشفی (م ۹۱۰ق)، تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى‏،‌ بیروت، دار الكتب العلمية، ۲۰۰۸م.
  • اليواقيت و الجواهر فى بيان عقائد الأكابر، عبدالوهاب بن محمد الشعرانی (م ۹۷۳ق)، بیروت، دار احياء التراث العربى و مؤسسة التاريخ العربى‏، ۱۴۱۸ق.

قرن یازدهم هجری

  • كليات اشعار و آثار فارسى شيخ بهاءالدين محمد عاملى‏ مشهور به شیخ بهائی، بهاءالدین محمد بن حسین عاملی (مشهور به شیخ بهائی) (م ۱۰۳۱ق)، تحقیق غلامحسين جواهرى‏، تهران، کتابفروشی محمودی، ۱۳۵۲.
  • المحجة البيضاء فى تهذيب الاحياء، محمد بن شاه‌مرتضی الکاشانی (مشهور به ملامحسن فیض کاشانی) (م ۱۰۹۱ق)، تحقیق علی اکبر الغفاری، قم، مؤسسة نشر الاسلامى،‌ ۱۴۱۷ق.

قرن دوازدهم هجری

  • ‏اسرار العبادات و حقيقة الصلوة، قاضی سعید قمی (م ۱۱۰۷ق)، محمدباقر سبزواری، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۳۹.
  • كتاب الوجود، عبدالغنی بن اسماعیل النابلسی (م ۱۱۴۳ق)، السید یوسف احمد، بیروت، دار الكتب العلمية، ۱۴۲۴ق.
  • تذکرة السالکین (نامه‌های عرفانی آقامحمد بیدآبادی)، آقا محمد بیدآبادی (م ۱۱۹۸ق)، تحقیق علی صدرایی‌ خویی، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۹۰.
کتاب «بحرالمعارف» ملا عبدالصمد همدانی.
  • تحفة السالكين و دلايل السايرين‏، محمد بن حسن المنير السمنودى الازهرى‏ (م ۱۱۹۹ق)، قاهره، مكتبة الثقافة الدينية،‌ ۱۴۳۰ق.
  • المفاخر العلية فى المآثر الشاذلية، احمد بن محمد بن عياد الشافعى الشاذلى (م قبل از ۱۲۰۰ق)‏، تحقیق عاصم ابراهيم الكيالى الحسينى الشاذلى الدرقاوى، ‏بیروت، دار الكتب العلمية، ۱۴۲۵ق.

قرن سیزدهم هجری

قرن چهاردهم هجری

  • مجموعه آثار حکیم صهبا (م ۱۳۰۶ق)، آقا محمدرضا قمشه‌ای، تحقیق حامد ناجى اصفهانى و خليل بهرامى قصرچمى‏، اصفهان، کانون پژوهش، ۱۳۷۸.
کتاب «تفسیر بیان السعادة» ملا سلطان محمد گنابادی.
«توحید علمی و عینی» نوشتهٔ سید محمدحسین حسینی طهرانی.

قرن پانزدهم هجری

  • الرسائل التوحيدية، سید محمدحسین طباطبایی (م ۱۴۰۲ق)، بیروت، النعمان، ۱۹۹۹م.
  • رسالة الولایة، سید محمدحسین طباطبایی (م ۱۴۰۲ق)، قم، مؤسسه اهل‌البيت علیهم‌السلام، ۱۳۶۰.
  • مصباح الهداية إلى الخلافة و الولاية، سید روح‌الله خمینی (امام خمینی) (م ۱۴۱۰ق)، تهران، مؤسسهٔ تنظيم و نشر آثار امام خمينى‏، ۱۳۷۶.
  • شرح دعاء السحر، سید روح‌الله خمینی (م ۱۴۱۰ق)، تهران، مؤسسهٔ تنظيم و نشر آثار امام خمينى، ۱۴۱۶ق.
  • شرح مقدمهٔ قيصرى بر فصوص الحكم‏، سید جلال‌الدین آشتیانی (م ۱۴۲۶ق)، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۰.
  • توحيد علمى و عينى در مکاتیب حکمی و عرفانی میان آیتین علمین: حاج سید احمد کربلائی و حاج شیخ محمدحسین اصفهانی (کمپانی)‏، سید محمدحسین حسینی طهرانی (م ۱۴۱۶ق)، مشهد، انتشارات علامهٔ طباطبايى‏، ۱۴۱۷ق.
کتاب «الهی‌نامه» نوشتهٔ حسن حسن‌زاده آملی.
  • رسالهٔ لب‌اللباب در سير و سلوک اولی الالباب، سید محمدحسین حسینی طهرانی (م ۱۴۱۶ق)، مشهد، انتشارات علامهٔ طباطبايى‏، ۱۴۱۹ق.
  • الهی‌نامه، حسن حسن‌زادهٔ آملی (م ۱۴۴۳ق)، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱.
  • ممد الهمم در شرح فصوص الحكم‏، حسن حسن‌زادهٔ آملی (م ۱۴۴۳ق)، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۸.