کاربر:Rezapour/صفحه تمرین
آیا یوسف به زلیخا میل داشت؟
یوسف(ع) براساس آیات قرآن، اگر برهان خداوند را نمی‌دید، به مقتضای طبع بشری، میل بههمسر عزیز مصر پیدا می‌کرد. اما یوسف، به گناه دچار نشد و با دیدن برهان پروردگار از موقعیت گناه، رهایی یافت. برخی مفسران معتقدند که مقصود از قصد یوسف، قصد بر کامجویی نبود بلکه قصد بر مجازات و قتل طرف مقابل بود که با دیدن برهان الهی، از این فکر رهایی یافت.
برهان الهی را به علم، ایمان، صفات برجسته و مقام نبوت یوسف دانسته‌اند. برخی نیز واقعه پارچه انداختن بر روی بت، همان برهان و نشان خداوند دانسته‌اند.
آیه ۲۴ سوره یوسف
| ﴿ |
زلیخا قصد او کرد و یوسف نیز اگر برهان پروردگار را نمی‌دید، قصد وی می‌نمود، چنین کردیم تا بدی و زشتکاری را از وی بازگردانیم. یوسف:۲۴ |
﴾ |
میل داشتن در صورت نبودن برهان خداوند
مفسران از آیه ۲۴ سوره یوسف چنین به دست آورده‌اند که همسر عزیز مصر، تصمیم بر کامجویی از یوسف داشت. علاوه بر او، یوسف هم به مقتضای طبع بشری، چنین تصمیمی می‌گرفت اگر برهان خداوند را نمی‌دید.[۱]
از آیات قرآن به دست آورده‌اند که یوسف در این موقعیت، به گناه دچار نشد.[۲] او با دیدن برهان پروردگار، از مشکل رهایی یافت و برهان الهی سبب رهایی یوسف از این مشکل گردید.[۳] قصد یوسف بر زلیخا را یک قصد بالقوه دانسته‌اند که مانعی بر فعلیت یافتن آن به وجود آمد.[۴]
تصمیم بر قتل یا مجازات طرف مقابل
برخی مفسران معتقدند که مقصود از قصد یوسف و زلیخا در گفتار خداوند، قصد بر کامجویی نبود. بلکه قصد بر مجازات طرف مقابل بوده است.[۵] زلیخا پس از نرسیدن به مقصود خود، تصمیم بر مجازات یوسف داشت و یوسف نیز به خاطر دفاع از خویشتن و تسلیم نشدن در برابر زلیخا تصمیم به قتل یا مجازات زلیخا گرفته بود.[۵] روایتی از امام رضا(ع) نقل شده که قصد یوسف بر زلیخا را به معنای انتقام و مجازات زلیخا توسط یوسف دانسته است.[۶]
برهان خدا چه بود؟
قرآن از آنچه مانع یوسف شد، با تعبیر «برهان پروردگار» یاد کرده است.[۷]
محمد جواد مغنیه از مفسران معاصر معتقد است با وجود همه عوامل برای گناه اما مانعی سرسخت یوسف را نجات داد و آن، علم او به حلال و حرام، حیاء و یقین او به اینکه خداوند از رگ گردن به او نزدیک‌تر است، بود.[۸]
آیت الله مکارم شیرازی از عالمان شیعه مجموعه‌ای از عوامل را مانع گناه یوسف دانسته‌اند:
- علم، ایمان، تربیت انسانی و صفات برجسته.
- آگاهی او نسبت به حکم تحریم زنا.
- مقام نبوت و معصوم بودن از گناه.
- یک نوع امداد و کمک الهی که بخاطر اعمال نیک در آن لحظه حساس به سراغ او آمد[۹]
برخی مفسران احتمال داده‌اند که واقعه پارچه انداختن بر روی بت، همان برهان و نشان خداوند بوده که به کمک یوسف آمده و سبب شد یوسف نفس خود را کنترل کند.[۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ تفسیر نمونه، ج9، ص: ۳۷۰
- ↑ مفاتیح الغیب، ج18، ص: ۴۴۰
- ↑ المیزان فی تفسیر القرآن، ج11، ص ۱۲۷.
- ↑ من هدی القرآن، ج5، ص: ۱۸۴.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ تفسیر نمونه، ج9، ص: ۳۷۱.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۱۹۳.
- ↑ سوره یوسف، آیه۲۴.
- ↑ تفسیر الکاشف، ج4، ص: ۳۰۳.
- ↑ تفسیر نمونه، ج9، ص: ۳۷۳.
- ↑ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۱۸، ص۴۴۳.