معجزات حضرت موسی(ع)

سؤال

معجزات حضرت موسی علیه السلام در قرآن کریم کدامند؟

اثر موسی و معجزه صخره، که به معجزه حضرت موسی(ع) در جاری کردن چشمه از صخره اشاره دارد.

معجزات برای آل فرعون

حضرت موسی(ع) بر پایه آیه ۱۰۱ سوره اسراء، نُه نشانه و معجزه آورد. آیت‌الله مکارم شیرازی مرجع تقلید و مفسر، معتقد است منظور از این نُه نشانه، معجزاتی است که موسی برای فرعون و آل فرعون آورد و شامل معجزاتی که موسی پس از نجات دادن قوم خود بنی‌اسرائیل، برای آنها آورد نمی‌شود. او معجزات نه‌گانه را بر اساس آیاتی از قرآن، چنین دانسته است:

• تبدیل عصا به مار:موسی(ع) عصایش را می‌انداخت و آن به مار تبدیل می‌شد. این معجزه برای هدایت فرعونیان بود.
• ید بیضا: موسی دستش را در گریبان خود می‌کرد، وقتی بیرون می‌آورد سفید و درخشان بود. این معجزه برای هدایت آل فرعون بود.
• توفان: توفان و سیلی بزرگ در مصر و یکی از نشانه‌های پنچ‌گانه‌ برای آل فرعون بود، تا پس از نپذیرفتن دعوت موسی(ع)، پشیمان شوند.
• هجوم ملخ: هجوم ملخ‌ها که کشاورزی و درختان فروعونیان را از میان برد و یکی از نشانه‌های پنج‌گانه برای آنها بود.
• آفت گیاهی: آفتی گیاهی به نام قمل که غلات آل فرعون را از میان برد و برخی آن را شپش دانسته‌اند. این معجزه، یکی از نشانه‌های پنچ‌گانه بود.
• هجوم قورباغه: قورباغه‌هایی که از رود نیل می‌آمدند و به دلیل تولید مثل زیاد شمار آنها افزایش یافت و فرعونیان را دچار مشکل ساخت. این معجزه، یکی دیگر از نشانه‌های پنچ‌گانه بود.
• خون: آلوده شدن زندگی فرعونیان به خون یا ابتلای عمومی آنها به خون دماغ شدن و یا به رنگ خون درآمدن رود نیل و یکی دیگر از نشانه‌های پنچ‌گانه بود.
• خشکسالی: که بر اساس آیه ۱۳۰ سوره اعراف، یکی از معجزات موسی(ع) دانسته شده که برای ایجاد پشیمانی در آل فرعون فرستاده شد.
• کمبود میوه‌ها: که بر اساس آیه ۱۳۰ سوره اعراف، یکی از معجزات موسی(ع) دانسته شده که برای ایجاد پشیمانی در آل فرعون فرستاده شد.

شکافته شدن رود و غرق شدن فرعونیان، معجزه محسوب نشده است؛‌ با این استدلال که این کار برای هدایت آنها نبود؛ بلکه عذاب و برای هلاکت آنها بود.

معجزات و نشانه‌ها برای بنی‌اسرائیل

در قرآن مجید برای موسی آیات و معجزات فراوانی آمده است از جمله:

۱- تبدیل شدن عصا به مار عظیم و بلعیدن ابزار ساحران: «فَإِذا هِیَ حَیَّه تَسْعی».

۲- ید بیضاء یا درخشیدن دست موسی ع همچون یک منبع نور: «وَ اضْمُمْ یَدَکَ إِلی جَناحِکَ تَخْرُجْ بَیْضاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ آیَه أُخْری».

۳- طوفان‌های کوبنده: «فَأَرْسَلْنا عَلَیْهِمُ الطُّوفانَ».

1. " ملخ" که بر زراعت‌ها و درختان آنها مسلط گشت و آفت کشاورزی آبادشان شد.
2. " قمل" یک نوع آفت نباتی که غلات را نابود می‌کرد.
3. " ضفادع" قورباغه‌ها که از رود نیل سر برآوردند و آن قدر تولید مثل کردند که زندگی آنها را قرین بدبختی و مشکلات کرد.
4. " دم" یا ابتلای عمومی به خون دماغ شدن یا به رنگ خون درآمدن رود نیل بطوری که نه برای شرب قابل استفاده بود و نه کشاورزی.

۸- شکافته شدن دریا به گونه‌ای که بنی اسرائیل توانستند از آن بگذرند: «وَ إِذْ فَرَقْنا بِکُمُ الْبَحْرَ».

۹- نزول «من» و «سلوی»: «وَ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوی‏».

۱۰- جوشیدن چشمه‌ها از سنگ: «فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَه عَیْناً».

۱۱- جدا شدن قسمتی از کوه و قرار گرفتن همچون سایبانی فوق آنان: «وَ إِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ فَوْقَهُمْ کَأَنَّهُ ظُلَّه».

۱۲- قحطی و خشکسالی و کمبود میوه‌ها: «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ».

۱۳- بازگشت حیات و زندگی به مقتولی که قتل او مایه اختلاف شدید میان بنی اسرائیل شده بود: «فَقُلْنا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِها کَذلِکَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتی».

۱۴- استفاده از سایه ابرها که در حرارت شدید بیابان بطور معجزه‌آسایی بر سر آنها قرار می‌گرفت: «وَ ظَلَّلْنا عَلَیْکُمُ الْغَمامَ».