حدیث «الناس نیام فإذا ماتوا انتبهوا»

نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۵ توسط A.ahmadi (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
سؤال

متن و توضیحی از حدیث امیر المومنین(ع) را که می‌فرماید: «الناس نیام فاذا…» بنویسید؟

حدیثی از امام علی(ع) نقل شده که «النَّاسُ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا؛ مردم خوابند و وقتی می‌میرند، بیدار خواهند شد».[۱] بر اساس این حدیث، مردم در زندگی چنان دانسته شده که زندگی را در حالِ خواب و بی‌خبری می‌گذرانند، به حقیقتِ آن آگاه نیستند و آنچه در نظر دارند، مانند وَهم است.[۲]

حدیث الناس نیام بر روی سنگ قبر «آنه ماری شیمل» مستشرق مشهور آلمانی.

به گفته عالمان شیعه، وجود حقیقیِ انسان‌ها، زمانی که بمیرند، آشکار خواهد شد و به اعمال و رفتار خود آگاه خواهند گشت. برخی انسان‌ها پس از مرگ درک خواهند نمود که زندگی‌شان در دنیا با بی‌توجهی و بی‌خبری از خود گذشته است. پس از مرگ در عالم شهود، همه اعمال، صریح مشاهده خواهد شد.[۲]

ملاصدرا، فیلسوف شیعه، دنیا را نسبت به عالم ملکوت «خوابی» شمرده که پس از مرگ، از آن خواب بیدار می‌شود. به اعتقاد وی، موجودات در دنیا مثال‌هایی برای آن حقایقی هستند که در آخرتند؛ همانگونه که رؤیا مثال‌هایی است از آنچه در دنیا است. او این روایت را به عنوان شاهدی برای کلامش ذکر کرده است.

حدیث «الناس نیام …» را به جهت محتوایی، نزدیک به برخی آیات قرآن دانسته‌اند:﴿از آنچه به شما روزی داده‌ایم انفاق کنید، پیش از آنکه مرگ یکی از شما فرا رسد و بگوید: پروردگارا چرا مرگ مرا به تأخیر نینداختی تا در راه خدا صدقه دهم و از صالحان باشم(سوره منافقون:آیات ۹–۱۰.)

برخی منابع، این روایت را از پیامبر اسلام(ص) نیز نقل کرده‌اند.[۳]


منابع

  1. سید رضی، خصائص الأئمة(ع) (خصائص امیرالمؤمنین(ع)، ص۱۱۲، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۶ق.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ حسینی همدانی، سید محمد، درخشان پرتوی از اصول کافی، ج۴، ص۱۱۴.
  3. مجلسی، محمد باقر بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق، ج۵۰، ص۱۳۴؛ ابن ابی‌فراس ورام، مجموعه ورام، قم، مکتبه الفقیه، ج۱، ص۱۵۰.