عذاب عمومی پس از پیامبر(ص)

سؤال

چرا از زمان پیامبر اکرم(ص) به بعد عذاب جمعی نازل نشده است؟ (همانند عذاب‌های قوم حضرت نوح یا قوم عاد)

خداوند خطاب به پیامبرش فرموده تا زمانی که در میان مردم باشد، آن‌ها را عذاب نمی‌کند و همچنین تا زمانی که مردم استغفار کنند، عذاب نمی‌شوند: «﴿وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فيهِمْ وَ ما كانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ؛ خداوند، تا تو در میان آن‌ها هستی، آن‌ها را مجازات نخواهد کرد، و نیز تا استغفار می‌کنند خدا عذاب‌شان نمی‌کند.﴾(انفال:۳۳) براساس این آیه، دو عامل بازدارنده از نزول عذاب آسمانی بر امت اسلامی وجود دارد:

• وجود پیامبر.
• توبه و استغفار.

امام علی(ع) فرمودند: روی زمین دو وسیله برای امنیت از عذاب الهی وجود دارد؛ یکی وجود پیامبر بود که برداشته شد. اما دومی که استغفار است وجود دارد و باید از آن استفاده کرد. از این روایت به دست می‌آید که در زمان حیات پیامبر اسلام که قرآن او را «رحمت برای عالمیان» معرفی کرده، مردم از عذاب آسمانی در امان بوده‌اند. در زمان حاضر نیز گرچه گناهانی که سبب نزول عذاب شود، رخ می‌دهد، ولی استغفار و توبه و پشیمانی سبب رفع آن عذاب‌ها می‌شود.

همچنین وجود مومنانی که پیوسته در حال دعا و استغفار هستند، نیز از علت‌های رفع عذاب از سایر مردم دانسته شده است. در حدیثی قدسی نقل شده که خداوند فرمود: «قسم به عزت و جلالم اگر نبودند آنان‌که مرا به چشم برهم زدن عبادت کنند (یعنی به اندازه چشم برهم زدنی هم از من غافل نیستند) و اگر نمی‌بودند پرهیزگاران، از آسمان یک قطره باران فرو نمی‌فرستادم و یک برگ سبز نمی‌رویاندم».

علاوه بر این‌ها وجود امام زمان(عج) و دعاهای ایشان در جلوگیری از نزول عذاب‌های آسمانی نقش مؤثر دارد.