تغییر ضمیر در دعا
دعاهايي كه در مفاتيح آمده است مثلاً زيارت عاشورا آيا مي شود به جاي جمله «اللهم ارزقني شفاعه الحسين» ضمير را به صورت جمع بياوريم «اللهم ارزقنا شفاعه الحسين» و يا در جاهاي ديگر مثلاً «يا مقلب القلوب ثبت قلبي» را «ثبت قلوبنا» بگوئيم آيا اين بدعت است يا نه؟
در ابتدا باید معنای بدعت مشخص شود؛ بدعت یعنی چيزي را كه جزء دين نيست وارد دين كنيم و جزء آن بدانيم. مرحوم شيخ كليني رضي الله عنه از عبدالرحيم قصير نقل كرده است كه: دخلت علي أبي عبدالله(ع) فقلت: جعلت فداك إني اخترعت دعاء قال: دعني من اختراعك. خدمت حضرت صادق(ع) رسيدم و عرض كردم فدايت شوم من از پيش خود دعايي اختراع كرده ام حضرت فرمود رها کن مرا از اختراع خود (يعني آن را كنار گذار و براي من نقل مكن و نگذاشت كه آن دعاي جمع كرده خود را نقل كند و امام صادق(ع) براي او دستورالعملي بیان کردند).[۱]
و شيخ صدوق از عبدالله بن سنان روايت كرده كه گفت: قال أبو عبدالله(ع) : ستصيبكم شبهه فتبقون بلا علم يري، و لا إمام هدي و لاينجو منها إلا من دعا بدعاء الغريق، قلت: كيف دعاء الغريق؟ قال: يقول: يا الله يا رحمن يا رحيم يا مقلب القلوب ثبت قلبي علي دينك، فقلت: يا الله يا رحمن يا رحيم يا مقلب القلوب و الابصار ثبت قلبي علي دينك قال: إن الله عزوجل مقلب القلوب و الابصار و لكن قل كما أقول لك: يا مقلب القلوب ثبت قلبي علي دينك.
حضرت صادق(ع) فرمود كه: خواهد رسید به شما شبهه، پس بدون نشانه و راهنما و پيشواي هدايت كننده می مانید و نجات نمي يابد در آن شبهه مگر كسي كه بخواند دعاي غريق را گفتم چگونه است دعاي غريق فرمود مي گويي: يا الله يا رحمان يا رحيم يا مقلّب القلوب ثبت قلبي علي دينك پس گفتم يا مقلب القلوب و الأبصار ثبت قلبي علي دينك حضرت فرمود بدرستي كه خداوند عز و جل مقلب قلوب و ابصار است لكن بگو چنانكه من مي گويم يا مقلب القلوب ثبت قلبي علي دينك.[۲]
مرحوم حاج شيخ عباس قمي، در كتاب مفاتيح بعد از نقل زيارت وارث چنين بيان مي كند: اين زيارت، معروف به زيارت وارث است و مأخذش كتاب مصباح المتهجد شيخ طوسي است كه از كتب بسيار معتبره معروفه نزد علما است و من اين زيارت را بلاواسطه از همان كتاب شريف نقل كردم آخر زيارت شهدا همين بود كه ذكر شد «فيا ليتني كنت معكم فأفوز معكم» پس اين زيادتيها كه بعضي بعد از اين ذكر كرده اند «في الجنان مع النبيين و الصديقين و الشهداء و الصالحين و حسن اولئك رفيقا السلام علي من كان في الحائر منكم و علي من لم يكن في الحائر معكم» تمامي اينها زيادي است، شيخ ما در كتاب لؤلؤ و مرجان فرموده: اين كلمات كه متضمن چند دروغ واضح است علاوه بر جسارت ارتكاب بر بدعت و جسارت افزودن بر فرموده امام(ع)، چنان شايع و متعارف شده كه البته چند هزار مرتبه در شب و روز در حضور مرقد منور ابي عبد الله الحسين(ع) و محضر ملائكه مقربين و مطاف انبيا و مرسلين(ع) به آواز بلند خوانده مي شود و احدي بر ايشان ايراد نمي كند و از گفتن اين دروغ و ارتكاب اين معصيت نهي نمي نمايند.[۳]
با توجه به رواياتي كه در اين مورد وارد شده اند و سیره علما در نقل روایت، معلوم مي شود آن چه كه از طريق امامان معصوم(ع) وارد شده بايد خوانده شود و دخل و تصرف در آن جايز نيست، به خصوص اگر به قصد نسبت دادن آن دعا به امام(ع) باشد كه در اين صورت علاوه بر نسبت دروغ به امام(ع) دادن، بدعت بزرگي را شخص تصرف كننده مرتكب مي شود.
مطالعه بيشتر
۱. لوءلوء مرجان، ميرزا حسين نوري.