دلیل نامگذاری دختر پیامبر(ص) به فاطمه
سؤال
دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س) چیست؟ آیا قبل از حضرت فاطمه(س) افرادی با این نام وجود داشته‌اند؟ اگر وجود داشته‌اند چگونه ممکن است دلیل نامگذاری او و زنان پیش از وی متفاوت باشد؟
دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س) این دانسته شده که او «بریده شده از آتش»[۱] و «جدا شده از بدی‌ها»[۲] است. قبل از حضرت فاطمه(س) نیز افرادی با این نام وجود داشته‌اند؛ اما هیچ‌کدام شایستگی چنین معنایی را نداشته‌اند. این شخص است که به اسم خود معنا می‌دهد نه اینکه اسم، موجب ایجاد شخصیتی در فرد بشود. حضرت فاطمه(س) به دلیل شایستگی‌هایی که داشت صاحب این نام با این معانی شد.
واژه فاطمه از «فطم» به معنی بریدن و جدا شدن گرفته شده است و به معنای «بریده شده» و «جدا شده» دانسته شده است.[۳] دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س) در منابع روایی شیعه و سنی ذکر شده، که برخی از آنها چنین‌اند:
- بریده شده از آتش: بر اساس روایتی از پیامبر(ص) فاطمه(س) به این نام، نامگذاری شد چون خود و شیعیانش از آتش دوزخ بریده شده‌اند.[۱]
- جدا شده از جهل و پلیدی: در روایتی از امام باقر(ع) دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س)، این دانسته شده که خدا او را از جهل و پلیدی جدا کرد.[۵]
- بریده شده از بدی‌ها: در حدیثی علت نامگذاری او، بریده بودن او از بدی‌ها دانسته شده است.[۲]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ابن بابویه، محمد، علل الشرایع، قم، داوری، ۱۳۸۵ ش، ج۱، ص۱۷۹.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ابن بابویه، محمد، آمالی، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲.
- ↑ فیومی، احمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، قم، دار الهجره، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۴۷۷.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ ق، ج۴۳، ص۱۵.
- ↑ ابن بابویه، محمد، علل الشرایع، قم، داوری، ۱۳۸۵ ش، ج۱، ص۱۷۹.