کاربر:Rezapour/صفحه تمرین
آیا یوسف به زلیخا میل داشت؟
يوسف(ع) براساس آیات قرآن، اگر برهان خداوند را نمی‌دید، به مقتضاى طبع بشرى، میل به همسر عزیز مصر پیدا می‌کرد. اما یوسف، به گناه دچار نشد و با دیدن برهان پروردگار از موقعیت گناه، رهایی یافت. برخی مفسران معتقدند که مقصود از قصد یوسف، قصد بر کامجویی نبود بلکه قصد بر مجازات و قتل طرف مقابل بود که با دیدن برهان الهی، از این فکر رهایی یافت.
برهان الهی را به علم، ايمان، صفات برجسته و مقام نبوت یوسف دانسته‌اند. برخی نیز واقعه پارچه انداختن بر روی بت، همان برهان و نشان خداوند دانسته‌اند.
آیه ۲۴ سوره یوسف
| ﴿ |
زلیخا قصد او کرد و یوسف نیز اگر برهان پروردگار را نمی‌دید، قصد وی می‌نمود، چنين كرديم تا بدى و زشتكارى را از وى بازگردانيم. یوسف:۲۴ |
﴾ |
میل داشتن در صورت نبودن برهان خداوند
مفسران از آیه ۲۴ سوره یوسف چنین به دست آورده‌اند که همسر عزيز مصر، تصميم بر كامجويى از يوسف داشت. علاوه بر او، يوسف هم به مقتضاى طبع بشرى، چنين تصميمى می‌گرفت اگر برهان خداوند را نمی‌دید.[۱]
از آیات قرآن به دست آورده‌اند که یوسف در این موقعیت، به گناه دچار نشد.[۲] او با دیدن برهان پروردگار، از مشکل رهایی یافت و برهان الهی سبب رهایی یوسف از این مشکل گردید.[۳] قصد یوسف بر زلیخا را یک قصد بالقوه دانسته‌اند که مانعی بر فعلیت یافتن آن به وجود آمد.[۴]
تصمیم بر قتل یا مجازات طرف مقابل
برخی مفسران معتقدند که مقصود از قصد یوسف و زلیخا در گفتار خداوند، قصد بر کامجویی نبود. بلکه قصد بر مجازات طرف مقابل بوده است.[۵] زلیخا پس از نرسیدن به مقصود خود، تصمیم بر مجازات یوسف داشت و یوسف نیز به خاطر دفاع از خويشتن و تسليم نشدن در برابر زلیخا تصمیم به قتل یا مجازات زلیخا گرفته بود.[۵] روایتی از امام رضا(ع) نقل شده که قصد یوسف بر زلیخا را به معنای انتقام و مجازات زلیخا توسط یوسف دانسته است.[۶]
برهان خدا چه بود؟
قرآن از آنچه مانع یوسف شد، با تعبیر «برهان پروردگار» یاد کرده است.[۷]
محمد جواد مغنیه از مفسران معاصر معتقد است با وجود همه عوامل برای گناه اما مانعی سرسخت یوسف را نجات داد و آن، علم او به حلال و حرام، حیاء و یقین او به اینکه خداوند از رگ گردن به او نزدیک‌تر است، بود.[۸]
آیت الله مکارم شیرازی از عالمان شیعه مجموعه‌ای از عوامل را مانع گناه یوسف دانسته‌اند:
- علم، ايمان، تربيت انسانى و صفات برجسته.
- آگاهى او نسبت به حكم تحريم زنا.
- مقام نبوت و معصوم بودن از گناه.
- یک نوع امداد و كمك الهى كه بخاطر اعمال نيك در آن لحظه حساس به سراغ او آمد[۹]
برخی مفسران احتمال داده‌اند که واقعه پارچه انداختن بر روی بت، همان برهان و نشان خداوند بوده که به کمک یوسف آمده و سبب شد یوسف نفس خود را کنترل کند.[۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ تفسير نمونه، ج9، ص: ۳۷۰
- ↑ مفاتيح الغيب، ج18، ص: ۴۴۰
- ↑ الميزان في تفسير القرآن، ج11، ص ۱۲۷.
- ↑ من هدى القرآن، ج5، ص: ۱۸۴.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ تفسير نمونه، ج9، ص: ۳۷۱.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۱۹۳.
- ↑ سوره یوسف، آیه۲۴.
- ↑ تفسير الكاشف، ج4، ص: ۳۰۳.
- ↑ تفسير نمونه، ج9، ص: ۳۷۳.
- ↑ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۱۸، ص۴۴۳.