دعای طلب دنیا در نهج البلاغه

سؤال

امام علی(ع) در نهج البلاغه دعاهایی را تعلیم می‌دهد مانند طول عمر، رزق و روزی و سلامت عمر (نامه سی و یکم) که با موارد دیگر توصیه شده در سایر دعاها مانند تقرب به خدا یا اموری که عرفا به آن پرداخته‌اند مانند رضوان خدا و ... تفاوت و یا حتی منافات دارد. مراد حضرت از این نوع دعا چیست؟

بهترین دعا جامع‌ترین و پاکترین آنها است. خداوند در سوره فرقان می‌فرماید: «دعا باعث عنایت خاص الهی می‌شود و اگر کسی در همه حال با دعا متوجه خدا بود رضوان و قرب الهی نصیب او خواهد شد.» مسئله در این‌جا منافات داشتن طلب کردن دنیا با تعالیم دینی است. یا به بیان دیگر، اگر انسان فرصت دعا کردن را با انحصار درخواست‌های دنیوی از دست بدهد و در آخرت دست خالی بماند، وضع او چگونه خواهد بود؟ باید توجه کرد که معنی صحیح دعا برای مسایل دنیوی درخواست امور مادی برای حفظ امور معنوی است؛ مثلاً درخواست روزی حلال یک دعای دنیوی اما معنوی است. این گونه دعاها در آیات قرآن و دعاهای امامان(ع) فراوان است. به عنوان نمونه:

• خدایا درخواست می‌کنم عمر مرا در بندگی خودت طولانی گردانی؛

• خدایا روزی فراوان، حلال و پاک نصیبم بفرما؛

• خدایا در دنیا به ما حسنه و در آخرت هم به ما حسنه عنایت فرما؛

دعا به گونه‌های مختلفی بیان شده است:

• خواستن کمالات معنوی برای خود و دیگران؛

• تقاضای برآورده شدن حاجات دنیوی برای خود و دیگران.

و در کلام معصومین(ص) از جمله امام علی(ع) هر دو نوع دعاها وجود دارد.

مطالعه بیشتر

• دعا، دستغیب شیرازی؛

• گفتارهای معنوی، مرتضی مطهری؛

• تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، بخش پایانی.