تبدیل سیئات به حسنات

سؤال

مراد از تبدیل سیئات به حسنات در آیه هفتاد سوره فرقان چیست؟ آیا بر اساس این آیه، کسی که گناهان او بیشتر است پس از توبه، اجر بیشتری نسبت به کسی که گناهان کمتری دارد می‌برد؟

تبدیل سیئات به حسنات مضمون آیه هفتاد سوره فرقان، به معنای تبدیل شدن گناهان به نیکی‌ها به شرط توبه، ایمان و عمل صالح است. بر اساس این آیه، بخشندگی و رحمت خداوند باعث می‌شود در صورت عمل به شرایط، نه تنها گناهان فرد بخشیده شود، بلکه تبدیل به نیکی شود.

درباره چگونگی تبدیل گناهان به نیکی‌ها اختلاف‌نظر است. علامه طباطبایی مفسر شیعه معتقد است گناه و حسنه در عملِ ظاهری مانند هم هستند و تفاوت آنها به مخالفت یا موافقت با خدا برمی‌گردد. برای نمونه، خوردن غذای حرام و حلال در ظاهر مثل هم هستند ولی در اولی با خدا مخالفت شده و در دومی موافقت شده است. به باور علامه طباطبایی، گناه یا حسنه تأثیراتی است که مخالفت یا موافقت با خدا در انسان می‌گذارد. وقتی فرد توبه کرده، ایمان می‌آورد و عمل صالح انجام می‌دهد، مخالفت او با خدا به موافقت تبدیل شده و اینگونه سیئات به حسنات تبدیل می‌شوند.

برخی نیز معتقدند خدا گناهان گذشته گنهکاران را با توبه محو کرده و اطاعت‌های بعدی آنها را ثبت می‌کند؛ در نتیجه به‌جای گناهان نیکی‌ها نوشته می‌شود.

آیه هفتاد سوره فرقان اصلِ تبدیل گناه به ثواب را بیان کرده و به میزان گناه و ثواب اشاره‌ای نکرده است. بنابراین نمی‌توان گفت کسی که گناه بیشتر یا بزرگتر انجام داده بعد از توبه ثواب بیشتری خواهد داشت.

آیه و ترجمه

﴿ إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا

مگر آنان که توبه کنند و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، که خدا بدی‌هایشان را به خوبی‌ها تبدیل می کند و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

﴾

جستارهای وابسته

• گناه و آمرزش گناه در قرآن