سؤال
علم لدنی و راه‌های رسیدن به آن چیست؟

علم لدنی، علمی که از طریق الهامات الهی به دست می‌آید و در برابر علم اکتسابی قرار دارد.[۱] علم لدنی که علم حقیقی شمرده شده، نوری است که خدا آن را در قلب فردی که شایستگی آن را دارد، قرار می‌دهد.[۲] از این علم در قرآن با تعابیری مانند حکمت، فضل، هدایت و نور یاد شده است.[۲]

در روایتی از امام علی(ع)، از وجود بندگانی خبر داده شده که خدا در فکر و باطن، با آنها مناجات می‌کند و در عمق خردهایشان (ذَاتِ عُقُولِهِم) با آنها سخن می‌گوید.[۳]

راه رسیدن به علم لدنی، تهذیب نفس دانسته شده است.[۴] برای رسیدن به علم لدنی، برخلاف علم اکتسابی نیازی به تعلیم و فراگیری نیست؛[۵] اگر چه فراگرفتن علم اکتسابی نیز، مقدمه رسیدن به علم لدنی شمرده شده است.[۶] بر اساس روایتی از پیامبر(ص)، اگر فردی به آنچه می‌داند عمل کند، خدا علم آنچه را که نمی‌داند به او می‌دهد.[۷] مراد از علم در این روایت که خداوند عطا می‌کند را علم لدنی دانسته‌اند.


منابع

  1. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ترجمه حمیدرضا شیخی، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، قم، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ صدر الدین شیرازی، محمد‏، شرح أصول الکافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی‏، ۱۳۸۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۲۱۱.
  3. شریف رضی، محمد‏، نهج البلاغه، قم، هجرت، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، خطبه ۲۲۲، ص۳۴۲.
  4. طیب، مهدی، حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستورالعمل‌های سلوکی امام صادق(ع) به عنوان بصری)، تهران، سفینه، ۱۳۹۰، چاپ اول، ص۵۵.
  5. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ترجمه حمیدرضا شیخی، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، قم، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
  6. حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستور العمل‌های سلوکی امام صادق به عنوان بصری)، پیشین، ص۶۷.
  7. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی‏، ۱۴۰۳ق، چاپ دوم، ج‏۴۰، ص۱۲۸.