باردار شدن حضرت مریم(س)

سؤال

حضرت مریم چگونه به حضرت عیسی باردار شد؟ آیا از طریق ازدواج با فرشته یا از طریق دمیدن فرشته، حضرت عیسی به وجود آمد؟


مریم(س) در بیت‌المقدس

الحجاب ما يحجب الشي‏ء و يستره عن غيره، و كأنها اتخذت الحجاب من دون أهلها لتنقطع عنهم و تعتكف للعباد[۱]

فَاتخََّذَتْ مِن دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَيْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِيًّا(17مریم

ظاهر شدن جبرئیل

فقال الأكثرون: إنه (روح) جبريل عليه السلام[۲]

تقريبا همه مفسران معروف، روح را در اينجا به جبرئيل فرشته بزرگ خدا تفسير كرده‏اند[۳]

فَاتخََّذَتْ مِن دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَيْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِيًّا(17مریم

قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ غُلَامًا زَكِيًّا(19)مریم

قَالَتْ أَنىَ‏ يَكُونُ لىِ غُلَامٌ وَ لَمْ يَمْسَسْنىِ بَشَرٌ وَ لَمْ أَكُ بَغِيًّا(20)مریم

إِذْ قَالَتِ الْمَلَئكَةُ يَامَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكلَِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسىَ ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فىِ الدُّنْيَا وَ الاَْخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ(45 آل‌عمران


دمیدن فرشته

فَحَمَلَتْهُ فَانتَبَذَتْ بِهِ مَكاَنًا قَصِيًّا(22مریم

از آیات قرآن کریم استفاده می‌شود نحوه خلقت حضرت عیسی(ع) با سایر انسان‌ها متفاوت است و حضرت عیسی اعجازگونه متولد شد. گرچه در تحقق این اعجاز نطفه زن (مادر عیسی = مریم) نقش خود را به‌طور کامل ایفا کرد؛ اما در عین حال بدون تماس با جنس مرد آن نطفه به بار نشسته است.

"إِنَّ مَثَلَ عِیسِی‏ عِنْدَ اللّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَِیکُونُ

بر اساس روایات ازدواج و تماسی میان فرشته با مریم صورت نگرفته است؛ بلکه جبرئیل در او دمیده است. لذا امام باقر(ع) فرمود: جبرئیل گریبان حضرت مریم را گرفت و در آن دمید.[۴]

برخی بزرگان اهل عرفان می‌گویند: وقتی اراده الهی بر خلقت عیسی تعلق گرفت، شهوت نهفته در مریم به حرکت درآمد، و جبرئیل در حالی که به صورت بشری بر مریم ظاهر شد، در او نفح کرد و در آن نفح، آبی مشابه بخار بود و از آن جسم عیسی آفریده شد.[۵]

قابل توجه اينكه: در باره آفرينش عيسى در اين آيه جمله" يخلق" (مى‏آفريند) به كار رفته، در حالى كه در باره آفرينش يحيى در چند آيه قبل، تعبير به" يفعل" (انجام مى‏دهد) شده است، شايد اين تفاوت تعبير، اشاره به تفاوت خلقت اين دو پيامبر بوده باشد كه يكى از مجراى عادى و ديگرى از مجراى غير عادى به وجود آمده‏اند[۶]


منابع

  1. الميزان في تفسير القرآن، ج‏14، ص: 35
  2. مفاتيح الغيب، ج‏21، ص: ۵۲۰
  3. تفسير نمونه، ج‏13، ص: ۳۶
  4. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، تهران، نشر دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ ش، ج۱۴، ص۵۲.
  5. خوارزمی، حسین، شرح فصوص الحکم، فص عیسوی، قم، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷ ش، ص۶۹۷. با اندک تلخیص.
  6. تفسير نمونه، ج‏2، ص: ۵۵۲.